Λόγος εἰς τὴν παραβολὴν τῆς Κυριακῆς τοῦ ΑΣΩΤΟΥ διαλαμβάνων καὶ περὶ Μετανοίας. Δαμασκηνοῦ ὑποδιακόνου καὶ Στουδίτου, διεσκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν.

«Ἦν δὲ ὁ υἱὸς αὐτοῦ ὁ πρεσβύτερος ἐν ἀγρῷ· καὶ ὡς ἐρχόμενος ἤγγισε τῇ οἰκίᾳ ἤκουσε συμφωνίας καὶ χορῶν· Καὶ προσκαλεσάμενος ἕνα τῶν παίδων, ἐπυνθάνετο τί εἴη ταῦτα. Ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ· ὅτι ὁ ἀδελφός σου ἥκει· καὶ ἔθυσεν ὁ πατήρ σου τὸν μόσχον τὸν σιτευτόν, ὅτι ὑγιαίνοντα αὐτὸν ἀπέλαβεν. Ὠργίσθη δέ, καὶ οὐκ ἤθελεν εἰσελθεῖν».

Τὸ μὲν πῶς ἔλειπεν ὁ πρεσβύτερος υἱός, εἶναι τῆς πολλῆς εὐσπλαγχνίας τοῦ Θεοῦ σημεῖον, καθὼς θέλετε ἀκούσει ἐν συνεχείᾳ. Ἡ δὲ ἐρώτησίς του ἦτο τοιαύτη· «Φωνὴν ἀκούω μυστικήν, ὅπου ἔρχεται εἰς τὰ ὦτα μου· διότι ἀκούω τὸν Προφήτην Δαβίδ, ὅπου λέγει· «Γεύσασθε καὶ ἴδετε, ὅτι Χριστὸς ὁ Κύριος» (Ψαλμ. λγ’ 9). Ἀκούω καὶ τὸν Ἀπόστολον Παῦλον, ὅπου λέγει· «Τὸ πάσχα ἡμῶν ὑπὲρ ἡμῶν ἐτύθη Χριστός» (Α’ Κορ. ε’ 7). Ἡ Ἐκκλησία πανηγυρίζει, καὶ ἐγὼ δὲν εἶμαι παρών; Ἄλλοι διαμοιράζουν τὴν κληρονομίαν μου, καὶ ἐγὼ λείπω; Τὶ εἶναι αὕτη ἡ ὑπόθεσις; Διὰ τοῦτο ὠργίσθη καὶ δὲν ἠθέλησε νὰ εἰσέλθῃ ἐντός. Ἀλλοίμονον! Ὁ δίκαιος ὠργίσθη, ὁ δίκαιος ἐφθόνησε, ὁ δίκαιος ὅστις κατεφρόνησε τὰς προσκαίρους ἡδονὰς τοῦ κόσμου, ἐνικήθη ἀπὸ τὸν φθόνον. Πῶς ὅμως λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὅτι «Ηὐχόμην γὰρ αὐτὸς ἐγὼ ἀνάθεμα εἶναι ἀπὸ τοῦ Χριστοῦ ὑπὲρ τῶν ἀδελφῶν μου τῶν συγγενῶν μου κατὰ σάρκα, οἵτινές εἰσιν Ἰσραηλῖται;» (Ρωμ. θ’ 3-4). Ὄχι λοιπὸν διὰ νὰ δείξῃ ὅτι ἦτο φθονερὸς ὁ πρεσβύτερος υἱὸς ὥρισεν ὁ Κύριος οὕτω τὴν παραβολήν· ἀλλὰ διὰ νὰ δείξῃ τὴν πολλὴν εὐσπλαγχνίαν τοῦ Πατρός, ἐσχημάτισε τοιουτοτρόπως τὸν λόγον του, καὶ ἀκούσατε πῶς λέγει παρακατιών.

«Ὁ οὖν πατὴρ αὐτοῦ ἐξελθών, παρεκάλει αὐτόν. Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπε τῷ πατρί· Ἰδοὺ τοσαῦτα ἔτη δουλεύω σοι· καὶ οὐδέποτε ἐντολήν σου παρῆλθον· καὶ ἐμοὶ οὐδέποτε ἔδωκας ἔριφον, ἵνα μετὰ τῶν φίλων μου εὐφρανθῶ. Ὅτε δὲ ὁ υἱός σου οὗτος, ὁ καταφαγών σου τὸν βίον μετὰ πορνῶν, ἦλθεν, ἔθυσας αὐτῷ τὸν μόσχον τὸν σιτευτόν».

Ὤ μεγάλην φιλανθρωπίαν ὅπου ἔχει ὁ Θεός! Τὸν ἁμαρτωλὸν ἐλυπήθη, καὶ τον δίκαιον ἐπεριποιήθη· τὸν κατακείμενον ἤγειρε, καὶ τὸν ἱστάμενον δὲν ἄφησε νὰ πέσῃ· τὸν πτωχὸν ἐπλούτισε, καὶ τὸν πλούσιον δὲν ἐπτώχευσεν. Ἐπεριποιήθη ὁ πατὴρ τὸν υἱόν, ἐπειδὴ εἶναι φύσει εὔσπλαγχνος. Δὲν ἠθέλησε νὰ κάμῃ σκάνδαλον μεταξὺ τῶν δύο ἀδελφῶν, ἐπειδὴ αὐτὸς εἶναι ἡ ἀγάπη.