Πνεῦμα Πανάγιον, ὅπου εἶσαι Πνεῦμα σοφίας καὶ συνέσεως, χάρισαι σήμερον φῶς γνώσεως εἰς τὸν νοῦν μου, διὰ νὰ ἐννοήσω ἐγὼ πρῶτος, καὶ δύναμιν λόγων εἰς τὰ χείλη διὰ νὰ ἐξηγήσω καὶ εἰς τοὺς ἄλλους τὰ μεγαλεῖα τῶν θαυμασίων σου, τὰ ὁποῖα ἔδειξας εἰς τὴν Ὀρθόδοξον Πίστιν τῶν Χριστιανῶν. Ναί, Παράκλητε ἀγαθέ! τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, χωρὶς τοῦ ὁποίου γλῶσσα ἀνθρώπου νὰ θεολογήσῃ δὲν δύναται, δίδαξον τὴν ἰδικήν μου, διὰ νὰ κηρύξῃ πῶς ἤρχισε, πῶς ηὔξησε, πῶς ἐστερεώθη ἡ Ὀρθοδοξία, ἡ ὁποία εἶναι τὸ ὑψηλότερον, τὸ θαυμασιώτερον, τὸ θειότερον ἔργον τῆς θείας σου σοφίας καὶ δυνάμεως. Μὲ ταύτην τὴν βοήθειαν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὸ ὁποῖον ἐγὼ παρακαλῶ, θέλω διαμοιράσει εἰς τρία κεφάλαια τὸν περὶ Ὀρθοδοξίας λόγον, Ὀρθόδοξοι ἀκροαταί. Θέλω ἀποδείξει εἰς τὸ πρῶτον, ὅτι αὐτὴ εἶναι ὅλη θεία εἰς τὴν ἀρχήν. Εἰς τὸ δεύτερον ὅτι εἶναι ὅλη θεία εἰς τὴν αὔξησιν. Καὶ εἰς τὸ τρίτον, ὅτι εἶναι ὅλη θεία εἰς τὴν στερέωσιν. Ὅθεν σεῖς θέλετε ἐννοήσει, ὅτι ἡ Ὀρδοδοξία εἶναι ἐφεύρημα καὶ κατόρθωμα μόνον ἑνὸς παντοδυνάμου Θεοῦ, διὰ τοῦτο αὐτὴ μόνη εἶναι ἡ ἀληθινὴ διδασκαλία διὰ νὰ πιστεύωμεν, αὐτὴ μόνη ἡ ἀληθινὴ ὁδός, διὰ νὰ σωθῶμεν.

Μέρος Πρῶτον

ΟΣΤΙΣ στοχασθῇ τοῦτον τὸν κόσμον τῆς φύσεως, ἤτοι τὸ σύστημα τοῦ παντός, τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν, καὶ ὅσα εἶναι οὐράνια καὶ ἐπίγεια, καὶ μέσα εἰς αὐτὰ ἀντικρύσῃ τόσα θαύματα, πρέπει ἐξ ἀνάγκης νὰ ὁμολογήσῃ, ὅτι αὐτὰ ὅλα δὲν ἠδύνατο νὰ τὰ κάμῃ ἄλλος, παρὰ ἕνας Θεός. Καὶ τοῦτο διὰ τρεῖς αἰτίας. Πρῶτον διὰ τὴν παράδοξον ἀρχήν· ὅτι ὅλα ἔγιναν ἐξ οὐκ ὄντων, ἐκ τοῦ μηδενός, ἐξ οὐδεμιᾶς προϋπαρχούσης ὕλης. Δεύτερον, διὰ τὸ ἄπειρον πλῆθος ὅτι λάμπουσι τόσοι ἀστέρες εἰς τὸν οὐρανόν, πολλαπλασιάζονται τόσα γένη πετεινῶν εἰς τὸν ἀέρα, τόσα γένη ζῴων καὶ φυτῶν εἰς τὴν γῆν καὶ κητῶν εἰς τὴν θάλασσαν. Τρίτον, διὰ τὴν στερεὰν διαμονήν· ὅτι ὅλα διατηροῦνται καὶ διαφυλάττονται, ἄλλα μὲ μίαν ἀδιάκοπον διαδοχήν, ἄλλα μὲ μίαν ἀπαράλλακτον κίνησιν, ὅλα στερεωμένα εἰς μίαν ἀσάλευτον τάξιν, τὰ ὁποῖα δὲν ἠδύνατο νὰ κάμῃ ἄλλος, παρὰ ἕνας Θεός. Ὅθεν ὁ Προφήτης θαυμάζων ἀναφωνεῖ· «Ὡς ἐμεγαλύνθη τὰ ἔργα σου, Κύριε! πάντα ἐν σοφίᾳ ἐποίησας!» (Ψαλμ. ργ’ 24). Καὶ ὁ Ἀπόστολος μαρτυρεῖ· «τὰ γὰρ ἀόρατατα αὐτοῦ ἀπὸ κτίσεως κόσμου τοῖς ποιήμασι νοούμενα καθορᾶται, ἥ τε ἀΐδιος αὐτοῦ δύναμις καὶ θειότης» (Α’ Ρωμ. α’ 20).