Αὕτη ἡ ἁγία Εἰκὼν ὑπάρχει μελανόφαιος (ἀσπρόμαυρος, στακτόχρους) καὶ σχεδὸν οὔτε ἴχνος φαίνεται χρωματισμοῦ. Ὑπὸ τὴν σιαγόνα αὐτῆς φαίνεται μέχρι τῆς σήμερον τὸ σημεῖον τῆς αἱματοβρύτου πληγῆς, τὴν ὁποίαν ἔδωκεν εἰς αὐτὴν εἷς ἐκ τῶν Ἀράβων πειρατῶν, Ραχάϊ ὀνομαζόμενος. Ἡ πληγὴ αὕτη τῆς ἱεροσύλου χειρὸς συνωδεύθη μετὰ παραδόξου ροῆς αἵματος ἀπὸ τὴν πληγήν, εἰς δὲ τὸν βάρβαρον τοῦτον ἐγένετο παρακίνησις εἰς τὴν σωτήριον μετάνοιαν αὐτοῦ, καθότι κατανυχθεὶς τὴν καρδίαν οὗτος ὑπὸ τοῦ θαύματος, ἐδέχθη ἐν τῇ Μονῇ τὸ ἅγιον Βάπτισμα, εἶτα καὶ τὸ Ἀγγελικὸν Σχῆμα λαβών, ὑπὸ τὸ ὄνομα Δαμασκηνός, ἐπολιτεύθη ἐν ἁγιωτάτῃ ζωῇ. Ἔλεγε δὲ οὗτος εἰς τοὺς Μοναχοὺς νὰ μὴ τὸν ἀποκαλοῦν μὲ τὸ μοναχικόν του ὄνομα Δαμασκηνόν, ἀλλὰ Βάρβαρον καὶ οὕτως ἔμεινε γνωστός.
Εἷς τῶν ἐπισήμων Προσκυνητῶν ἅμα καὶ περιηγητῶν ρώσων, ὀνόματι Βασίλειος, ἐπονομαζόμενος Βάρσκιη, ὅστις δὶς ἐπεσκέφθη τὸ Ἅγιον Ὄρος, κατὰ τὸ 1724 καὶ κατὰ τὸ 1744 ἔτος, λέγει τὰ ἑξῆς περὶ τῆς θαυματουργοῦ ταύτης Εἰκόνος. «Ἐν τούτῳ τῷ πλησίον τῶν ἐνδοτέρων Πυλῶν τῆς Μονῆς ὑπάρχοντι ὡραίῳ Ναῷ, ἐπὶ τοῦ Εἰκονοστασίου (τεμπλέου) ἐν τῇ θέσει τῆς Δεσποτικῆς Εἰκόνος τῆς Θεοτόκου μεγαλοπρεπῶς θεωμένη, ἵσταται ἁγία τις καὶ θαυματουργὸς Εἰκὼν ἐπιλεγομένη ὑπὸ τῶν ἀρχαίων Μοναχῶν Πορταΐτισσα. Σφόδρα φρικώδης, μεγάλους ἔχουσα ὀφθαλμούς, κρατοῦσα ἐν τῇ ἀριστερᾷ χειρὶ τὸν Σωτῆρα Χριστόν, μελανόφαιος κατὰ τὸ πρόσωπον ἐκ τῶν πολλῶν ἐτῶν, ὅμως ἐντελῶς φανερώνουσα ὅλην τὴν φυσικὴν αὐτῆς θέαν, κεκαλυμμένη ὅλη, ἐκτὸς τοῦ προσώπου, ὑπὸ ἀργυροκεχρυσωμένου ἐνδύματος. Ἐκτὸς δὲ τούτου εἶναι πεποικιλμένη διὰ πολυτίμων λίθων καὶ χρυσῶν νομισμάτων, παρὰ διαφόρων Βασιλέων καὶ Ἡγεμόνων καὶ ἀρχόντων ἀφιερωθέντων, ἕνεκα τῶν πολλῶν αὐτῆς θαυμασίων, μάλιστα καὶ ὑπὸ Ρώσων βασιλέων καὶ βασιλίδων, δουκῶν καὶ δουκισσῶν. Χρυσᾶ νομίσματα καὶ ἄλλα δῶρα εἶδον ἰδίοις ὀφθαλμοῖς ἐν αὐτῇ κρεμάμενα».
«Ἔχει πρὸς τούτοις ἡ ἁγία Εἰκὼν ἐκείνη σημεῖον ἤ ὀπὴν πληγῆς ἐπὶ τῆς σιαγόνος, τὴν ὁποίαν παλαιόθεν ἔλαβεν ἀπό τινα πρῴην ὑπάρχοντα ἄπιστον καὶ ὀνομαζόμενον Βάρβαρον, ὅστις ἔπληξεν αὐτὴν διὰ μαχαίρας ἐκ τῆς κακίας καὶ τοῦ φθόνου αὐτοῦ.