Πότε δὲ πρέπει νὰ ἐπιτελῇ τοῦτο; ὕστερα ἀπὸ τὴν ἰσημερίαν δηλαδὴ καὶ ὕστερα ἀπὸ τὸ νομικὸν φάσκα. Ὕστερα μὲν ἀπὸ τὴν ἰσημερίαν, διότι ἡ ἰσημερία μὲ τὸ νὰ εἶναι μέτρον διαιρετικὸν τοῦ τελείου ἐνιαυτοῦ, ἀνίσως πρὸ τῆς ἰσημερίας ἑορτάσωμεν, κάμνομεν δύο φορὰς Πάσχα εἰς τὸν αὐτὸν χρόνον καὶ ἀκολούθως δύο φορὰς σημαδεύομεν τὸν θάνατον τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Ἐὰν δὲ μετὰ τὴν ἰσημερίαν ἑορτάσωμεν, ἕνα μόνον Πάσχα κάμνομεν τὸ ἔτος, καὶ ἀκολούθως ἕνα καταγγέλλομεν τὸν θάνατον τοῦ Χριστοῦ, δι’ ὃ καὶ οἱ ἴδιοι Ἀπόστολοι ἐν ταῖς διαταγαῖς (βιβλ. ε’ κεφ. ιζ’) ταῦτα λέγουν· «Δεῖ ὑμᾶς, ἀδελφοί, τὰς ἡμέρας τοῦ Πάσχα ἀκριβῶς ποιεῖσθαι, μετὰ πάσης ἐπιμελείας, μετὰ τροπὴν ἰσημερινήν, ὅπως μὴ δὶς τοῦ ἐνιαυτοῦ ἑνὸς παθήματος μνείαν ποιῆσθε· ἀλλ’ ἅπαξ τοῦ ἔτους τοῦ ἅπαξ ἀποθανόντος».
Ὕστερα δὲ πάλιν ἀπὸ τὸ φάσκα τῶν Ἰουδαίων πρέπει νὰ ἐπιτελεῖται, ἀφ᾽ ἑνὸς μὲν διὰ νὰ προηγῆται ὁ τύπος, ἤτοι ἡ σφαγὴ τοῦ ἀμνοῦ καὶ ἔπειτα νὰ ἀκολουθῇ τὸ τυπούμενον, ἤτοι ὁ τοῦ Κυρίου Θάνατος καὶ ἡ Ἀνάστασις. Ἀφ’ ἑτέρου δέ, διὰ νὰ μὴ ἑορτάζωμεν εἰς ἄλλην ἡμέραν τῆς ἑβδομάδος, καθὼς οἱ Ἰουδαῖοι ἑορτάζουσιν ὁποίαν ἡμέραν τύχῃ ἡ ιδ’ τῆς σελήνης, ἀλλὰ πάντοτε εἰς Κυριακήν, ὡς καὶ τοῦτο εἰς τὰς αὐτὰς διαταγὰς οἱ Ἀπόστολοι λέγουσιν. Διὰ τοῦτο δὲ καὶ ὅταν ποτὲ συμπέσῃ τὸ νομικὸν φάσκα εἰς ἡμέραν Κυριακήν, ἡμεῖς δὲν ἑορτάζομεν κατ’ αὐτὴν τὸ Πάσχα, ἀλλὰ τὴν ἐρχομένην Κυριακήν, ἵνα μὴ συνεορτάσωμεν μετὰ τῶν Ἰουδαίων. Ἐπειδὴ καὶ κατ’ αὐτὴν τῶν πραγμάτων τὴν ἀλήθειαν πρῶτον τότε οἱ Ἰουδαῖοι τὸ ἰδικόν τους πάσχα ἑώρτασαν, καὶ ὕστερον ἡ τοῦ Κυρίου Ἀνάστασις ἔγινε, τῆς ὁποίας τύπον καὶ ἐνθύμησιν φέρει τὸ Πάσχα τὸ ὁποῖον τώρα κατ’ ἔτος ἡμεῖς ἑορτάζομεν.
Ὑποσημείωσις τοῦ αὐτοῦ Ὁσίου Νικοδὴμου·
Περὶ τῆς εὑρέσεως τοῦ Πάσχα Κανόνιον ἐξαίρετον, καὶ τοῦ ὁποίου δὲν ἠδύνατο νὰ γίνῃ καλλίτερον, λέγει Ματθαῖος ὁ Βλάσταρις, συνεκρότησε καὶ ἐξέθετο ἡ Ἁγία καὶ Οἰκουμενικὴ Α’ Σύνοδος, κατὰ τὸν Α’ Κανόνα τῆς ἐν Ἀντιοχείᾳ Συνόδου. Τὸ ὁποῖον εἰς μὲν τοὺς Κανόνας τῆς Α’ Συνόδου δὲν εὑρίσκεται· εὑρίσκεται δέ, ὡς λέγει ὁ Βαλσαμών, εἰς τὰ ἐκείνης πρακτικά. Σῴζεται δὲ ἤδη καὶ παρὰ τῷ Ματθαίῳ τῷ Βλαστάρει, καὶ ἐν τοῖς ἁγίοις Εὐαγγελίοις τετυπωμένον, καὶ εἰς ἄλλα βιβλία πολλά.