Λόγος Γ’. Εἰς τὸ Γενέσιον τῆς ΘΕΟΜΗΤΟΡΟΣ.

ἀποκρίνομαι, ὅτι αὕτη εἶναι ὅπου καλεῖ ὁ νυμφίος λέγων· «Ἐλθὲ ἡ πλησίον μου, καλή μου περιστερά μου», αὐτὴ εἶναι ἐκείνη ὁποὺ λέγει ὁ νυμφίος· «Κῆπος κεκλεισμένος, ἀδελφή μου, νύμφη, κῆπος κεκλεισμένος, πηγὴ ἐσφραγισμένη, αὐτὴ εἶναι ἡ καλὴ ἐν γυναιξίν, αὐτὴ καὶ τὸ χωρίον, ὃ ἐποίησεν ἑαυτῷ ὁ βασιλεὺς Σολομών». Τίς αὕτη, ἀκόμη ἂν ζητῇς νὰ μάθῃς, ἡ ἐκκύπτουσα ὡσεὶ ὄρθρος; μάνθανε ἀπὸ τοὺς λόγους τοὺς ὁποίους ἔγραψεν εἰς τὸ Ἆσμα τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, ὅτι αὐτὴ εἶναι ἐκείνη περὶ τῆς ὁποίας λέγει ὁ νυμφίος· «Μία ἐστὶ περιστερά μου, τελεία μου, μία ἐστὶ τῇ μητρὶ αὐτῆς, ἐκλεκτὴ τῇ τεκούσῃ αὐτήν, εἴδοσαν αὐτὴν θυγατέρες καὶ ἐμακάρισαν αὐτήν· βασίλισσαι καί γε παλακαὶ αἰνέσουσιν αὐτήν».

Ἔμαθες τώρα τίς αὕτη ἡ κεχαριτωμένη, κόρη καὶ ἐν γυναιξὶν εὐλογημένη; Αὐτὴ εἶναι ἡ μετὰ τῆς λέξεως κατ’ ἐξοχὴν Παρθένος διὰ τὸ ὑπερβάλλον τῆς καθαρότητος. Καὶ ἂς μαρτυρήσῃ τοῦτο ὁ οὐρανὸς ὅλος, καὶ ὅλη ἡ γῆ, τὸ λαμπρὸν ὄμμα τῆς ἡμέρας ὁ ἥλιος, καὶ ὁ καθαρὸς ὀφθαλμὸς τῆς νυκτὸς ἡ σελήνη, καὶ ὁ σύμπας κόσμος, αἰσθητός, λέγω, καὶ νοερός· ἂς εἴπωσιν, ἂν ἐγνώρισαν ἄλλην μίαν τοιούτου εἴδους Παοθένον, τοιαύτην καθαρὰν καὶ ἄμωμον· ποτέ, ποτέ, οὔτε εἶδον, οὔτε θέλουσιν ἰδεῖ. Ὅθεν καὶ ἔγραψεν εἰς τὸ ᾎσμα τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον· «Μία μόνη ἐστὶν ἡ ἀληθινή μου, περιστερά μου, τελεία μου».

Χαῖρε λοιπὸν Ἀειπάρθενε Κόρη, ὅτι Σὺ ἐφάνης τῶν Προφητῶν τὸ κήρυγμα, καὶ τῶν προφητευομένων πλήρωμα καὶ σφράγισμα, Σὺ τῶν Ἀποστόλων κλέος, τῶν Μαρτύρων ἐγκαλλώπισμα, τῶν Ἱεραργῶν καύχημα, τῶν Ὁσίων καὶ Δικαίων ἡ δόξα καὶ τὸ σεμνολόγημα, καὶ πάντων τῶν εὐσεβῶν παρηγορία καὶ βοήθεια· Σὲ ὑμνοῦσιν Ἄγγελοι, Σὲ δοξάζουσιν ἄνθρωποι, Σὲ ἡ ἄνω καὶ κάτω Ἐκκλησία εὐφημεῖ, Σὲ οἱ Προφῆται καὶ θεόσοφοι Διδάσκαλοι ἀκαταπαύστως ἐγκωμιάζουσι, τὴν ὄντως μακαρίαν, τὴν ὄντως εὐλογημένην καὶ κεχαριτωμένην. Χαῖρε Μαρία, ὁ ἔμψυχος ναὸς τοῦ Θεοῦ, τὸ ἀστραπηφόρον ἅρμα καὶ πυρίμορφον τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ ὄχημα, Χαῖρε Μαρία, τὸ φωτοφόρον Θεοῦ παλάτιον, ἡ χρυσοπόρφυρος κλίνη καὶ παστὰς ἀγλαόμορφος. Χαῖρε Μαρία, ὁ θρόνος τοῦ Θεοῦ ὁ σαπφειροφαίδιμος καὶ ἡλιοστάλακτος, τὸ δοχεῖον τοῦ ἀστέκτου καὶ χωρίον τοῦ ἀπείρου, Χαῖρε Μαρία, τὸ θεότευκτον ἄγαλμα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὁ ἀνθευωδέστατος τῶν ἀρετῶν παράδεισος, καὶ τῆς παρθενίας τὸ μέγα κειμήλιον.