Λόγος Γ’. Εἰς τὸ Γενέσιον τῆς ΘΕΟΜΗΤΟΡΟΣ.

Ἀλλὰ δὲν ἀναπαύονται εἰς τὰ θειωδῶς παραδιδόμενα οἱ νεώτεροι, δὲν εἶναι τῆς Ὀρθοδόξου γνώμης οἱ Λατῖνοι, δὲν στέργουσι τὴν ἀρχαίαν τῆς Ἐκκλησίας παράδοσιν οἱ δυτικοί· ἀλλ’ ὡς καινοτόμοι πλάττουσι καὶ ἐδῶ μὲ τὸ σκότος σκοτεινὰ ἐφευρήματα, παρερμηνεύουσι μὲ τοὺς σχολαστικούς των τὰ τῆς Γραφῆς, καὶ σοφιστικῶς μᾶλλον ἀγωνιζόμενοι, ἢ Εὐαγγελικῶς, λέγουσι, μολονότι εἴμεθα ἀκατηγόρητοι ἡμεῖς διὰ τὸ ἀκουσίως εἰς τὴν φύσιν ἡμῶν ἐπισυρόμενον γενικῶς καὶ καθολικῶς προπατορικὸν ἔγκλημα, ὡς τῶν «Οὐκ ἐφ’ ἡμῖν», (διότι τὰ τῆς προαιρέσεως μόνον «Ἐφ’ ἡμῖν»· ὅθεν καὶ κατηγορίας εἴμεθα ἄξιοι διὰ τὰ προαιρετικὰ ἁμαρτήματα, ὡς ἰδικά μας, τὸ δὲ προπατορικὸν καὶ μὴ θελόντων ἡμῶν φυσικῶς ἐπιγίνεται διὸ οὐδὲ «Ἐφ’ ἡμῖν»), πλὴν ἀμέτοχος, λέγουσιν, εἶναι καὶ τούτου ἡ Παρθένος διὰ τῆς θείας Χάριτος, καίτοι γεγεννημένη ἐξ Ἰωακεὶμ καὶ τῆς Ἄννης. Ταῦτα τινὲς τῶν Λατίνων μὲ ὑποκριτικὴν εὐλάβειαν δογματίζουσι, φαίνονται ὅμως καὶ ἄλλοι ἀπὸ τοὺς ἰδίους νὰ ἀναιρῶσιν ἐκείνους ἰδοὺ· ὅτι τὸ κακὸν τοῦτο εἶναι καὶ πρὸς ἑαυτὸ πολέμιον.

Ἡ Ἀνατολικὴ ὅμως Ἐκκλησία, ἡ Ἀποστολικὴ καὶ Ὀρθόδοξος, ἀποστρέφεται τὴν ἐν προσχήματι εὐλαβείας καινοτομίαν τῶν Λατίνων· δὲν δέχεται τοὺς ἀλογίστους τῶν σχολαστικῶν συλλογισμούς· (διότι οὐδὲ εὐλάβεια τοῦτο ἢ ἔπαινος εἶναι τῆς Παρθένου, ἵνα καὶ Θεὸν αὐτὴν ὀνομάσῃ τις τολμηρῶς καὶ μὴ ἄνθρωπον), φυλάττουσα δὲ τὴν ἀρχαίαν παράδοσιν, ἀσφαλίζεται τὰ ἴδια τέκνα μὲ τὸν λόγον τοῦ Ἀποστόλου· «Εἴ τις εὐαγγελίζεται ἡμῖν παρ’ ὃ παρελάβετε, ἀνάθεμα ἔστω». Λέγει δὲ καὶ πρὸς τὸν Λατῖνον· «Ἐκ τοῦ στόματος σου κρινῶ σε, πονηρὲ δοῦλε». Ἀνίσως καὶ τὸ ἔγκλημα τοῦ Προπάτορος, ὡς ἀκουσίως ἐπισυρόμενον εἰς τὴν φύσιν εἶναι εἰς ἡμᾶς ἀκατηγόρητον, καθὼς μόνος εἶπας, ὡς τῶν «οὐκ ἐφ’ ἡμῖν»· δι’ ὃ οὐδὲ τὴν πρὸς Ἀβραὰμ καὶ Μωϋσῆν καὶ τοὺς ἄλλους τοῦ Θεοῦ φιλίαν ἐκώλυεν, ὡς φυσικὸν καὶ οὐχὶ τῶν «Ἐφ᾽ἡμῖν». Ποῖον ὅθεν τοῦτο ἤθελε προσάψει μῶμον εἰς τὴν ἐξ Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννης γεγεννημένην Παρθενομήτορα Κόρην γενικὸν ὑπάρχον καὶ οὐχὶ εἰδικόν, ἢ προσωπικόν, ὁπότε ἄψογον τοῦτο ὡς εἶπας καὶ ἀκούσιον; Διὰ τούτου μάλιστα τοῦ καινοτομήματός σου, νεωτεριστά, προσάγεις κατηγορίαν ἀντὶ ἐπαίνου εἰς τὴν Παρθένον καὶ μῶμον εἰς τὴν ἄμωμον Κόρην, ἐπειδὴ τὸ πᾶν ἀποδίδεις εἰς τὴν Θείαν Χάριν καὶ οὐχὶ καὶ εἰς τὴν ἰδίαν ἀρετὴν καὶ αὐτοπροαίρετον γνώμην τῆς Ἀειπαρθένου·