Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ὅσιος πατὴρ ἡμῶν ΜΕΛΕΤΙΟΣ ὁ νέος, ὁ ἐν τῷ ὄρει τῆς Μυουπόλεως ἀσκήσας, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Ἐκεῖ ἀσπάζονται τοῦτον ὁ Ἠλίας ὁ Θεσβίτης καὶ ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος διὰ τὸ νηστευτικὸν καὶ φιλέρημον καὶ ἁπλῶς εἰπεῖν ὅλοι οἱ Ὅσιοι Πατέρες τὸν συνασκητὴν καὶ ὁμόζηλον περιχαρῶς ὑποδέχονται, τελοῦντες μετὰ τῶν Ἁγίων Ἀγγέλων καὶ Ἀρχαγγέλων ἑορτὴν πανευφρόσυνον.

Μετὰ τὴν κοίμησιν τοῦ Ὁσίου ἐνεταφίασαν εὐλαβῶς τὸ ἱερώτατον αὐτοῦ λείψανον εἰς τὴν βορείαν πλευρὰν τοῦ εἰς την τιμὴν τῶν Ἀσωμάτων νάρθηκος τοῦ κεντρικοῦ Ναοῦ τῆς Μονῆς, ἥτις ἔκτοτε ἐκ τοῦ ὀνόματος τοῦ Ἁγίου ἐκαλεῖτο Μονὴ τοῦ Ὁσίου Μελετίου [6] ἔνθα ἐνεργεῖ καὶ μέχρι σήμερον πλεῖστα θαυμάσια εἰς δόξαν Θεοῦ, ὑπάρχον διαφόρων νόσων ἀλεξιτήριον, καὶ ἀλιτηρίων δαιμόνων ἀφανιστήριον ὅτι, ἂν καὶ κατὰ τὸν νόμον τῆς σαρκὸς ὁ Ὅσιος ἐτελεύτησε, καὶ ἀπέδωκε τὸ χρέος τῆς φύσεως, ὅμως ἡ ἀείζωος χάρις τοῦ Πνεύματος διαμένει παρὰ τὸν τάφον αὐτοῦ, καὶ διὰ μέσου τοῦ ἁγίου λειψάνου του ἐνεργεῖ τὰ θαυμάσια, καὶ καθ’ ἑκάστην πηγάζει ἰάματα εἰς ὅσους τὸν ἐπικαλοῦνται μετὰ πίστεως, εἰς πίστωσιν δὲ τῶν ἄλλων θὰ γράψωμεν τρία τινὰ μὲ συντομίαν πολλὴν καὶ βραχύτητα.

Ἄνθρωπός τις εὐλαβής Βάρδας τὸ ἐπώνυμον ἦτο ἀπὸ τὴν Συρίαν, τότε δὲ κατῴκει εἰς τὰς Θήβας· οὗτος εἶχε λέπραν, ἀσθένειαν χαλεπωτάτην, δυσειδῆ ναὶ ἀθεράπευτον, ὅθεν πολλὰ ἐστενοχωρεῖτο διὰ τὸ ἀνίατον τῆς ἀσθενείας του καὶ εἶχε τὴν θλῖψιν ἀνείκαστον. Ἀκούσας οὗτος τὰ ἄπειρα θαύματα, τὰ ὁποῖα ἐτέλεσεν ὁ θεῖος Μελέτιος, ἀπῆλθε καὶ αὐτὸς μετ’ εὐλαβείας καὶ πίστεως εἰς τὸν τάφον τοῦ Ἁγίου καὶ ἔμεινεν ἐκεῖ προσευχόμενος. Τὸ δὲ μεσονύκτιον εἶδεν ὅραμα, ὅτι ἐλειτούργει εἷς Ἱερεύς, καὶ ὁ Ἅγιος ἦτο συλλειτουργός· τότε, ὅταν ἐγνώρισε τὸν Ὅσιον, ἔπεσεν εἰς τοὺς πόδας του λέγων· «Ἐλέησόν με, δοῦλε τοῦ Θεοῦ, καὶ ἰάτρευσόν με τὸν δείλαιον, ὅτι δύνασαι νὰ μὲ καθαρίσῃς, ὡς παρρησίαν ἔχων μεγίστην πρὸς Κύριον». Ταῦτα λέγοντος αὐτοῦ, ἐξῆλθε φῶς ἀπὸ τὸ Ἅγιον Βῆμα, καὶ περιέλαμψε τὸν Ὅσιον, ὅστις ἤγγισε τὴν χεῖρα του εἰς τὴν σάρκα τοῦ Βάρδα λέγων· «Ἰδοὺ αἱ ἁμαρτίαι σου συνεχωρήθησαν, καὶ ἐκαθαρίσθη τὸ σῶμά σου· μὴ λυπῆσαι λοιπὸν τοῦ λοιποῦ, ἀλλ’ ὕπαγε εἰς εἰρήνην, εὐχαριστῶν τὸν Σωτῆρα Χριστόν, ὅστις ὡς δίκαιος σὲ ἐπαίδευσε, καὶ πάλιν ὡς εὔσπλαγχνος σὲ ἰάτρευσε». Ταῦτα βλέπων ὁ Βάρδας ἐξύπνησε καὶ εὑρέθη (ὢ τοῦ θαύματος!) τεθεραπευμένος· ὅτι τὸ δέρμά του ὅλον ἐξεδάρη ὡς τοῦ ὄφεως, καὶ ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν ἡ λέπρα, ἡ δὲ σάρξ του ἔμεινε τρυφερὰ καὶ μόνον εἰς τὰ χείλη του ἔμεινε μόριόν τι, διὰ νὰ φαίνηται ἡ μαρτυρία τοῦ θαύματος.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Θεόδωρος Πρόδρομος λέγει ὅτι 28 ὅλα ἔτη παρέμεινεν εἰς τὸ Μοναστήριον τοῦ Ἁγίου Γεωργίου ὁ Μελέτιος, εἰς τὸ ὁποῖον ἦλθεν, ὡς ἀνωτέρω εἴδομεν, δεκαεννεατής, γράφων ἐπὶ λέξει τὰ ἑξῆς: «…καὶ ἡ ἐκεῖ διαμονὴ τῷ ἀνδρὶ οὐ μέχρι δέκα ἢ πέντε ἢ μικρῷ πλειόνων ἡμερῶν περιγράφεται, οὐδ’ ἐπὶ τρισὶν ἢ τέσσαρσιν ἡλίου κύκλοις περιορίζεται, ἀλλ’ εἰς ὅλους ὀκτὼ πρὸς τοὺς εἴκοσιν ἐνιαυτοὺς ἀποτείνεται»· ὅθεν φαίνεται ὅτι περὶ λάθους μᾶλλον πρόκειται τῶν ἀντιγραφέων καὶ ὅτι 28 χρόνους παρέμεινεν ὁ Ὅσιος εἰς ἐκεῖνο τὸ Μοναστήριον.

[2] Ὄρος Μυουπόλεως ὀνομάζει ἐνταῦθα ὁ Νικόλαος Μεθώνης τὸν Κιθαιρῶνα, κείμενον εἰς τὰ ὅρια τῆς Ἀττικῆς καὶ τῆς Βοιωτίας, ὁ δὲ Θεόδωρος Πρόδρομος Μυούπολιν ὀνομάζει παρακείμενον χωρίον, ἐκ τοῦ ὁποίου πιθανῶς ἐδόθη εἰς τὸ ὄρος τὸ ὄνομα τῆς Μυουπόλεως. Μυούπολις δὲ ἄλλοι μὲν λέγουσιν ὅτι ἦσαν αἱ Ἐρυθραὶ κοινῶς Κριεκούκι, ἄλλοι δὲ ἡ Οἰνόη, κοινῶς Μάζι τῆς Μάνδρας Ἀττικῆς, ἕτεροι δὲ τὰ μεσημβρινῶς τῆς Μονῆς ὑπάρχοντα ἐρείπια ἀρχαίας πόλεως.

[3] Οὗτος ἐπατριάρχευσε κατὰ τὰ ἔτη 1084-1111.

[4] Πρόκειται περὶ τοῦ Μητροπολίτου Ἀθηνῶν Νικήτα Γʹ τοῦ Κούρδη, ἀποθανόντος τὸ 1103.

[5] Οὗτος ἦτο Ἀλέξιος Αʹ ὁ Κομνηνός, βασιλεύσας ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐν ἔτει 1078-1105.

[6] Ἡ Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Ὁσίου Μελετίου εἶναι ἐκτισμένη εἰς τὸ ἀνατολικὸν τμῆμα τοῦ Κιθαιρῶνος, ὅπερ εἶναι καὶ τὸ χαμηλότερον, καλούμενον σήμερον «Πάστρα». Τούτου ἡ ὑψηλοτέρα κορυφὴ ἔχει ὕψος 1015 μέτρων, ἐνῷ ἡ ὑψηλοτέρα κορυφὴ τοῦ δυτικοῦ τμήματος, ἔχει ὕψος 1407 μέτρων. Ἡ τοποθεσία ἐν τῇ ὁποίᾳ κεῖται ἡ Μονὴ εἰναι θαυμασία καὶ κατάφυτος. Κάτωθεν αὐτῆς ἐκτείνεται πεδιάς, διὰ τῆς ὁποίας διέρχεται ἡ ὁδὸς Ἀθηνῶν-Θηβῶν. Ἡ Μονή, ὡς εἴδομεν, προϋπάρχουσα τοῦ Ὁσίου Μελετίου ἐκαλεῖτο Μονὴ τοῦ Συμβούλου ἢ Συμβόλου, ἀνεκαινίσθη ὅμως καὶ ἐπηυξήθη ὑπὸ τοῦ Ὁσίου Μελετίου, ὅστις ἀνεκαίνισε καὶ ἐμεγάλυνε καὶ τὸν κεντρικὸν Ναὸν τῶν Ἁγίων Ἀσωμάτων, ἐκτὸς δὲ τούτου καὶ τοῦ Ναοῦ τοῦ Σωτῆρος, ὅστις ἐπίσης ἐμεγαλύνθη καὶ κατελαμπρύνθη ὑπὸ τῶν μαθητῶν τοῦ Ὁσίου, ἀνήγειρεν οὗτος καὶ δύο ἑτέρους Ναούς, τὸν τῆς Θεοτόκου καὶ τὸν τοῦ Προφήτου Ἠλιοὺ τοῦ Θεσβίτου.

Μικρὸν πρὸ τῆς τοῦ Ὁσίου μακαρίας τελευτῆς ἠρώτησαν ἡμέραν τινὰ τοῦτον οἱ μαθηταί του διαποροῦντες πῶς θὰ διαμείνωσι καὶ θὰ διατηρηθῶσι τὰ Μοναστήρια μετὰ τὸν θάνατόν του, πόθεν θὰ ἔχωσιν οἱ πολυάριθμοι Μοναχοὶ τὰ πρὸς τὸ ζῆν χωρὶς νὰ παύσωσι ζῶντες ἐν ἀκτημοσύνῃ. Ὁ Ὅσιος ὅμως, ἀφοῦ ἤλεγξε τὴν ὀλιγοπιστίαν αὐτῶν, ἀπήντησεν ἐπὶ λέξει, ὡς ταῦτα γράφει ὁ Νικόλαος Μεθώνης, τὰ ἑξῆς: «Ἴστε ὡς περὶ μὲν θαύματος οὐδεὶς ἐμοὶ λόγος· ἐὰν δὲ παρρησίαν εὕρω πρὸς τὸν Θεόν, οὐδὲν ἡμῖν ἐλλείψει τῶν ἀναγκαίων οὐδέποτε». Πράγματι δὲ ἡ πρόρρησις αὕτη ἐπραγματοποιήθη, διότι ὁ αὐτὸς Νικόλαος προσέθηκεν ὅτι τότε, ὅτε ἔγραφε τὴν βιογραφίαν, ἤτοι μετὰ 36 ἔτη ἀπὸ τῆς κοιμήσεως τοῦ Ἁγίου, ἡ Μονὴ ἠρίθμει 300 Μοναχοὺς χωρὶς νὰ ἔχῃ ἄλλην τινὰ κτηματικὴν περιουσίαν ἐκτὸς τοῦ λαχανοκηπίου καὶ ὅμως συνετηρεῖτο θαυμασίως, οὐχὶ δὲ μόνον μέχρι τότε, ἀλλὰ ἐπὶ ὀκτὼ περίπου συνεχεῖς αἰῶνας ἡ Μονὴ ἤκμαζε καὶ ἐκραταιοῦτο πλουτιζομένη καὶ κατοχυρουμένη διὰ Πατριαρχικῶν Σιγγιλλίων ἀνακηρυχθεῖσα Σταυροπηγιακή.

Κατὰ τὴν Μεγάλην Ἑλληνικὴν Ἐθνεγερσίαν τῶν ἐτῶν 1821-1828 ἡ Μονὴ ὑπέστη ἐπανειλημμένως μεγάλας καταστροφάς, μετὰ δὲ τὴν ἀποκατάστασιν τοῦ ἐλευθέρου Ἑλληνικοῦ Κράτους ἀνασυνεστήθη αὕτη, ἀλλὰ σὺν τῷ χρόνῳ ἤρξατο μαραινομένη συνεπείᾳ τῶν ἀπολλοτριώσεων καὶ τῆς ἀπογυμνώσεώς της ἐκ τοῦ ἐμψύχου καὶ ἀψύχου ὑλικοῦ. Ἡ Μονὴ ἐκτὸς τῶν ἄλλων διετήρει ἐν Ἀθήναις δύο Μετόχια, τὸ περὶ τὸν ἐν Σεπολίοις Ναὸν τοῦ Ὁσίου Μελετίου μετατραπέντα εἰς ἐνοριακὸν καὶ τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς ἐπὶ τῆς ὁδοῦ Αἰόλου, τὸ ὁποῖον διατηρεῖ μέχρι σήμερον.