Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ὅσιος πατὴρ ἡμῶν ΜΕΛΕΤΙΟΣ ὁ νέος, ὁ ἐν τῷ ὄρει τῆς Μυουπόλεως ἀσκήσας, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Σελίδα 19 από 21

Διότι καὶ σεισμὸν μέγαν προεῖπεν, ὅστις κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Νικολάου πολλοὺς τόπους κατέστρεψε. Τὴν Μονὴν ἐκ μεγάλης πυρκαϊᾶς ἀρξαμένης ἀπὸ τοῦ δάσους τοῦ ὑπερκειμένου ὄρους καὶ ἐπεκταθείσης μέχρις αὐτῆς διὰ θαυμασίου τρόπου διέσωσε. Τὸν ταχὺν θάνατον τοῦ Μοναχοῦ Νικοδήμου προεῖπεν. Τοὺς ἐνδομύχους λογισμοὺς τοῦ Ἡγουμένου τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει Μονῆς τῆς Ψυχοσώστιδος Θεοδοσίου ἀπεκάλυψεν. Ὕδωρ ἐκ τῆς γῆς, ὥς ποτε ὁ Μωϋσῆς, κρούσας τὴν ράβδον του παρὰ τὴν Μονὴν τοῦ Προφήτου Ἠλιού, ἥτις ἐστερεῖτο πρῴην ὕδατος, ἐξήγαγεν. Δαιμονιῶντας ἄλλους, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ τὸν ἐκ Μακεδονίας Νικήταν, ἐθεράπευσε. Τὸν ἀνθύπατον τῆς Ἑλλάδος Ἐπιφάνιον Καματηρὸν κινδυνεύσαντα ἐξ ὀστοῦ ἰχθύος ἐμπλακέντος εἰς τὸν φάρυγγα αὐτοῦ διέσωσε. Τοῦ Λέοντος Νικερίτου, στρατηγοῦ καὶ εἶτα διοικητοῦ τῆς Πελοποννήσου χρηματίσαντος, τὸν συγγενῆ νέον ἐθεράπευσε. Τοῦ ἐκ Βυζαντίου Νῶε, ὅστις προσελθὼν ἵνα μονάσῃ κατεφρόνησε τοὺς κανόνας τῆς μοναχικῆς ζωῆς τῆς Μονῆς τοῦ Ὁσίου Μελετίου καὶ τὰς νουθεσίας αὐτοῦ, τὸ οἰκτρὸν τέλος προεῖπε, διότι θέλων οὗτος νὰ φθάσῃ εἰς νομιζομένην τελειότητα ἀπέκοψε τὰ αἰδοῖα αὐτοῦ καὶ διακεντήσας διὰ μαχαίρας τὴν κοιλίαν του ἀπέθανεν αὐτόχειρ γενόμενος. Ἀντιθέτως δὲ προεῖπε τὴν παράτασιν τῆς ζωῆς τοῦ Ἀθανασίου τοῦ κατόπιν Ἡγουμένου τῆς Μονῆς χρηματίσαντος, τὰ ὁποῖα ἐὰν περιγράψωμεν ἅπαντα δὲν θέλει ἐπαρκέσει εἰς ἡμᾶς ὁ χῶρος, ἀρκοῦσιν ὅμως ταῦτα ἵνα τὸ μέγεθος τῆς πρὸς τὸν Θεὸν παρρησίας τοῦ Ἁγίου γνωρίσωμεν.

Ἀλλ’ ἐπειδὴ ἄνθρωπος ἦτο καὶ αὐτός, καὶ ἔζησεν εἰς τοῦτον τὸν μάταιον κόσμον χρόνους περὶ τους ἑβδομήκοντα, ἀπό τοὺς ὁποίους τοὺς περισσοτέρους διῆλθε σχεδὸν μαρτυρικῶς μὲ ἀγρυπνίας, σκληραγωγίας καὶ ἀσθενείας διαφόρους, καὶ ἐξόχως μὲ τὰς πληγὰς τῶν ποδῶν καὶ τοὺς σκώληκας, οἵτινες τὸν ἔτρωγον, καθὼς εἰς τὴν ἀρχὴν ἐγράψαμεν, μὲ ταῦτα, λέγω, ὅλα τὰ θλιβερὰ ἑκάστην ὥραν βασανιζόμενος, ἦλθε περὶ τὸ ἔτος 1105 ἀπὸ Χριστοῦ εἰς τὸ ποθούμενον τέλος τῇ πρώτῃ ἡμέρᾳ τοῦ Σεπτεμβρίου μηνός καὶ τὸν μὲν ἔξω ἄνθρωπον ἀφῆκεν ἐδῶ εἰς τὴν γῆν ὡς γήϊνον, τὴν δὲ ἄϋλον ψυχὴν καὶ οὐράνιον ὑπεδέχθησαν τὰ οὐράνια τάγματα. Καὶ ἐξαιρέτως ὁ μέγας Σάββας ὁ συμπατριώτης του.

Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Θεόδωρος Πρόδρομος λέγει ὅτι 28 ὅλα ἔτη παρέμεινεν εἰς τὸ Μοναστήριον τοῦ Ἁγίου Γεωργίου ὁ Μελέτιος, εἰς τὸ ὁποῖον ἦλθεν, ὡς ἀνωτέρω εἴδομεν, δεκαεννεατής, γράφων ἐπὶ λέξει τὰ ἑξῆς: «…καὶ ἡ ἐκεῖ διαμονὴ τῷ ἀνδρὶ οὐ μέχρι δέκα ἢ πέντε ἢ μικρῷ πλειόνων ἡμερῶν περιγράφεται, οὐδ’ ἐπὶ τρισὶν ἢ τέσσαρσιν ἡλίου κύκλοις περιορίζεται, ἀλλ’ εἰς ὅλους ὀκτὼ πρὸς τοὺς εἴκοσιν ἐνιαυτοὺς ἀποτείνεται»· ὅθεν φαίνεται ὅτι περὶ λάθους μᾶλλον πρόκειται τῶν ἀντιγραφέων καὶ ὅτι 28 χρόνους παρέμεινεν ὁ Ὅσιος εἰς ἐκεῖνο τὸ Μοναστήριον.

[2] Ὄρος Μυουπόλεως ὀνομάζει ἐνταῦθα ὁ Νικόλαος Μεθώνης τὸν Κιθαιρῶνα, κείμενον εἰς τὰ ὅρια τῆς Ἀττικῆς καὶ τῆς Βοιωτίας, ὁ δὲ Θεόδωρος Πρόδρομος Μυούπολιν ὀνομάζει παρακείμενον χωρίον, ἐκ τοῦ ὁποίου πιθανῶς ἐδόθη εἰς τὸ ὄρος τὸ ὄνομα τῆς Μυουπόλεως. Μυούπολις δὲ ἄλλοι μὲν λέγουσιν ὅτι ἦσαν αἱ Ἐρυθραὶ κοινῶς Κριεκούκι, ἄλλοι δὲ ἡ Οἰνόη, κοινῶς Μάζι τῆς Μάνδρας Ἀττικῆς, ἕτεροι δὲ τὰ μεσημβρινῶς τῆς Μονῆς ὑπάρχοντα ἐρείπια ἀρχαίας πόλεως.

[3] Οὗτος ἐπατριάρχευσε κατὰ τὰ ἔτη 1084-1111.

[4] Πρόκειται περὶ τοῦ Μητροπολίτου Ἀθηνῶν Νικήτα Γʹ τοῦ Κούρδη, ἀποθανόντος τὸ 1103.

[5] Οὗτος ἦτο Ἀλέξιος Αʹ ὁ Κομνηνός, βασιλεύσας ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐν ἔτει 1078-1105.

[6] Ἡ Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Ὁσίου Μελετίου εἶναι ἐκτισμένη εἰς τὸ ἀνατολικὸν τμῆμα τοῦ Κιθαιρῶνος, ὅπερ εἶναι καὶ τὸ χαμηλότερον, καλούμενον σήμερον «Πάστρα». Τούτου ἡ ὑψηλοτέρα κορυφὴ ἔχει ὕψος 1015 μέτρων, ἐνῷ ἡ ὑψηλοτέρα κορυφὴ τοῦ δυτικοῦ τμήματος, ἔχει ὕψος 1407 μέτρων. Ἡ τοποθεσία ἐν τῇ ὁποίᾳ κεῖται ἡ Μονὴ εἰναι θαυμασία καὶ κατάφυτος. Κάτωθεν αὐτῆς ἐκτείνεται πεδιάς, διὰ τῆς ὁποίας διέρχεται ἡ ὁδὸς Ἀθηνῶν-Θηβῶν. Ἡ Μονή, ὡς εἴδομεν, προϋπάρχουσα τοῦ Ὁσίου Μελετίου ἐκαλεῖτο Μονὴ τοῦ Συμβούλου ἢ Συμβόλου, ἀνεκαινίσθη ὅμως καὶ ἐπηυξήθη ὑπὸ τοῦ Ὁσίου Μελετίου, ὅστις ἀνεκαίνισε καὶ ἐμεγάλυνε καὶ τὸν κεντρικὸν Ναὸν τῶν Ἁγίων Ἀσωμάτων, ἐκτὸς δὲ τούτου καὶ τοῦ Ναοῦ τοῦ Σωτῆρος, ὅστις ἐπίσης ἐμεγαλύνθη καὶ κατελαμπρύνθη ὑπὸ τῶν μαθητῶν τοῦ Ὁσίου, ἀνήγειρεν οὗτος καὶ δύο ἑτέρους Ναούς, τὸν τῆς Θεοτόκου καὶ τὸν τοῦ Προφήτου Ἠλιοὺ τοῦ Θεσβίτου.

Μικρὸν πρὸ τῆς τοῦ Ὁσίου μακαρίας τελευτῆς ἠρώτησαν ἡμέραν τινὰ τοῦτον οἱ μαθηταί του διαποροῦντες πῶς θὰ διαμείνωσι καὶ θὰ διατηρηθῶσι τὰ Μοναστήρια μετὰ τὸν θάνατόν του, πόθεν θὰ ἔχωσιν οἱ πολυάριθμοι Μοναχοὶ τὰ πρὸς τὸ ζῆν χωρὶς νὰ παύσωσι ζῶντες ἐν ἀκτημοσύνῃ. Ὁ Ὅσιος ὅμως, ἀφοῦ ἤλεγξε τὴν ὀλιγοπιστίαν αὐτῶν, ἀπήντησεν ἐπὶ λέξει, ὡς ταῦτα γράφει ὁ Νικόλαος Μεθώνης, τὰ ἑξῆς: «Ἴστε ὡς περὶ μὲν θαύματος οὐδεὶς ἐμοὶ λόγος· ἐὰν δὲ παρρησίαν εὕρω πρὸς τὸν Θεόν, οὐδὲν ἡμῖν ἐλλείψει τῶν ἀναγκαίων οὐδέποτε». Πράγματι δὲ ἡ πρόρρησις αὕτη ἐπραγματοποιήθη, διότι ὁ αὐτὸς Νικόλαος προσέθηκεν ὅτι τότε, ὅτε ἔγραφε τὴν βιογραφίαν, ἤτοι μετὰ 36 ἔτη ἀπὸ τῆς κοιμήσεως τοῦ Ἁγίου, ἡ Μονὴ ἠρίθμει 300 Μοναχοὺς χωρὶς νὰ ἔχῃ ἄλλην τινὰ κτηματικὴν περιουσίαν ἐκτὸς τοῦ λαχανοκηπίου καὶ ὅμως συνετηρεῖτο θαυμασίως, οὐχὶ δὲ μόνον μέχρι τότε, ἀλλὰ ἐπὶ ὀκτὼ περίπου συνεχεῖς αἰῶνας ἡ Μονὴ ἤκμαζε καὶ ἐκραταιοῦτο πλουτιζομένη καὶ κατοχυρουμένη διὰ Πατριαρχικῶν Σιγγιλλίων ἀνακηρυχθεῖσα Σταυροπηγιακή.

Κατὰ τὴν Μεγάλην Ἑλληνικὴν Ἐθνεγερσίαν τῶν ἐτῶν 1821-1828 ἡ Μονὴ ὑπέστη ἐπανειλημμένως μεγάλας καταστροφάς, μετὰ δὲ τὴν ἀποκατάστασιν τοῦ ἐλευθέρου Ἑλληνικοῦ Κράτους ἀνασυνεστήθη αὕτη, ἀλλὰ σὺν τῷ χρόνῳ ἤρξατο μαραινομένη συνεπείᾳ τῶν ἀπολλοτριώσεων καὶ τῆς ἀπογυμνώσεώς της ἐκ τοῦ ἐμψύχου καὶ ἀψύχου ὑλικοῦ. Ἡ Μονὴ ἐκτὸς τῶν ἄλλων διετήρει ἐν Ἀθήναις δύο Μετόχια, τὸ περὶ τὸν ἐν Σεπολίοις Ναὸν τοῦ Ὁσίου Μελετίου μετατραπέντα εἰς ἐνοριακὸν καὶ τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς ἐπὶ τῆς ὁδοῦ Αἰόλου, τὸ ὁποῖον διατηρεῖ μέχρι σήμερον.

✥ Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ