Καὶ μὴ κατέχων τὸν γραπτὸν νόμον νὰ τὸν μυσταγωγῇ εἰς τὴν κατὰ Χριστὸν ἀρετήν, ἐγένετο ὁ ἴδιος νόμος εἰς τὸν ἑαυτόν του καὶ μυσταγωγεῖται καλῶς καὶ μετὰ συνέσεως πρὸς τὴν ἀρετήν, ἀσκούμενος ἐξ ἰδίας προαιρέσεως πρὸς πᾶν ἀγαθόν, ὥστε νὰ θεωρῆται ἡ πολιτεία του ἐκείνη ὡς προκάθαρσις διὰ τὸ βάπτισμα· καὶ προετοιμάζεται ψυχικῶς διὰ τοῦ τρόπου τῆς ζωῆς του εἰς τὴν ὑψηλὴν φιλοσοφίαν τῶν Χριστιανῶν.
Ἐγὼ τοὐλάχιστον θεωρῶ ὡς βραβεῖον, διὰ τὴν προηγουμένην σώφρονα ζωήν του καὶ ὡς ἀρραβῶνα τῆς υἱοθεσίας, ποὺ ἐπηκολούθησε, τὸ γεγονός, κατὰ τὸ ὁποῖον ὁ Ἅγιος Διονύσιος ἠξιώθη, κατὰ τὸν καιρὸν τοῦ σωτηρίου Πάθους, νὰ γίνῃ αὐτόπτης τῆς καταπληκτικῆς θεοσημείας, ὅπου, ὡς γνωστόν, ὁ ἥλιος, συμπάσχων μετὰ τῆς ὑπολοίπου κτίσεως διὰ τὴν Σταύρωσιν τοῦ Δεσπότου, ἐθεάθη παραδόξως σκοτισθείς, διὰ νὰ ἀποδείξῃ ὅτι ὁ σαρκὶ σταυρούμενος ἦτο Θεὸς καὶ ἐλέγξῃ οὕτω σφοδρῶς τὴν ἐγκληματικὴν ἀπερισκεψίαν τῶν θεομαχούντων.
Ἐὰν θέλῃς νὰ συλλάβῃς τὸ πνευματικὸν ὕψος τοῦ Διονυσίου, ἐγώ, ἀντιπαρερχόμενος τὰ ἄλλα, θὰ θέσω ἐνώπιον σου μίαν σύντομον καὶ συγχρόνως ἄλυτον, ὑπὸ τῆς κοινῆς λογικῆς, ἀπόδειξιν. Πρόσεξε πόσον καλλιεργημένη πνευματικῶς ἦτο ἡ ψυχή του καὶ εὐπρόσδεκτος εἰς εὐσέβειαν· αὐταὶ δὲ ἀκριβῶς αἱ προϋποθέσεις τὸν ἐκίνησαν ταχύτατα διὰ νὰ δεχθῇ τὸν θεῖον λόγον, ἀναδειχθεὶς τοιουτοτρόπως καλὸς ἀγρὸς ποὺ δέχεται τὰ σπέρματα τοῦ ἀγαθοῦ καὶ τὰ γεωργεῖ εἰς τὸ ἑκατονταπλάσιον. Ἐὰν θέλῃς, ἡ ψυχή του ὡμοίαζε μὲ σπινθῆρα, ποὺ ἐκρύπτετο μέχρι τῆς στιγμῆς ἐκείνης ὑπὸ τὴν πέτραν τῆς ἀσεβείας καί, ἐξαίφνης, μόλις ὁ λόγος ἐκτύπησε τὴν εὔφλεκτον ψυχήν, ἤναψεν ἕνας πυρσός, περίβλεπτος καὶ αἰθέριος, ὁ ὁποῖος, κατὰ τρόπον ὑπέροχον, μετέδιδεν εἰς ὅλους τὸν φωτισμὸν καὶ τὴν θαλπωρήν.
Ἐπειδὴ λοιπὸν εἰς τοὺς Ἀθηναίους ἐπρόκειτο νὰ γνωστοποιηθῇ τὸ θεῖον κήρυγμα, τὸ ἐγνωστοποίει δέ, ὡς γνωστόν, ὁ Παῦλος, τὸ σκεῦος τῆς ἐκλογῆς, μετὰ τὴν ἐπίγνωσιν τῆς ἀληθείας, καὶ ἀφοῦ πλέον ὁ ζῆλος του μετεκινήθη ἀπὸ τὸ νεκρὸν γράμμα τοῦ Μωσαϊκοῦ Νόμου εἰς τὸ ζωογόνον κήρυγμα, ἀρκετοὶ φιλόσοφοι, μὲ ἐπὶ κεφαλῆς τὴν σχολὴν τοῦ Ἐπικούρου καὶ τὴν στοὰν τοῦ Χρυσίππου, προσήρχοντο καθ᾽ ὁμάδας πλησίον τοῦ Παύλου καὶ θορυβωδῶς συνεζήτουν μαζί του,