Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ὁ ἐν Χίῳ μαρτυρήσας κατὰ τὸ ͵αψνδ’ (1754) ἔτος, ξίφει τελειοῦται.

ἔπειτα τοῦ ἔδωκε καί τινας συμβουλὰς τὶ νὰ κάμῃ καὶ πῶς νὰ διάγῃ καὶ αὐτὰ φαίνεται ὅτι ἦσαν ἡ ἀρχὴ καὶ ἡ ἀφορμὴ τῆς μεταβολῆς καὶ τῆς διορθώσεώς του, διότι ἀναχωρήσας ἐκεῖθεν ἦλθεν εἰς τόπον τινὰ Ὑδραγώγιον λεγόμενον, καὶ ἐκοιμήθη ἐντὸς μιᾶς κρημνισμένης Ἐκκλησίας τῆς Ἁγίας Ἄννης· καὶ ἔκλεισε μὲν τοὺς σωματικοὺς ὀφθαλμοὺς εἰς ὕπνον, ἤνοιξεν ὅμως τοὺς ψυχικοὺς, ὡς ἄλλος Ἰακώβ, εἰς ὀπτασίαν παράδοξον· καὶ ἰδοὺ βλέπει μίαν ὡραιοτάτην κόρην μὲ ξενικὴν στολὴν ἐνδεδυμένην, καὶ τοῦ λέγει· «Σήκω Νικόλαε, πήγαινε εἰς τὸν Ἱερέα τοῦ Ναοῦ τοῦ Υἱοῦ μου νὰ σὲ λούσῃ νὰ ὑγιαίνῃς, διὰ νὰ σὲ πάρω γαμβρόν».

Ἀναστὰς ἐκ τοῦ ὕπνου ὁ καλὸς Νικόλαος ἔτρεξε μετὰ χαρᾶς μεγάλης εἰς τὸ χωρίον, διηγούμενος αὐτολεξεὶ πρὸς τὴν ἀδελφήν του τὸ ὅραμα ἐκεῖνο· αὐτὰ δὲ τὰ ἴδια ἀνήγγειλαν καὶ εἰς τὸν ἐφημέριόν των, Γεννάδιον ὀνομαζόμενον, ζητοῦντες τὴν λύσιν καὶ τὴν ἑρμηνείαν τοῦ ὀνείρου· ὁ δὲ Ἱερεὺς ἐκεῖνος, νομίζων αὐτὸ ὄνειρον ἁπλῶς ἢ ἀποτέλεσμα τῆς ἀφροσύνης του, ἐδίωξεν αὐτοὺς λέγων· «Τὸ ὄνειρον θέλομεν ἐξετάσει τὶ εἶναι καὶ τὶ δηλοῖ;». Ἀναχωρήσαντες ἐκεῖθεν μετέβησαν εἰς τὸν προρρηθέντα Ἀρχιμανδρίτην, ὅστις εἶχε τότε καλὴν ὑπόληψιν, προσέτι δὲ ἦτο καὶ προεστὼς εἰς τὸν Ναὸν τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, εἰς τὸ Παλαιόκαστρον, διὰ τοῦτο προσῆλθον εἰς αὐτὸν, νὰ ψάλῃ ἁγιασμοὺς καὶ νὰ τοῦ ἀναγνώσῃ ἐξορκισμοὺς, μήπως αὐτὰ ἐννοοῦσε λοῦσιν ἡ φανεῖσα κόρη, καὶ αὐτὸν τὸν Ἀρχιμανδρίτην ἔλεγεν Ἱερέα τοῦ Ναοῦ τοῦ Υἱοῦ της. Πράγματι δὲ καὶ ἡ ἔκβασις τῶν πραγμάτων αὐτὸ ἀπέδειξε, διότι προσκαλεσάμενος ὁ Νικόλαος τὴν θείαν βοήθειαν, διὰ τῶν εὐχῶν τοῦ Ἰεροῦ Ἀρχιμανδρίτου ἐκείνου, ἔλαβε τὸ ποθούμενον, ἦλθε δηλαδὴ εἰς τὸν ἑαυτόν του καὶ ὑγιάνθη, γενόμενος καθὼς ἦτο πρότερον εἰς διάστημα δύο ἡμερονυκτίων· ὁ δὲ Ἀρχιμανδρίτης, ἀφ’ οὗ θείᾳ Χάριτι τὸν κατέστησεν ὑγιᾶ καὶ φρόνιμον, ἐφρόντισε πλέον καὶ διὰ τὴν ψυχικήν του ὑγείαν· ὅθεν τὸν κατήχησε καλῶς καὶ τὸν ἐδίδαξεν ἱκανῶς καὶ οὕτως, ἀφ’ οὗ τὸν ἔβαλεν εἰς ὁδὸν μετανοίας καὶ χριστιανικῆς ζωῆς, τὸν ἀπέλυσεν ἐν εἰρήνῃ.

Τὰ ἐπίλοιπα ὅμως τῆς διηγήσεως, ἀδελφοί, εἶναι θαυμαστὰ καὶ παράδοξα, καὶ ὡς τοιαῦτα καὶ περισσοτέραν ἀπαιτοῦσι τὴν προσοχήν. Διότι ἐλθὼν εἰς τὸν ἑαυτόν του ὁ νέος καὶ σωφρονισθεὶς χωρὶς νὰ τοῦ μείνῃ κανὲν ἐλάττωμα, ἤρχισε νὰ κάμνῃ μίαν θαυμασίαν μετάνοιαν, καὶ ἀπορρίψας ἀπὸ μιᾶς πᾶσαν σωματικὴν φροντίδα ὁ ἀοίδιμος, μὲ νηστείαν καὶ προσευχὴν καὶ ἀγρυπνίαν διήρχετο ὅλον τὸν πρὸ τοῦ Μαρτυρίου καιρόν, καὶ μὲ γονυκλισίας σχεδὸν ὑπὲρ ἀριθμόν·