Βλέποντες δὲ οἱ Ἀγαρηνοὶ αὐτὸν νέον, ὡραῖον καὶ εἰς τοιαύτην κατάστασιν, τὸν παρεκίνουν νὰ τουρκεύσῃ, αὐτὸς δὲ μὴ ἔχων λογισμὸν ὑγιᾶ, ἠκολούθησεν εἰς αὐτοὺς χωρὶς μεγάλην βίαν· ὅθεν φέροντες αὐτὸν αὐτοὶ μὲ προθυμίαν μεγάλην καὶ ζῆλον πολύν, τὸν παρέστησαν εἰς τοὺς ἀρχηγούς των, λέγοντες πρὸς αὐτούς, ὅτι οὗτος ὁ νέος ζητεῖ νὰ τουρκεύσῃ· καὶ ἐκεῖ πάλιν ἐρωτώμενος ἐὰν θέλῃ νὰ τουρκεύσῃ, ἐσιώπα, ὡς νὰ μὴ ᾐσθάνετο καὶ νὰ μὴ ἤκουε τὶ τοῦ ἔλεγον. Ὅθεν ἀγανακτήσαντες οἱ ἄρχοντες αὐτῶν ἐκ τῆς αἰτίας ταύτης, αὐτὸν μὲν ὡς τρελλὸν δέροντες τὸν ἐδίωξαν ἐκεῖθεν, ἐκείνους δέ, οἵτινες τὸν προσέφερον, τοὺς ἤλεγξαν καὶ ὠνείδισαν, διότι τοὺς ἔφερον ἐκεῖ τοιοῦτον ἄνθρωπον.
Μετὰ τὸ γεγονὸς τοῦτο φοβηθέντες οἱ συμπατριῶται του μήπως ὑποστῇ ψυχικόν τινα ὄλεθρον, τὸν ἔφερον εἰς τὴν ἐν Χίῳ ἀδελφήν του, Δεσποινοῦ καλουμένην, διηγούμενοι πρὸς αὐτὴν τὰ ἐν Μαγνησίᾳ γενόμενα· αὐτὴ ὅμως, ὤ καὶ τὶ νὰ εἴπω διὰ τὴν ἀφροσύνην της! δὲν τὰ ἐφύλαξε μυστικά, καὶ διὰ τοῦτο μετ’ ὀλίγον ἔφθασεν εἰς τοὺς ἀγάδες τῆς Χίου ἡ κακὴ φήμη, ὅτι δηλαδὴ ἐτούρκευσεν εἰς τὴν Ἀνατολήν· καὶ τότε βέβαια ἐκινδύνευε νὰ πάθῃ τὸ ναυάγιον μέσα εἰς τὸν λιμένα ὁ εὐλογημένος Νικόλαος, ὅστις πρὸ ὀλίγου εἶχε λυτρωθῆ ἀπὸ τὸ πέλαγος τῆς μαγνησιακῆς ἀσεβείας. Μαθόντες οἱ ἀγάδες τὰ περὶ τοῦ Νικολάου, συνέλαβον αὐτὸν καὶ ἤλλαξαν τὸ σχῆμα καὶ τὸ ὄνομά του, εἰς τὸ ἑξῆς δὲ ἐφαίνετο μὲ ἐνδύματα τουρκικὰ καὶ μὲ τὸ ὄνομα Μεϊμέτης, ἄλλο δέ τι δὲν τοῦ ἔλειπε πλὴν τῆς περιτομῆς, τὴν ὁποίαν ποτὲ δὲν ἔλαβεν· ἐπειδὴ ὅμως ἐστερεῖτο τῶν πρὸς τὸ ζῆν ἀναγκαίων, προσεκολλήθη εἰς τοὺς κρεοπώλας, καὶ ἔβοσκε τὰ ζῷα, τὰ ὁποῖα εἶχον διὰ σφαγὴν, ἐλάμβανε δὲ ἀπὸ αὐτοὺς τὴν ζωοτροφίαν του.
Ἐν μιᾷ λοιπὸν τῶν ἡμερῶν συνέβη, κατὰ θείαν οἰκονομίαν, νὰ τὸν ἴδῃ εἰς τὰ βουνὰ τῆς Ἁγίας Ὑπακοῆς Ἀρχιμανδρίτης τις, Κύριλλος ὀνόματι, ἐρωτήσας δὲ σχετικῶς τοὺς ἐκεῖ εὑρεθέντας τὶ ἄνθρωπος ἦτο, ἔμαθε τὰ περὶ αὐτοῦ· ὅθεν συνέλαβεν ἀγαθὴν βουλὴν νὰ πλησιάσῃ αὐτὸν καὶ νὰ προσπαθήσῃ νὰ τὸν ἐπαναφέρῃ εἰς τὴν ὁδὸν τοῦ Χριστοῦ, γινώσκων ὅτι ὁ λόγος τοῦ Κυρίου δύναται νὰ ἐπαναφέρῃ αὐτὸν κατὰ τὸ γεγραμμένον· «ἡ δήλωσις τῶν λόγων σου φωτιεῖ καὶ συνετιεῖ νηπίους» (Ψαλμ. ριη’ 130). Προσῆλθε λοιπὸν εἰς αὐτὸν καὶ ἀφ’ οὗ τὸν ἠρώτησε καὶ ἐγνώρισε τὴν μεγάλην του ἁπλότητα, τὸν ἐδοκίμαζε πλέον μὲ τρόπους ἐπιτηδείους νὰ καταλάβῃ τὴν γνώμην του ποῦ κλίνει,