Ταῦτα λέγων ἔδωσεν εἰς αὐτὸν χιτῶνα τρίχινον καὶ ἐπανωφόριον δερμάτινον καὶ τὸν ἔστειλε μέ τινας ἀδελφοὺς νὰ ἀπέλθῃ εἰς τὴν πατρίδα του. Ἔπειτα αὐτὸς μὲν εἰσῆλθεν εἰς τὰ ἐνδότερα τῆς ἐρήμου, ὁ δὲ Ἱλαρίων ἐπέστρεψεν εἰς τὴν Παλαιστίνην, καὶ εὑρὼν τοὺς γονεῖς του τεθνηκότας διεμοίρασεν ὅλον τὸν πλοῦτον, τὸν ὁποῖον ἐκληρονόμησεν, εἰς πένητας καὶ οὔτε ἐλάχιστον ἀργύριον ἐκράτησεν, ἀλλὰ μόνον τὸν οὐράνιον πλοῦτον ἐπόθησεν. Ὅθεν ἐξῆλθεν ἐλεύθερος πάσης φροντίδος γηΐνης, γεγυμνωμένος τῶν σωματικῶν ὀρέξεων καὶ τῆς προσπαθείας τοῦ κόσμου καὶ ἐνδεδυμένος τὸν Δεσπότην Χριστόν, τὸν ὁποῖον ἐξ ὅλης καρδίας ἐπόθησεν.
Εὑρὼν λοιπὸν μικρὸν σπήλαιον, ἀπέχον 52 στάδια [2] τοῦ Ἐμπορίου [3], εἰς τόπον καλούμενον Μαϊουμᾶν [4], κατῴκησεν ἐκεῖ. Οὗτος ὅμως ὁ τόπος ἦτο διατριβὴ καὶ καταγώγιον λῃστῶν. Ὅθεν οἱ φίλοι τὸν ἐσυμβούλευον νὰ ἀναχωρήσῃ ἐκεῖθεν, διὰ νὰ μὴ τὸν κακοποιήσωσιν. Ἐκεῖνος ὅμως ἀπεκρίνατο ἱλαρῶς· «Ὅσοι φοβοῦνται τὸν θάνατον τῆς ψυχῆς δὲν δειλιῶσιν οὐδόλως τὸν σωματικόν, ὅποιος δήποτε καὶ ἂν εἶναι καὶ ὁποθενδήποτε ἂν ἐπέλθῃ». Ἦτο δὲ τὸ ἔνδυμα αὐτοῦ τρίχινον, ἡ στρωμνή του τὸ ἔδαφος τῆς γῆς καὶ τὸ δερμάτινον ἐκεῖνο ἐπανωφόριον, ὅπερ τοῦ ἔδωκεν ὁ Μέγας Ἀντώνιος, ἡ δὲ τροφή του σῦκα δεκαπέντε, τὰ ὁποῖα ἔτρωγεν ὅταν ἔκλινεν ἡ ἡμέρα. Ταῦτα βλέπων ὁ μισόκαλος δαίμων ἔτριζε τοὺς ὀδόντας ἀπὸ τὸν φθόνον του, διότι νεανίας δεκαπέντε ἐτῶν, ὅπως ἦτο τότε ὁ Ἱλαρίων, εἶχε τόσην ἀρετὴν καὶ φρόνησιν. Ἔδωκε λοιπὸν εἰς αὐτὸν πολλοὺς καὶ διαφόρους πολέμους κατὰ νοῦν καὶ διάνοιαν περὶ ποικίλων ἁμαρτημάτων, δοκιμάζων ὁ παμπόνηρος νὰ τὸν ρίψῃ εἰς κανὲν πάθος καὶ μάλιστα εἰς τὸ τῆς πορνείας, διὰ τὴν ὁποίαν τοῦ ἔδωκε χαλεπώτατον πόλεμον, ἐνθυμίζων εἰς αὐτὸν ρυπαροὺς λογισμοὺς καὶ διανοήματα ἄτοπα, καθὼς ἔχει πάντοτε συνήθειαν νὰ πολεμῇ δυνατὰ τοὺς νέους ὁ ἀλιτήριος. Ἀλλὰ ὁ ἀθλητὴς καὶ ὄντως στρατιώτης Χριστοῦ ἀντηγωνίζετο καὶ ὅσον ἔβλεπε τὰς προσβολὰς καὶ ἤρχοντο, τοσοῦτον καὶ αὐτὸς ἐνήστευε περισσότερον καὶ ἐβασάνιζε τὸ σῶμα μὲ πεῖναν καὶ δίψαν καὶ κόπους πολλούς, σκάπτων τὸν κῆπον καὶ ποιῶν ἄλλας ὑπηρεσίας βαρείας, διὰ νὰ ἐξασθενίζῃ τὴν δύναμιν καὶ πάλιν τὸ περισσότερον διάστημα τῆς νυκτὸς προσηύχετο μετὰ δακρύων καὶ τύπτων τὸ στῆθος ἐπεκαλεῖτο τὴν ἐξ ὕψους βοήθειαν.