Σελίδα 6 από 23
Ταῦτα ὡς ἤκουσεν ὁ Ὅσιος τοῦ εἶπε· «Τέκνον μου, τοιαύτην πονηρὰν τέχνην μεταχειριζόμενος λέγεις ὅτι μὲ σοφίαν καὶ ἐπιτηδειότητα κερδίζεις τὴν τροφήν σου; ἀλλοίμονον εἰς σὲ διὰ τὸν σκοτισμὸν τοῦ νοός σου! διότι ἀπατᾶσαι καὶ γελᾶσαι ἀπὸ τὸν διάβολον καὶ νομίζεις σοφίαν τὴν διδασκαλίαν του, τὴν ὁποίαν ἔμαθες διὰ τὴν ἀπώλειαν τῆς ψυχῆς σου καὶ τὸ σκότος νομίζεις ὡς φῶς. Ἐὰν δὲν παύσῃς ἀπὸ αὐτὴν τὴν κακίαν, θέλεις γίνει ὑπόδικος εἰς τὸ οὐαὶ καὶ ἀλλοίμονον, ὅπως λέγει ὁ Προφήτης Ἡσαΐας, μὲ τὸ νὰ νομίζῃς τὸ πικρὸν γλυκὺ καὶ μετ’ ὀλίγον καιρὸν θὰ ἔλθῃ εἰς σὲ ἡ ἀπὸ Θεοῦ παιδεία καὶ ὀργή». Καὶ καθὼς ἤκουσεν ἐκεῖνος ταῦτα, ἔπεσεν εἰς τοὺς πόδας τοῦ Ὁσίου καὶ ἐζήτει μὲ δάκρυα τὴν συγχώρησιν τῆς ἁμαρτίας του, ὑποσχόμενος, ὅτι εἰς τὸ ἑξῆς δὲν θέλει πεισθῆ πλέον εἰς τὴν ἀπάτην τοῦ διαβόλου ἀλλὰ θέλει παύσει ἀπὸ τὴν κακίαν καὶ θέλει ἐργάζεσθαι μὲ ὅλην του τὴν δύναμιν τὴν ἀρετήν· ὅθεν λαβὼν συγχώρησιν ἀπὸ τὸν Ὅσιον, ἐτελείωσε τὴν ὑπόσχεσιν τὴν ὁποίαν ἔκαμε μὲ τὴν βοήθειαν τοῦ Θεοῦ καὶ μὲ τὰς εὐχὰς τοῦ Ἁγίου.
Πλὴν ἂν καὶ ὁ Ἅγιος ἐπροξένει εἰς πολλοὺς μεγάλην ὠφέλειαν καὶ μὲ τοὺς λόγους καὶ διὰ τῶν ἔργων του καὶ ἀνώρθωνε τοὺς πεπτωκότας εἰς την ἁμαρτίαν καὶ ἐστερέωνε τοὺς ἱσταμένους εἰς τὴν ἀρετήν, μὲ ὅλα ταῦτα πάλιν διελογίζετο νὰ ἀναχωρήσῃ ἀπὸ ἐκεῖ καὶ νὰ ὑπάγῃ εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα, διὰ νὰ ἀποφύγῃ τὴν δόξαν τῶν ἀνθρώπων, ἐπειδὴ ἐγνώριζε πόσον μέγα ἐμπόδιον εἶναι αὐτὴ εἰς ἐκείνους, οἵτινες βαδίζουν εἰς τὴν στενὴν καὶ τεθλιμμένην ὁδόν, ἔτι δὲ καὶ διὰ νὰ ἐκπληρώσῃ τὸν πόθον τὸν ὁποῖον εἶχεν ἐξ ἁπαλῶν ὀνύχων νὰ ἴδῃ καὶ νὰ προσκυνήσῃ τοὺς Ἁγίους Τόπους. Ὅθεν φανερώσας τὸν σκοπόν του εἰς τοὺς ἀδελφούς, οἵτινες ἐμόναζον εἰς τὸ Μοναστήριόν του καὶ παρηγορῶν ὅσον ἠδύνατο αὐτούς, ἐπειδὴ ἐλυποῦντο πολλὰ διὰ τὸν χωρισμόν του, τοὺς παρήγγειλε νὰ φυλάττουν ὅσα ἀνήκουν εἰς τὸ μοναδικὸν ἐπάγγελμα καὶ νὰ ἐπιμελοῦνται τὴν σωτηρίαν των μὲ ὅλας των τὰς δυνάμεις καὶ οὕτως ἀνεχώρησεν ἀπὸ ἐκεῖ καὶ ἐπῆγεν εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα.
Ἀφοῦ δὲ εἶδε καὶ ἐπροσκύνησε τὰ ἐκεῖσε θαυμάσια προσκυνήματα καὶ αὐτὸν τὸν δεσποτικὸν Τάφον τοῦ Κυρίου, μετ’ ὀλίγας ἡμέρας ἐπῆγεν εἰς τὴν Λαύραν τοῦ Ἁγίου Σάββα, εἰς τὴν ὁποίαν ἔκρινε καλὸν νὰ μείνῃ πολὺν καιρόν, διὰ νὰ συναγωνίζεται μὲ τοὺς Ὁσίους Πατέρας, οἵτινες ἦσαν ἐκεῖ, καὶ νὰ ἀπολαύσῃ μεγάλην ὠφέλειαν· ἐπειδὴ κανὲν ἄλλο δὲν παρακινεῖ τόσον πολλὰ τοὺς ἀνθρώπους εἰς τὴν ἀρετήν, ὡς τὸ καλὸν παράδειγμα ἐκείνων, οἵτινες πολιτεύονται ἐναρέτως.
Ὑποσημειώσεις
[1] Περὶ τοῦ ἐν Χώναις θαύματος τοῦ Ἀρχιστρατήγου Μιχαὴλ βλέπε εἰς τὴν 6ην Σεπτεμβρίου, εἰς Τόμον Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».
[2] «...μὴ ἀποστῇς ἀπ’ ἐμοῦ, ὅτι θλίψις ἐγγύς, ὅτι οὐκ ἔστιν ὁ βοηθῶν, περιεκύκλωσάν με ... ἤνοιξαν ἐπ’ ἐμὲ τὸ στόμα αὐτῶν ὡς λέων ἁρπάζων καὶ ὠρυόμενος...» (Ψαλμ. καʹ 11-14).
[3] Ἡ περιοχὴ περὶ ἧς ἐνταῦθα γίνεται λόγος εὑρίσκεται ἐπὶ τοῦ Μικρασιατικοῦ παραλίου χώρου τοῦ κειμένου πρὸς ἀνατολὰς καὶ ἀκριβῶς ἔναντι τῶν Ἀθηνῶν, παρὰ τὸν 38ον παράλληλον, τὸν καὶ ἐξ Ἀθηνῶν διερχόμενον. Εἰς τὸ σημεῖον αὐτό, κείμενον περὶ τὰ 60 χιλιόμετρα νοτίως τῆς Σμύρνης ἔκειτο ἡ Παλαιὰ Ἔφεσος. Αὕτη ἐκτίσθη ὑπὸ τοῦ Ἀνδρόκλου υἱοῦ τοῦ βασιλέως τῶν Ἀθηνῶν Κόδρου. Ὁ Ἄνδροκλος γενόμενος βασιλεὺς τῆς Ἰωνίας, ἥτις ἦτο Ἑλληνικὴ ἀποικία, ἐγκατέστησε τὴν ἕδραν του εἰς τὴν Ἔφεσον, ἔκτοτε δ’ αὕτη ἀνεδείχθη μία τῶν περιφημοτέρων πόλεων τῆς ἀρχαιότητος. Κατὰ τοὺς χριστιανικοὺς χρόνους ἐκήρυξαν εἰς αὐτὴν καὶ ἵδρυσαν τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Ἐφέσου οἱ Ἀπόστολοι Παῦλος καὶ Ἰωάννης, ὅστις καὶ παρέμεινεν ἐπὶ μακρὸν ἐν αὐτῇ (βλέπε ἐν τῷ Βίῳ αὐτοῦ εἰς τὴν 26ην Σεπτεμβρίου, ἐν Τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»). Εἰς αὐτὴν συνῆλθε ἐν ἔτει υλαʹ (431) ἡ Ἁγία Γʹ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος κατὰ Νεστορίου. Αὕτη ἐπειδὴ εὑρίσκετο παρὰ τὰς ἐκβολὰς τοῦ ποταμοῦ Καΰστρου (τουρκιστὶ Κιουτσοὺκ Μεντερές), κατεχώσθη ὑπ’ αὐτοῦ σὺν τῇ παρόδῳ τοῦ χρόνου· πλησίον αὐτῆς ἐκτίσθη ὑπὸ τοῦ Λυσιμάχου ἡ Νέα Ἔφεσος (ἡ τουρκιστὶ λεγομένη Ἁγιὰ-Σουλούκ: Ἁγιασμένα Νερά). Τὸ Γαλλήσιον ὄρος ἐπὶ τοῦ ὁποίου ἠγωνίσθη ὁ Ὅσιος Λάζαρος κεῖται μεταξὺ Σμύρνης καὶ Ἐφέσου, πλησίον τῆς ἀρχαίας καὶ ἐπίσης ὀνομαστῆς ἑλληνικῆς πόλεως Κολοφῶνος (τουρκιστὶ Σιγατζίκ). Ὀλίγον νοτιώτερον τῆς Ἐφέσου εὑρίσκεται τὸ ὄρος Μυκάλη (τουρκιστὶ Σαμσὰν Ντάγ), καταλῆγον πρὸς τὴν θάλασσαν εἰς τὸ Τρωγύλιον ἀκρωτήριον (κοινῶς Καβο-Σαμψὼν) ἀπέναντι τῆς νήσου Σάμου ἀπὸ τῆς ὁποίας χωρίζεται διὰ τοῦ στενωτάτου πορθμοῦ τῆς Μυκάλης (τουρκιστὶ Ντὰρ-Μπογάζ). Εἰς τὸ στενὸν τοῦτο ἔγινεν ἡ ἱστορικὴ ναυμαχία μεταξὺ Ἑλλήνων καὶ Περσῶν τὸ ἔτος 479 πΧ. κατὰ τὴν ὁποίαν κατεναυμαχήθη ὁ Περσικὸς στόλος. Εἰς τὸ αὐτὸ στενὸν ὁ Ἑλληνικὸς στόλος μὲ ναύαρχον τὸν Γ. Σαχτούρην κατενίκησε τὸ ἔτος 1824 τὸν τουρκικὸν στόλον. Τὸ Τρωγύλιον ἀκρωτήριον εὑρίσκεται εἰς τὸ αὐτὸ γεωγραφικὸν πλάτος μετὰ τοῦ ἡμετέρου Σουνίου ἀπὸ τοῦ ὁποίου ἀπέχει περὶ τὰ 160 ναυτικὰ μίλια. Τὸ Γαλλήσιον ὄρος καλεῖται σήμερον τουρκιστὶ Μπάρμπα-ντὸν-ντάγ.
[4] Ὁ Κωνσταντῖνος Θʹ πρὶν βασιλεύσῃ ἐξωρίσθη ὑπὸ τοῦ πανισχύρου τότε Ἰωάννου τοῦ Ὀρφανοτρόφου ἀδελφοῦ Μιχαὴλ τοῦ Δʹ καὶ θείου Μιχαὴλ τοῦ Εʹ, οἵτινες ἀνῆλθον ἐπὶ τοῦ θρόνου ἐνεργείαις τοῦ προρρηθέντος Ἰωάννου, ἀλλὰ καὶ ὁ Ἰωάννης οὗτος ἐξορισθεὶς μετὰ ταῦτα ἀπέθανεν εἰς τὴν ἐξορίαν.
[5] Ὁ Ρωμανὸς Γʹ ὁ Ἀργυρὸς (1028 -1034) ἦτο σύζυγος τῆς βασιλίσσης Ζωῆς θυγατρὸς καὶ διαδόχου τοῦ Κωνσταντίνου Ηʹ (1025-1028) ἀδελφοῦ καὶ διαδόχου Βασιλείου Βʹ τοῦ Βουλγαροκτόνου (976-1025). Τὸν Ρωμανὸν Γʹ ἀποθανόντα ἐν ἔτει 1084 διεδέχθη ὁ δεύτερος σύζυγος τῆς Ζωῆς Μιχαὴλ Δʹ ὁ Παφλαγὼν (1034-1041), τοῦτον Μιχαὴλ Εʹ ὁ Καλαφάτης (1041-1042), τὸν ὁποῖον διεδέχθη εἰς τὸν θρόνον ὁ Κωνσταντῖνος Θʹ. Ἡ Ζωὴ συνεβασίλευε μετὰ τῶν ἀνωτέρω ἀπὸ τοῦ 1028-1050, ὅτε ἀπεβίωσεν.
