Σελίδα 21 από 23
Μετὰ ταῦτα ἀσθενήσας βαρέως ὁ Ὅσιος ἀνέμενε τὸν θάνατον μετὰ χαρᾶς, ὢν πρὸ πολλοῦ ἕτοιμος, διότι ἐποθοῦσε καὶ αὐτός, κατὰ τὸν θεῖον Παῦλον, νὰ ἀποθάνῃ καὶ νὰ εἶναι ὁμοῦ μὲ τὸν Χριστόν. Ἵσταντο δὲ γύρωθέν του ὅλον τὸ πλῆθος τῶν μαθητῶν του, κλαίοντες καὶ ὀδυρόμενοι διὰ τὸν θάνατον τοῦ πνευματικοῦ Πατρός των, ἦσαν δὲ ὅλοι ἕτοιμοι νὰ δώσουν καὶ αὐτὴν τὴν ζωήν των διὰ τὴν ζωὴν τοῦ Πατρός των. Οἱ δὲ θρῆνοι καὶ οἱ ὀδυρμοί, τοὺς ὁποίους ἐποίουν, ἤθελον παρακινήσει εἰς δάκρυα καὶ τοὺς πλέον σκληροὺς εἰς τὴν καρδίαν. Διὰ τοῦτο καὶ ὁ θεῖος αὐτῶν Πατήρ, καὶ μὲ ὅλον ὅτι ἔφθασεν εἰς τὰς ἐσχάτας ἀναπνοάς, ἐκινήθη εἰς δάκρυα καὶ εὐσπλαγχνίσθη τὰ τέκνα του· καὶ λυπούμενος αὐτὰ διὰ τὴν ὀρφανίαν των, παρεκάλεσε δι’ αὐτὰ τὴν Μητέρα τοῦ Θεοῦ, τὴν συνηθισμένην του ἀντίληψιν καὶ σκέπην καὶ καταφυγήν του καὶ ἐδεήθη αὐτῆς νὰ τοῦ χαρίσῃ ἀκόμη ἔτη ζωῆς, οὐχὶ διότι ἦτο φιλόζωος, ἄπαγε! ἀλλὰ διότι ἐσυμπόνεσε τοὺς πνευματικοὺς υἱούς του. Καὶ ὁ μὲν Ὅσιος οὕτω προσηύχετο. Ἡ δὲ Μητροπάρθενος Δέσποινα, ἡ γεννήσασα τὴν Αὐτοζωήν, ἡ κοινὴ σωτηρία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, καθὼς ἐφύλαξε τὸν Ὅσιον ἀπὸ ἄλλα δεινά, οὕτω καὶ εἰς τὸ τέλος τῆς ζωῆς του ἔγινεν εἰς αὐτὸν βοηθὸς καὶ ἐμπόδιον τοῦ θανάτου, διότι ἐζήτησεν ἀπὸ τὸν Υἱόν της, ὅστις ἔχει τὴν ἐξουσίαν τῆς ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου, νὰ προσθέσῃ εἰς τὴν ζωὴν τοῦ Ὅσίου δεκαπέντε ἔτη ἀκόμη· διότι ὁ Ὅσιος ἐν ἐκστάσει γενόμενος, ὅταν ἦτο ἀσθενής, εἶδε τὴν Θεοτόκον παρακαλοῦσαν ὑπὲρ τούτου τὸν Υἱόν της, τὸ ὁποῖον ἐπληρώθη, διότι παρευθὺς ἀνέλαβεν ὁ Ὅσιος, ζήσας ἀκόμη ἔτη δεκαπέντε.
Ἀφοῦ ἔφθασεν εἰς τὸ δέκατον τέταρτον ἔτος ὁ Ὅσιος, ζῶν ὁ ἀοίδιμος μὲ μεγάλην σκληραγωγίαν καὶ ἄσκησιν καὶ μεταχειριζόμενος περισσότερον στενοχωρημένην ζωήν, παρὰ ὅταν ἦτο νέος καὶ δυνατὸς εἰς τὸ σῶμα, καθόσον ἅπαξ τῆς ἑβδομάδος ἔτρωγε χόρτα ὠμά, τοιαύτην σκληραγωγίαν ἔχων, καὶ μὴ δυνάμετος λέον νὰ ἵσταται εἰς τοὺς πόδας του, ἔθεσε χονδρὸν ξύλον εἰς τὸν στῦλον, διὰ νὰ κάθεται ἐπάνω εἰς τὸ αὐτὸ καὶ νὰ ἁπλώνῃ τοὺς πόδας του, διότι ἦσαν πληγωμένοι καὶ πρησμένοι. Ὅθεν ταλαιπωρούμενος ὁ Ὅσιος ἀπὸ τοιούτους πόνους καὶ πληγὰς ὁλόκληρον ἔτος, καὶ γενόμενος πλήρης τῶν κατὰ Θεὸν ἡμερῶν, ὅταν ἐτελείωσαν τὰ δεκαπέντε ἔτη, τὰ ὁποῖα τοῦ ἐχάρισεν ὁ Θεὸς διὰ μεσιτείας τῆς Θεοτόκου, προεγνώρισε θεόθεν τὸ τέλος τῆς ζωῆς του·
Ὑποσημειώσεις
[1] Περὶ τοῦ ἐν Χώναις θαύματος τοῦ Ἀρχιστρατήγου Μιχαὴλ βλέπε εἰς τὴν 6ην Σεπτεμβρίου, εἰς Τόμον Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».
[2] «...μὴ ἀποστῇς ἀπ’ ἐμοῦ, ὅτι θλίψις ἐγγύς, ὅτι οὐκ ἔστιν ὁ βοηθῶν, περιεκύκλωσάν με ... ἤνοιξαν ἐπ’ ἐμὲ τὸ στόμα αὐτῶν ὡς λέων ἁρπάζων καὶ ὠρυόμενος...» (Ψαλμ. καʹ 11-14).
[3] Ἡ περιοχὴ περὶ ἧς ἐνταῦθα γίνεται λόγος εὑρίσκεται ἐπὶ τοῦ Μικρασιατικοῦ παραλίου χώρου τοῦ κειμένου πρὸς ἀνατολὰς καὶ ἀκριβῶς ἔναντι τῶν Ἀθηνῶν, παρὰ τὸν 38ον παράλληλον, τὸν καὶ ἐξ Ἀθηνῶν διερχόμενον. Εἰς τὸ σημεῖον αὐτό, κείμενον περὶ τὰ 60 χιλιόμετρα νοτίως τῆς Σμύρνης ἔκειτο ἡ Παλαιὰ Ἔφεσος. Αὕτη ἐκτίσθη ὑπὸ τοῦ Ἀνδρόκλου υἱοῦ τοῦ βασιλέως τῶν Ἀθηνῶν Κόδρου. Ὁ Ἄνδροκλος γενόμενος βασιλεὺς τῆς Ἰωνίας, ἥτις ἦτο Ἑλληνικὴ ἀποικία, ἐγκατέστησε τὴν ἕδραν του εἰς τὴν Ἔφεσον, ἔκτοτε δ’ αὕτη ἀνεδείχθη μία τῶν περιφημοτέρων πόλεων τῆς ἀρχαιότητος. Κατὰ τοὺς χριστιανικοὺς χρόνους ἐκήρυξαν εἰς αὐτὴν καὶ ἵδρυσαν τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Ἐφέσου οἱ Ἀπόστολοι Παῦλος καὶ Ἰωάννης, ὅστις καὶ παρέμεινεν ἐπὶ μακρὸν ἐν αὐτῇ (βλέπε ἐν τῷ Βίῳ αὐτοῦ εἰς τὴν 26ην Σεπτεμβρίου, ἐν Τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»). Εἰς αὐτὴν συνῆλθε ἐν ἔτει υλαʹ (431) ἡ Ἁγία Γʹ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος κατὰ Νεστορίου. Αὕτη ἐπειδὴ εὑρίσκετο παρὰ τὰς ἐκβολὰς τοῦ ποταμοῦ Καΰστρου (τουρκιστὶ Κιουτσοὺκ Μεντερές), κατεχώσθη ὑπ’ αὐτοῦ σὺν τῇ παρόδῳ τοῦ χρόνου· πλησίον αὐτῆς ἐκτίσθη ὑπὸ τοῦ Λυσιμάχου ἡ Νέα Ἔφεσος (ἡ τουρκιστὶ λεγομένη Ἁγιὰ-Σουλούκ: Ἁγιασμένα Νερά). Τὸ Γαλλήσιον ὄρος ἐπὶ τοῦ ὁποίου ἠγωνίσθη ὁ Ὅσιος Λάζαρος κεῖται μεταξὺ Σμύρνης καὶ Ἐφέσου, πλησίον τῆς ἀρχαίας καὶ ἐπίσης ὀνομαστῆς ἑλληνικῆς πόλεως Κολοφῶνος (τουρκιστὶ Σιγατζίκ). Ὀλίγον νοτιώτερον τῆς Ἐφέσου εὑρίσκεται τὸ ὄρος Μυκάλη (τουρκιστὶ Σαμσὰν Ντάγ), καταλῆγον πρὸς τὴν θάλασσαν εἰς τὸ Τρωγύλιον ἀκρωτήριον (κοινῶς Καβο-Σαμψὼν) ἀπέναντι τῆς νήσου Σάμου ἀπὸ τῆς ὁποίας χωρίζεται διὰ τοῦ στενωτάτου πορθμοῦ τῆς Μυκάλης (τουρκιστὶ Ντὰρ-Μπογάζ). Εἰς τὸ στενὸν τοῦτο ἔγινεν ἡ ἱστορικὴ ναυμαχία μεταξὺ Ἑλλήνων καὶ Περσῶν τὸ ἔτος 479 πΧ. κατὰ τὴν ὁποίαν κατεναυμαχήθη ὁ Περσικὸς στόλος. Εἰς τὸ αὐτὸ στενὸν ὁ Ἑλληνικὸς στόλος μὲ ναύαρχον τὸν Γ. Σαχτούρην κατενίκησε τὸ ἔτος 1824 τὸν τουρκικὸν στόλον. Τὸ Τρωγύλιον ἀκρωτήριον εὑρίσκεται εἰς τὸ αὐτὸ γεωγραφικὸν πλάτος μετὰ τοῦ ἡμετέρου Σουνίου ἀπὸ τοῦ ὁποίου ἀπέχει περὶ τὰ 160 ναυτικὰ μίλια. Τὸ Γαλλήσιον ὄρος καλεῖται σήμερον τουρκιστὶ Μπάρμπα-ντὸν-ντάγ.
[4] Ὁ Κωνσταντῖνος Θʹ πρὶν βασιλεύσῃ ἐξωρίσθη ὑπὸ τοῦ πανισχύρου τότε Ἰωάννου τοῦ Ὀρφανοτρόφου ἀδελφοῦ Μιχαὴλ τοῦ Δʹ καὶ θείου Μιχαὴλ τοῦ Εʹ, οἵτινες ἀνῆλθον ἐπὶ τοῦ θρόνου ἐνεργείαις τοῦ προρρηθέντος Ἰωάννου, ἀλλὰ καὶ ὁ Ἰωάννης οὗτος ἐξορισθεὶς μετὰ ταῦτα ἀπέθανεν εἰς τὴν ἐξορίαν.
[5] Ὁ Ρωμανὸς Γʹ ὁ Ἀργυρὸς (1028 -1034) ἦτο σύζυγος τῆς βασιλίσσης Ζωῆς θυγατρὸς καὶ διαδόχου τοῦ Κωνσταντίνου Ηʹ (1025-1028) ἀδελφοῦ καὶ διαδόχου Βασιλείου Βʹ τοῦ Βουλγαροκτόνου (976-1025). Τὸν Ρωμανὸν Γʹ ἀποθανόντα ἐν ἔτει 1084 διεδέχθη ὁ δεύτερος σύζυγος τῆς Ζωῆς Μιχαὴλ Δʹ ὁ Παφλαγὼν (1034-1041), τοῦτον Μιχαὴλ Εʹ ὁ Καλαφάτης (1041-1042), τὸν ὁποῖον διεδέχθη εἰς τὸν θρόνον ὁ Κωνσταντῖνος Θʹ. Ἡ Ζωὴ συνεβασίλευε μετὰ τῶν ἀνωτέρω ἀπὸ τοῦ 1028-1050, ὅτε ἀπεβίωσεν.
