Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ὅσιος Πατὴρ ἡμῶν καὶ θαυματουργὸς ΛΑΖΑΡΟΣ, ὁ ἐν τῶ Γαλλησίω ὄρει ἀσκήσας ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Ἔγινε ποτὲ μεγάλη ἀνομβρία εἰς ἐκεῖνα τὰ μέρη καὶ ἐξηράνθη ἡ γῆ καὶ αἱ βρύσεις καὶ οἱ ποταμοὶ ἐξηράνθησαν, καὶ πάντα τὰ φυόμενα ἐν τῇ γῇ τελείως ἠφανίσθησαν, τὸ δὲ Μοναστήριον τοῦ Ὁσίου ἐδοκίμαζε τὴν ξηρασίαν ταύτην περισσότερον ἀπὸ τὰ ἄλλα μέρη, ἐπειδὴ ἦτο εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ ὄρους, οὐχὶ δὲ μόνον εἰς καιροὺς ἀνομβρίας, ἀλλὰ καὶ εἰς καιρὸν βροχῆς εἶναι ὑστερημένον ἀπὸ τρεχούμενον ὕδωρ. Βλέπων δὲ ὁ Ὅσιος ταύτην τὴν ξηρασίαν, δὲν εἶχε ξηροὺς τοὺς ὀφθαλμούς του, ἀλλ’ ἔχυνε ποταμηδὸν δάκρυα καὶ πολὺ ἐλυπεῖτο εἰς τὴν κοινὴν συμφοράν· διὰ τοῦτο καὶ θερμῶς παρεκάλει τὸν Θεὸν νὰ λυπηθῇ τὸ πλάσμα του καὶ νὰ δροσίσῃ τὴν γῆν, ἥτις ἐξηράνθη ἀπὸ τὴν ἀνομβρίαν. Τί δὲ ἐποίησεν ὁ Θεὸς ὁ πάντα πρὸς τὸ συμφέρον οἰκονομῶν; οὔτε παρέβλεψε τελείως τὴν δέησιν τοῦ Ἁγίου, οὔτε πάλιν συγκατένευσεν εἰς ὅλην του τὴν παράκλησιν· διότι ἡ παράκλησις τοῦ Ὁσίου ἦτο κοινή, διὰ νὰ βρέξῃ εἰς ὅλα τὰ μέρη, ἀλλ’ ὁ Θεὸς ἔβρεξεν εἰς μόνον τὸ Μοναστήριον, ἴσως διὰ νὰ φέρῃ εἰς μετάνοιαν τοὺς ἁμαρτωλοὺς μὲ ταύτην τὴν παιδείαν.

Ἀλλὰ καὶ ὁ τρόπος τῆς βροχῆς ἦτο πολλὰ θαυμάσιος· διότι ἀφοῦ παρῆλθεν ἡ νύκτα καὶ ἀνέτειλεν ὁ ἥλιος, ἐφάνη αἴφνης νέφος, τὸ ὁποῖον ἐπῆγεν ἐπάνω τοῦ Μοναστηρίου, καὶ ἔγινε πολλὴ βροχή, ὅλα δὲ τὰ μέρη ὅσα ἦσαν ἐκεῖ γύρωθεν ἔμειναν ξηρά. Μόνον δὲ οἱ Μοναχοὶ ἀπήλαυσαν ὕδωρ καὶ ἐγέμισαν ὅλαι των αἱ στέρναι ὅσαι ἦσαν ἐκεῖ, ἔπειτα δὲ πάλιν ἔγινεν αἰθρία. Βλέποντες οἱ πλησιόχωροι τὸ θαῦμα τοῦτο, ἔδραμον εἰς τὸν Ὅσιον λυπημένοι καὶ τὸν παρεκάλουν μετὰ δακρύων νὰ τοὺς συμπονέσῃ εἰς τὴν συμφοράν των καὶ νὰ παρακαλέσῃ καὶ δι’ αὐτοὺς τὸν Θεὸν διὰ νὰ τοὺς λυπηθῇ. Ὁ δὲ Ὅσιος παρεκάλεσε τὸν Κύριον περισσότερον ἀπὸ πρότερον, καὶ εἰσήκουσεν ὁ Κύριος τὸν δοῦλον του, καὶ ἔλυσε καὶ εἰς αὐτοὺς τὴν ξηρασίαν, ἀπέλαβε δὲ πάλιν ἡ γῆ τὸν στολισμόν της διὰ μέσου τῆς βροχῆς. Ὁ δὲ Ὅσιος οὐχὶ μόνον ἀνεπλήρωσε τότε τὴν ἔλλειψιν τῆς βροχῆς μὲ τὴν προσευχήν του, ἀλλὰ καὶ τὴν ὑπερβολὴν τῆς βροχῆς ἠμπόδισεν ἄλλοτε μὲ τὴν προσευχήν του. Εἶχε δέ ποτε τὸ Μοναστήριον ἔλλειψιν ἄρτων, καὶ εὐλογήσας ὁ Ἅγιος τρεῖς μικροὺς ἄρτους, οἵτινες μόνον εἶχον ἀπομείνει, ἐχόρτασε δι’ αὐτῶν πλῆθος Μοναχῶν ὑπὲρ τοὺς ἑπτακοσίους· οὕτως ἦσαν ὅλα δυνατὰ εἰς τὴν καθαρὰν πίστιν τοῦ Ὁσίου καὶ οὐδὲν ἦτο ἀδύνατον εἰς αὐτήν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τοῦ ἐν Χώναις θαύματος τοῦ Ἀρχιστρατήγου Μιχαὴλ βλέπε εἰς τὴν 6ην Σεπτεμβρίου, εἰς Τόμον Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] «...μὴ ἀποστῇς ἀπ’ ἐμοῦ, ὅτι θλίψις ἐγγύς, ὅτι οὐκ ἔστιν ὁ βοηθῶν, περιεκύκλωσάν με ... ἤνοιξαν ἐπ’ ἐμὲ τὸ στόμα αὐτῶν ὡς λέων ἁρπάζων καὶ ὠρυόμενος...» (Ψαλμ. καʹ 11-14).

[3] Ἡ περιοχὴ περὶ ἧς ἐνταῦθα γίνεται λόγος εὑρίσκεται ἐπὶ τοῦ Μικρασιατικοῦ παραλίου χώρου τοῦ κειμένου πρὸς ἀνατολὰς καὶ ἀκριβῶς ἔναντι τῶν Ἀθηνῶν, παρὰ τὸν 38ον παράλληλον, τὸν καὶ ἐξ Ἀθηνῶν διερχόμενον. Εἰς τὸ σημεῖον αὐτό, κείμενον περὶ τὰ 60 χιλιόμετρα νοτίως τῆς Σμύρνης ἔκειτο ἡ Παλαιὰ Ἔφεσος. Αὕτη ἐκτίσθη ὑπὸ τοῦ Ἀνδρόκλου υἱοῦ τοῦ βασιλέως τῶν Ἀθηνῶν Κόδρου. Ὁ Ἄνδροκλος γενόμενος βασιλεὺς τῆς Ἰωνίας, ἥτις ἦτο Ἑλληνικὴ ἀποικία, ἐγκατέστησε τὴν ἕδραν του εἰς τὴν Ἔφεσον, ἔκτοτε δ’ αὕτη ἀνεδείχθη μία τῶν περιφημοτέρων πόλεων τῆς ἀρχαιότητος. Κατὰ τοὺς χριστιανικοὺς χρόνους ἐκήρυξαν εἰς αὐτὴν καὶ ἵδρυσαν τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Ἐφέσου οἱ Ἀπόστολοι Παῦλος καὶ Ἰωάννης, ὅστις καὶ παρέμεινεν ἐπὶ μακρὸν ἐν αὐτῇ (βλέπε ἐν τῷ Βίῳ αὐτοῦ εἰς τὴν 26ην Σεπτεμβρίου, ἐν Τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»). Εἰς αὐτὴν συνῆλθε ἐν ἔτει υλαʹ (431) ἡ Ἁγία Γʹ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος κατὰ Νεστορίου. Αὕτη ἐπειδὴ εὑρίσκετο παρὰ τὰς ἐκβολὰς τοῦ ποταμοῦ Καΰστρου (τουρκιστὶ Κιουτσοὺκ Μεντερές), κατεχώσθη ὑπ’ αὐτοῦ σὺν τῇ παρόδῳ τοῦ χρόνου· πλησίον αὐτῆς ἐκτίσθη ὑπὸ τοῦ Λυσιμάχου ἡ Νέα Ἔφεσος (ἡ τουρκιστὶ λεγομένη Ἁγιὰ-Σουλούκ: Ἁγιασμένα Νερά). Τὸ Γαλλήσιον ὄρος ἐπὶ τοῦ ὁποίου ἠγωνίσθη ὁ Ὅσιος Λάζαρος κεῖται μεταξὺ Σμύρνης καὶ Ἐφέσου, πλησίον τῆς ἀρχαίας καὶ ἐπίσης ὀνομαστῆς ἑλληνικῆς πόλεως Κολοφῶνος (τουρκιστὶ Σιγατζίκ). Ὀλίγον νοτιώτερον τῆς Ἐφέσου εὑρίσκεται τὸ ὄρος Μυκάλη (τουρκιστὶ Σαμσὰν Ντάγ), καταλῆγον πρὸς τὴν θάλασσαν εἰς τὸ Τρωγύλιον ἀκρωτήριον (κοινῶς Καβο-Σαμψὼν) ἀπέναντι τῆς νήσου Σάμου ἀπὸ τῆς ὁποίας χωρίζεται διὰ τοῦ στενωτάτου πορθμοῦ τῆς Μυκάλης (τουρκιστὶ Ντὰρ-Μπογάζ). Εἰς τὸ στενὸν τοῦτο ἔγινεν ἡ ἱστορικὴ ναυμαχία μεταξὺ Ἑλλήνων καὶ Περσῶν τὸ ἔτος 479 πΧ. κατὰ τὴν ὁποίαν κατεναυμαχήθη ὁ Περσικὸς στόλος. Εἰς τὸ αὐτὸ στενὸν ὁ Ἑλληνικὸς στόλος μὲ ναύαρχον τὸν Γ. Σαχτούρην κατενίκησε τὸ ἔτος 1824 τὸν τουρκικὸν στόλον. Τὸ Τρωγύλιον ἀκρωτήριον εὑρίσκεται εἰς τὸ αὐτὸ γεωγραφικὸν πλάτος μετὰ τοῦ ἡμετέρου Σουνίου ἀπὸ τοῦ ὁποίου ἀπέχει περὶ τὰ 160 ναυτικὰ μίλια. Τὸ Γαλλήσιον ὄρος καλεῖται σήμερον τουρκιστὶ Μπάρμπα-ντὸν-ντάγ.

[4] Ὁ Κωνσταντῖνος Θʹ πρὶν βασιλεύσῃ ἐξωρίσθη ὑπὸ τοῦ πανισχύρου τότε Ἰωάννου τοῦ Ὀρφανοτρόφου ἀδελφοῦ Μιχαὴλ τοῦ Δʹ καὶ θείου Μιχαὴλ τοῦ Εʹ, οἵτινες ἀνῆλθον ἐπὶ τοῦ θρόνου ἐνεργείαις τοῦ προρρηθέντος Ἰωάννου, ἀλλὰ καὶ ὁ Ἰωάννης οὗτος ἐξορισθεὶς μετὰ ταῦτα ἀπέθανεν εἰς τὴν ἐξορίαν.

[5] Ὁ Ρωμανὸς Γʹ ὁ Ἀργυρὸς (1028 -1034) ἦτο σύζυγος τῆς βασιλίσσης Ζωῆς θυγατρὸς καὶ διαδόχου τοῦ Κωνσταντίνου Ηʹ (1025-1028) ἀδελφοῦ καὶ διαδόχου Βασιλείου Βʹ τοῦ Βουλγαροκτόνου (976-1025). Τὸν Ρωμανὸν Γʹ ἀποθανόντα ἐν ἔτει 1084 διεδέχθη ὁ δεύτερος σύζυγος τῆς Ζωῆς Μιχαὴλ Δʹ ὁ Παφλαγὼν (1034-1041), τοῦτον Μιχαὴλ Εʹ ὁ Καλαφάτης (1041-1042), τὸν ὁποῖον διεδέχθη εἰς τὸν θρόνον ὁ Κωνσταντῖνος Θʹ. Ἡ Ζωὴ συνεβασίλευε μετὰ τῶν ἀνωτέρω ἀπὸ τοῦ 1028-1050, ὅτε ἀπεβίωσεν.