Τῇ ΙΒ’ (12ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΙΩΑΝΝΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας τοῦ Ἐλεήμονος.

Οὕτω λοιπὸν ποιήσας ὁ ἁγιώτατος Πατριάρχης ἔτυχεν ἡμέραν τινά, καθεζόμενος εἰς τὸν ἄνωθεν διατεταγμένον τόπον ἕως τὴν τρίτην ὥραν τῆς ἡμέρας, δὲν εἶδε νὰ ἔλθῃ κανεὶς νὰ ἀναφέρῃ κατά τινος ἐγκαλέσιμον· ὅθεν ἠγέρθη τοῦ θρόνου περίλυπος. Κληρικὸς δέ τις ἐνάρετος, Σωφρόνιος τὸ ὄνομα, ἠρώτησε τὴν αἰτίαν τῆς σκυθρωπότητος. Ὁ δὲ ἀπεκρίνατο· «Διότι σήμερον δὲν ἐκοπίασα, οὔτε τινὰ μισθὸν ἀπέκτησα, ἐπειδὴ δὲν ἦλθε τις νὰ ζητήσῃ δικαιοσύνην· διὰ τοῦτο εἶμαι περίλυπος, διότι δὲν ἔκαμα εὐεργεσίαν τινὰ εἰς τοὺς ἀδελφούς μου». Ὁ δὲ ἱερὸς Σωφρόνιος, πεφωτισμένος ὑπὸ Θεοῦ, ἀπεκρίνατο· «Μάλιστα πρέπει νὰ χαρῇς, Δέσποτα Ἅγιε, βλέπων ὅτι εἰρήνευσες τὴν ποίμνην σου, καὶ δὲν εὑρίσκεται μάχη οὐδόλως εἰς τὸ μέσον των, ἀλλὰ ἔκαμες τοὺς ἐπιγείους ἀνθρώπους νὰ διάγουν πολιτείαν ἰσάγγελον». Ταῦτα ἀκούων ὁ Ἅγιος παρηγορήθη καὶ ἀτενίσας πρὸς τὸν οὐρανὸν εἶπεν· «Εὐχαριστῶ σοι, Κύριέ μου, ὅτι ἔκαμες ἐμὲ τὸν ἀνάξιον Ἀρχιερέα τοῦ λαοῦ σου καὶ ἔδωκές μου Χάριν νὰ κυβερνῶ ἐν εἰρήνῃ τὴν Ἐκκλησίαν σου». Ταύτην δὲ τὴν ἐνάρετον συνήθειαν ἐκράτησεν ὁ Κωνσταντῖνος, ὁ υἱὸς τοῦ Ἡρακλείου, ὅστις ἦτο κατὰ πνεῦμα υἱὸς τοῦ Ἁγίου, τὸν ὁποῖον ἐμιμεῖτο καὶ αὐτὸς καὶ ἔκρινε τὰ δίκαια τῶν πτωχῶν μὲ τὸν ἄνωθεν τρόπον, καθ’ ὄλον τὸν καιρὸν τῆς βασιλείας του.

Ἔμπορός τις ἐκινδύνευσεν εἰς τὴν θάλασσαν καὶ ἀπώλεσεν ὅλον τὸ πρᾶγμα του. Μόνον τὸ πλοῖόν του ἔμεινε κενόν, ὅστις ἀκούων τὰς ἐλεημοσύνας, τὰς ὁποίας ἔδιδεν ὁ μακάριος Ἰωάννης, ἐπῆγεν εἰς αὐτόν, μετὰ δακρύων δεόμενος νὰ τὸν βοηθήσῃ. Ὁ δὲ Ἅγιος τοῦ ἔδωκε πέντε λίτρας χρυσίου, μὲ τὸ ὁποῖον ἠγόρασε πραγματείαν καὶ ἀπῆλθεν εἰς τὸ ταξίδιον. Ἀλλὰ πάλιν ἔχασεν ὅ,τι καὶ ἂν εἶχε καὶ μετὰ βίας ἔσωσε τὸ πλοῖόν του. Ἔχων δὲ θάρρος εἰς τὴν εὐσπλαγχνίαν τοῦ Πατριάρχου, ἔδραμεν εἰς ἐκεῖνον καὶ τοῦ λέγει τὰ συμβάντα. Ὁ δὲ εἶπε πρὸς αὐτόν· «Πίστευσόν μοι, ὅτι τὰ χρήματα ἅτινα ἥνωσες μὲ τὰ ἰδικά μου ἦσαν ἀδίκως κερδημένα· ὅθεν μὲ δικαίαν κρίσιν τοῦ Θεοῦ ἔχασες μὲ ἐκεῖνα καὶ αὐτὰ τὰ ὁποῖα σοῦ ἐχάρισα». Οὕτως εἶπε καὶ τοῦ ἔδωσεν ἄλλας δέκα λίτρας χρυσίου, λέγων νὰ μὴ τὰ ἑνώσῃ μὲ ἄλλα χρήματα, ἀλλὰ μόνα αὐτὰ νὰ ἐνδύσῃ εἰς πραγματείαν. Ὁ δὲ οὕτως ἔκαμεν ἀλλὰ πάλιν, ἐνῷ ὁ δυστυχὴς αὐτὸς ἐταξίδευεν, ἔπνευσεν ἐναντίος ἄνεμος τόσον χαλεπός, ὥστε συνετρίβη τὸ πλοῖον εἴς τινα βράχον καὶ ἔχασεν ὅλον τὸ φορτίον καὶ τὸ πλοῖον, μόνον οἱ ἄνθρωποι ἐσώθησαν· ὁ δὲ πραγματευτὴς ᾐσθάνθη τόσην λύπην, ὥστε ἐκινδύνευσεν εἰς θάνατον, οὔτε ἐτόλμησε πλέον νὰ ὑπάγῃ εἰς τὸν Πατριάρχην.


Ὑποσημειώσεις

[1] Πέτρος ὁ Κναφεὺς ὑπῆρξε Πατριάρχης Ἀντιοχείας (465-455, 474-475, 475), εἰσαγαγὼν εἰς τὸν Τρισάγιον ὕμνον τὴν θεοπασχιτικὴν φράσιν «ὁ Σταυρωθεὶς δι’ ἡμᾶς» (βλέπε ἐν τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ἐν τῷ ἐκεῖ Συναξαρίῳ καὶ τῇ ἀκολουθούσῃ ὑποσημειώσει).

[2] «Οὐαὶ οἱ ἰσχύοντες ὑμῶν... οἱ δικαιοῦντες τὸν ἀσεβῆ ἕνεκεν δώρων καὶ τὸ δίκαιον τοῦ δικαίου αἴροντες· διὰ τοῦτο ὃν τρόπον καυθήσεται καλάμη ὑπὸ ἄνθρακος πυρός, καὶ συγκαυθήσεται ὑπὸ φλογὸς ἀνειμένης...» (Ἡσ. εʹ 22-24).

[3] Ὁ Ὅσιος Σεραπίων ἑορτάζεται τὴν καʹ (21ην) Μαρτίου (βλέπε Τόμον Γʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[4] Βλέπε «Εὐεργετινός», ἡμετέρα ἔκδοσις, βιβλ.Γʹ, ὑπόθ. Αʹ, ἀπόφθ. Αʹ.

[5] Βλέπε «Εὐεργετινός», ἡμετέρα ἔκδοσις, βιβλ. Γʹ, ὑπόθ. Αʹ, ἀπόφθ. Αʹ, § 3.