Τῇ ΙΒ’ (12ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΙΩΑΝΝΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας τοῦ Ἐλεήμονος.

καὶ λέγει πρὸς τὸν Ἅγιον· «Τὸ βασίλειον ἔχει μεγάλην ἀνάγκην ἀπὸ χρυσίον, ἐπειδὴ δὲ ἐξοδεύεις τοσοῦτον ἀσκόπως τὸν θησαυρὸν τῆς Ἐκκλησίας, καλύτερον εἶναι νὰ τὸν δώσῃς εἰς ὠφέλειαν τοῦ κοινοῦ παρὰ νὰ τὸν διασκορπᾷς ματαίως». Ὁ δὲ Ἅγιος δὲν ἐσκανδαλίσθη οὐδόλως εἰς τοῦτο, ἀλλ’ ἀπεκρίθη μὲ πρᾳότητα· «Δὲν μοῦ φαίνεται δίκαιον ὅσα εἶναι ἀφιερωμένα εἰς τὸν ἐπουράνιον Βασιλέα νὰ δοθῶσιν εἰς τὸν ἐπίγειον, διότι λογίζεται ἱεροσυλία· ἀλλ’ ἂν σοῦ ἀρέσῃ νὰ τὸ κάμῃς δυναστικῶς, ἐγὼ δὲν ἐναντιοῦμαι, οὔτε μὲ τὸ θέλημά μου σοῦ δίδω τι καὶ κάμε ὡς βούλεσαι». Τότε ὁ ἄρχων προσέταξε τοὺς ἀνθρώπους του καὶ ἐπῆραν τὰ χρήματα, ἀφῆκαν δὲ μόνον ἑκατὸν λίτρας χρυσίου διὰ τὰ ἀπαραίτητα ἔξοδα. Κατερχόμενοι ἀπὸ τὸ Πατριαρχεῖον συνηντήθησαν καθ’ ὁδὸν μετά τινων ἀνθρώπων, οἵτινες ἐβάσταζον κεράμια γεμᾶτα μέλι, τὰ ὁποῖα ἔστελλον ἀπὸ τὴν Ἀφρικὴν εἰς τὸν Ἅγιον, ἐγράφετο δὲ ἐπὶ τοῦ σκεπάσματος ἐκείνων τῶν δοχείων: «Μέλι ἐξαίρετον», εἰς ἄλλα δὲ πάλιν ἐγράφετο: «Μέλι ἄκαπνον».

Ταῦτα ἰδὼν ὁ Πατρίκιος καὶ γνωρίζων ὅτι ὁ Ἰωάννης δὲν εἶχε μνῃσικακίαν τινά, ἐζήτησεν ἀπὸ τὸν Ἅγιον νὰ τοῦ στείλῃ ὀλίγον μέλι, τὸ ὁποῖον τοῦ ἐχρειάζετο. Φθάσαντες εἰς τὸν Ἅγιον οἱ ἀπεσταλμένοι, παρέδωσαν τὰ κεράμια, τὰ ὁποῖα ἀνοίξαντες εὗρον ὅλα, ὤ τοῦ θαύματος! γεμᾶτα χρυσίον ἄδολον, ὅτι κατὰ τὴν πλουσίαν αὐτοῦ προαίρεσιν τοῦ ἔδιδε καὶ τὰς ἀντιδόσεις ὁ πλουσιόδωρος Κύριος, καθὼς γράφεται εἰς τὴν ζ’ Ὠδὴν τοῦ Κανόνος αὐτοῦ: «Μέλιτος γεῦσις ἡδυτάτη, μετενήνεκται εἰς δόκιμον χρυσόν σοι· τῇ πλουσίᾳ σου γὰρ προσέχων προαιρέσει, ὁ ποιητὴς πλουσίας σοι χορηγεῖ τὰς ἀντιδόσεις». Τοῦτο τὸ παράδοξον θαῦμα ἰδὼν ὁ Ἅγιος μεγάλως ηὐχαρίστησε τῷ Κυρίῳ καὶ ἔστειλεν εἰς τὸν Πατρίκιον ἓν κεράμιον μὲ ἐπιστολήν, ἥτις ἔγραφε ταῦτα· «Ὁ Θεός, ὅστις λέγει εἰς τὴν Γραφὴν πρὸς τὸν δοῦλον αὐτοῦ· ἐγὼ δὲν θέλω σε ἐγκαταλείψει (Δευτ. λα’ 6), ἐπειδὴ ἀψευδὴς εἶναι, μοῦ ἀνταπέδωκε τάχιον ἄλλα χρήματα, ἀντὶ ἐκείνων ἅπερ μοῦ ἐπῆρεν ἡ ἐνδοξότης σου, καὶ ἀπὸ τοῦτο τὸ κεράμιον νὰ βεβαιωθῇς τὴν ἀλήθειαν. Γίνωσκε λοιπὸν ἀκριβῶς ὅτι φθαρτὸς ἄνθρωπος δὲν θέλει δυνηθῆ ποτὲ ποσῶς νὰ πτωχύνῃ τὸν Θεὸν τῶν ἁπάντων, ὅστις δίδει πνοὴν καὶ τροφὴν τῶν λογικῶν καὶ ἀλόγων ζῴων».

Ἀπελθόντες λοιπὸν οἱ ἀπεσταλμένοι εὗρον τὸν ἄρχοντα εἰς τὴν τράπεζαν, ὅστις βλέπων ὅτι ἐβαστοῦσαν ἓν κεράμιον, εἶπε πρὸς αὐτούς· «Ἐσκανδαλίσθη ὁ Δεσπότης, διὰ τοῦτο μοῦ ἔστειλε τοσοῦτον ὀλίγον δώρημα».


Ὑποσημειώσεις

[1] Πέτρος ὁ Κναφεὺς ὑπῆρξε Πατριάρχης Ἀντιοχείας (465-455, 474-475, 475), εἰσαγαγὼν εἰς τὸν Τρισάγιον ὕμνον τὴν θεοπασχιτικὴν φράσιν «ὁ Σταυρωθεὶς δι’ ἡμᾶς» (βλέπε ἐν τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ἐν τῷ ἐκεῖ Συναξαρίῳ καὶ τῇ ἀκολουθούσῃ ὑποσημειώσει).

[2] «Οὐαὶ οἱ ἰσχύοντες ὑμῶν... οἱ δικαιοῦντες τὸν ἀσεβῆ ἕνεκεν δώρων καὶ τὸ δίκαιον τοῦ δικαίου αἴροντες· διὰ τοῦτο ὃν τρόπον καυθήσεται καλάμη ὑπὸ ἄνθρακος πυρός, καὶ συγκαυθήσεται ὑπὸ φλογὸς ἀνειμένης...» (Ἡσ. εʹ 22-24).

[3] Ὁ Ὅσιος Σεραπίων ἑορτάζεται τὴν καʹ (21ην) Μαρτίου (βλέπε Τόμον Γʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[4] Βλέπε «Εὐεργετινός», ἡμετέρα ἔκδοσις, βιβλ.Γʹ, ὑπόθ. Αʹ, ἀπόφθ. Αʹ.

[5] Βλέπε «Εὐεργετινός», ἡμετέρα ἔκδοσις, βιβλ. Γʹ, ὑπόθ. Αʹ, ἀπόφθ. Αʹ, § 3.