Τῇ ΙΒ’ (12ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΙΩΑΝΝΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας τοῦ Ἐλεήμονος.

Ταῦτα λέγων ὁ Ἅγιος ἐφοβεῖτο τὸν θάνατον, ἐνθυμούμενος τὸν Ἀββᾶν Ἱλαρίωνα, τοῦ ὁποίου ἡ ψυχή, ὅταν ἦλθεν εἰς θάνατον, ἐδειλία νὰ ἐξέλθῃ καὶ ἔλεγε πρὸς ἑαυτὸν ταῦτα· «Ὦ ψυχή μου, ὀγδοήκοντα ἔτη ἐδούλευες εἰς τὸν Θεὸν καὶ τώρα φοβεῖσαι τὸν θάνατον; Ἔξελθε ἀδιστάκτως. Ὁ Κύριός σου θέλει σὲ συγχωρήσει ὡς πολυέλεος». Ταῦτα συλλογιζόμενος ἔκλαιε, λέγων· «Ἐὰν ὁ ἁγιώτατος Ἱλαρίων, ὅστις ὑπηρέτει τὸν Χριστὸν τόσους χρόνους, ἐφοβήθη τὸν θάνατον, ποίαν ἀπολογίαν νὰ δώσῃς σύ, ταλαίπωρε Ἰωάννη, πρὸς τὸ πνεῦμα τοῦ ψεύδους καὶ τῆς καταλαλιᾶς καὶ τῶν λοιπῶν περιπτώσεων;». Τότε ἐμβλέπων πρὸς τὸν οὐρανὸν ἔλεγε· «Κύριε ἐλεῆμον, διασκόρπισον τοὺς φορολόγους δαίμονας, δός μας, Δέσποτα, τοὺς Ἁγίους Ἀγγέλους, νὰ μᾶς σκέπωσιν εἰς ἐκεῖνο τὸ φοβεοὸν πέραμα, ὅτι μεγάλη εἶναι ἡ πανουργία καὶ τὸ μῖσος αὐτῶν καθ’ ἡμῶν». Αὐτὰ καὶ ἕτερα πλείονα ἔλεγεν ὁ μακάριος πρὸς νουθεσίαν τοῦ λαοῦ, τὰ ὁποῖα ἀφήνω διὰ βραχύτητα. Μένει δὲ μόνον ν’ ἀκούσετε τὴν παρ’ αὐτοῦ ποθουμένην πρὸς οὐρανοὺς ἐκ τούτου τοῦ ματαίου καὶ ἐπικήρου κόσμου μετάστασιν.

Διὰ τὰς ἁμαρτίας τοῦ λαοῦ παρεχώρησεν ὁ Θεὸς νὰ καταλάβουν οἱ Πέρσαι τὴν Ἀλεξάνδρειαν· ὅθεν ὁ Ἅγιος ἡτοιμάζετο νὰ ὑπάγῃ εἰς τὴν πατρίδα του. Τοῦτο μαθὼν ὁ Πατρίκιος Νικήτας τὸν παρεκάλεσε νὰ ἀπέλθουν μαζὶ εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν, διὰ νὰ εὐλογήσῃ τοὺς βασιλεῖς. Βλέπων λοιπὸν τὴν εὐλάβειαν τοῦ Πατρικίου ὁ Ἅγιος, συγκατέβη δι᾽ ἀγάπην του καὶ εἰσῆλθον εἰς τὸ πλοῖον ἀμφότεροι· ἀφοῦ δὲ ὀλίγον ἔπλευσαν ἠγέρθη μεγάλη τρικυμία καὶ ἐκινδύνευον. Τὴν νύκτα εἶδεν ὁ Πατρίκιος εἰς τὸ ὅραμά του τὸν Πατριάρχην μὲ τοὺς πτωχοὺς καὶ ποτὲ μὲν ἐτριγύριζε τὸ πλοῖον, βλέπων ἐὰν ἐχρειάζετό τι, ποτὲ δὲ ὑψώνων τὰς χεῖράς του πρὸς τὸν οὐρανόν, ἐδέετο τοῦ Κυρίου νὰ καταπραΰνῃ τὴν θάλασσαν καὶ τοῦ ἐφαίνετο ὅτι τοῦ ἐπήκουσεν ὁ Θεὸς καὶ οὕτω κατὰ ἀλήθειαν ἔγινεν. Ἀφοῦ λοιπὸν ἐκόπασεν ὁ ἄνεμος, ἔφθασαν εἰς λιμένα τινὰ τῆς Ρόδου, ἐκεῖ δὲ βλέπει ὁ Πατριάρχης ὄχι κοιμώμενος, ἀλλὰ ἔξυπνος ὁλοφάνερα, Ἄγγελον εἰς ἀνθρωπίνην μορφήν, ὅστις ἔλαμπεν ὑπὲρ τὸν ἥλιον, μὲ σκῆπτρον χρυσοῦν εἰς τὴν χεῖρα, καὶ τοῦ λέγει· «Ὁ Βασιλεὺς τῶν βασιλευόντων σὲ προσκαλεῖ νὰ ἔλθῃς εἰς ἐκείνην τὴν μακαρίαν καὶ ἄλυπον πόλιν, διὰ νὰ συναγαλλώμεθα πάντοτε». Τότε ὁ Ἅγιος μὲ χαρὰν μεγάλην ηὐχαρίστησε τὸν Πανάγαθον Θεόν, ὅστις τὸν ηὐσπλαγχνίσθη καὶ ἀπεφάσισε νὰ τὸν ἐξαγάγῃ ἀπὸ τὴν κοιλάδα ταύτην τοῦ κλαυθμῶνος.


Ὑποσημειώσεις

[1] Πέτρος ὁ Κναφεὺς ὑπῆρξε Πατριάρχης Ἀντιοχείας (465-455, 474-475, 475), εἰσαγαγὼν εἰς τὸν Τρισάγιον ὕμνον τὴν θεοπασχιτικὴν φράσιν «ὁ Σταυρωθεὶς δι’ ἡμᾶς» (βλέπε ἐν τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ἐν τῷ ἐκεῖ Συναξαρίῳ καὶ τῇ ἀκολουθούσῃ ὑποσημειώσει).

[2] «Οὐαὶ οἱ ἰσχύοντες ὑμῶν... οἱ δικαιοῦντες τὸν ἀσεβῆ ἕνεκεν δώρων καὶ τὸ δίκαιον τοῦ δικαίου αἴροντες· διὰ τοῦτο ὃν τρόπον καυθήσεται καλάμη ὑπὸ ἄνθρακος πυρός, καὶ συγκαυθήσεται ὑπὸ φλογὸς ἀνειμένης...» (Ἡσ. εʹ 22-24).

[3] Ὁ Ὅσιος Σεραπίων ἑορτάζεται τὴν καʹ (21ην) Μαρτίου (βλέπε Τόμον Γʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[4] Βλέπε «Εὐεργετινός», ἡμετέρα ἔκδοσις, βιβλ.Γʹ, ὑπόθ. Αʹ, ἀπόφθ. Αʹ.

[5] Βλέπε «Εὐεργετινός», ἡμετέρα ἔκδοσις, βιβλ. Γʹ, ὑπόθ. Αʹ, ἀπόφθ. Αʹ, § 3.