Τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου Πατρὸς ἡμῶν ΜΑΡΚΟΥ τοῦ Ἀσκητοῦ, Ἐπιστολὴ πρὸς Νικόλαον μονάζοντα.

καὶ ἀγωνίζωνται, διότι, ὡς μὴ ἔχοντες λύχνον ἀληθοῦς γνώσεως λόγῳ τῆς ἀτελοῦς διανοητικῆς των, ἀναπτύξεως καὶ διὰ τὸ τρυφερὸν τῆς ἡλικίας, εἶναι συμφέρον νὰ διάγωσι μετὰ τῶν ἐχόντων τοῦτον τὸν λύχνον, ἵνα μή, περιπατοῦντες ἐν τῷ σκότει, κινδυνεύσωσιν ἐκ τῶν βρόχων καὶ τῶν παγίδων καὶ ἐμπέσωσιν εἰς τοὺς ὄνυχας τῶν νοητῶν θηρίων, τὰ ὁποῖα βόσκουν εἰς τὸ σκότος καὶ ἁρπάζουσι καὶ καταβροχθίζουσι τοὺς περιπατοῦντας ἐν τῷ σκότει, ἄνευ τοῦ νοητοῦ λύχνου τοῦ Θείου λόγου.

Ἐὰν λοιπόν, τέκνον μου, ἐπιθυμῇς νὰ ἀποκτήσῃς ἐσωτερικῶς ἰδικόν σου λύχνον φωτὸς νοητοῦ καὶ γνώσεως, ἵνα δύνασαι νὰ περιπατῇς χωρὶς ἐμπόδια εἰς τὴν βαθυτάτην νύκτα τοῦ αἰῶνος τούτου καὶ νὰ κατευθύνωνται παρὰ τοῦ Κυρίου τὰ βήματά σου, καὶ ἐὰν ἐπιθυμῇς πλήρως νὰ βαδίσῃς τὴν ὁδὸν τοῦ Εὐαγγελίου, κατὰ τοὺς προφητικοὺς λόγους (Ψαλμ. λϛ’ 23), δηλαδὴ νὰ ὑποταγῇς διὰ διαπύρου πίστεως εἰς τὰ Εὐαγγελικὰ προστάγματα, οὕτως ὥστε, ἐπιθυμῶν καὶ εὐχόμενος τοῦτο, νὰ γίνῃς κοινωνὸς τῶν παθῶν τοῦ Κυρίου, σοῦ ὑποδεικνύω τρόπον θαυμάσιον, δίδων εἰς σὲ συμβουλὴν πνευματικὴν μὴ ἔχουσαν ἀνάγκην κόπου ἢ ἀγῶνος ἀλλὰ ψυχικοῦ πόνου, γνώσεως τοῦ νοὸς καὶ προσεκτικῆς σκέψεως ἀναγκαιοῦσαν, συνεργούντων πάντοτε τοῦ φόβου καὶ τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Διὰ τῆς ὁποίας συμβουλῆς τὴν φάλαγγα τῶν ἐχθρῶν εὐκόλως θὰ δυνηθῇς νὰ κατατροπώσῃς, ὡς ὁ μακάριος Δαυΐδ, ὅστις φονεύσας ἕνα γίγαντα ἐκ τῶν ἀλλοφύλων, διὰ τῆς πίστεως καὶ τῆς πεποιθήσεως εἰς τὸν Θεόν, τὰς μυριάδας τῶν ἐχθρῶν μετὰ τοῦ πλήθους τοῦ λαοῦ των κατενίκησε (Α’ Βασ. ιζ’ 45-51).

Τὸ δὲ θέμα τῆς ἰδικῆς μας ὁμιλίας, τρεῖς δυνατοὺς καὶ πανισχύρους γίγαντας ἐκ τῶν ἀλλοφύλων ἀντικρύζει, ἐπὶ τῶν ὁποίων στηρίζεται πᾶσα ἡ ἀντενεργοῦσα δύναμις τοῦ νοητοῦ Ὁλοφέρνους, οἵτινες ἐχθροί, ἀφοῦ ἐξουδετερωθοῦν καὶ νεκρωθοῦν, εὐκόλως πᾶσα ἡ δύναμις τῶν πονηρῶν πνευμάτων θέλει ἐξασθενήσει μέχρι θανάτου των. Εἶναι δὲ οἱ ἰσχυροὶ οὗτοι νοητοὶ τοῦ πονηροῦ γίγαντες αὐτοὶ τοὺς ὁποίους προείπομεν. Ἡ ἄγνοια, δηλαδή, ἡ μήτηρ πάντων τῶν κακῶν. Ἡ λησμοσύνη, ἡ ἀδελφή, συνεργὸς καὶ συμβοηθὸς ταύτης καὶ ἡ ραθυμία, ἡ ὑφαίνουσα τὸ σκοτεινὸν ἔνδυμα τοῦ μελανοῦ νέφους καὶ τὸ κάλυμμα τῆς ψυχῆς, ἥτις τὰς δύο προηγουμένας κακίας στηρίζουσα, ἐνδυναμοῦσα καὶ διατηροῦσα, καλλιεργεῖ εἰς τὴν ἀμελεστάτην ψυχὴν τὸ ἔμφυτον καὶ ἐπίμονον φυτόν. Διότι ὑπὸ τῆς ραθυμίας, τῆς λησμοσύνης καὶ τῆς ἀγνοίας αἱ βάσεις τῶν ἄλλων παθῶν ἐνδυναμοῦνται καὶ μεγεθύνονται.