Τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου Πατρὸς ἡμῶν ΜΑΡΚΟΥ τοῦ Ἀσκητοῦ, Ἐπιστολὴ πρὸς Νικόλαον μονάζοντα.

Τοιουτοτρόπως λοιπὸν ἐπεξεργαζόμεναι αἱ αἰσθήσεις ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα μετὰ πάθους καὶ ἐπιθυμίας εἶδον ἢ ἤκουσαν ἢ ἐψηλάφησαν, διὰ τῆς ἀναπλάσεως τῶν ἐντυπώσεων καὶ τῆς κακῆς αὐτῶν ἐκτιμήσεως τὰς εἰκόνας αὐτῶν ἐν ἑαυταῖς ἀναζωογονοῦσι. Κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπον τὸν πάσχοντα ἀκόμη καὶ ἄθλιον νοῦν μολύνουσι διὰ τῆς ἐνεργείας τῶν πορνικῶν πνευμάτων. Ἐὰν λοιπὸν ἡ σὰρξ εἶναι παχεῖα, ἢ νεαρά, ἢ ζωηρά, διὰ τῶν ἐντυπώσεων τούτων εὐκόλως ἐξερεθιζομένη καὶ διὰ τοῦ πάθους πρὸς ἐπιθυμίαν κινουμένη, ἐνεργεῖ τὰ καθ’ ἑαυτήν, ἢ κάποτε καθ’ ὕπνον, ἢ καὶ καθ’ ὑπερβολικὴν ἀκαθαρσίαν ἐνεργοῦσα, ἂν καὶ δὲν συνανεστράφη σαρκικῶς τὰς φαινομένας γυναῖκας. Ὥστε ἐνῷ σώφρων καὶ ἁγνὸς καὶ παρθένος παρὰ τῶν πολλῶν νομίζεται ἢ καὶ ὑποληπτόμενος ὡς Ἅγιος, ὅμως ὑπὸ τοῦ τὰ κρυπτὰ ἐποπτεύοντος νὰ κρίνεται οὗτος βέβηλος, ἄσωτος καὶ μοιχός.

Δικαίως δὲ ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ θέλει κατακριθῆ, ἐὰν δὲν θρηνήσῃ, δὲν πενθήσῃ καὶ διὰ νηστειῶν, ἀγρυπνιῶν καὶ συνεχῶν προσευχῶν δὲν ἐκμηδενίσῃ τὴν σάρκα καὶ δὲν προσφέρῃ ἀληθῆ μετάνοιαν εἰς τὸν Θεόν, δὲν θεραπεύσῃ δὲ τὸν νοῦν διὰ τῶν ἁγίων ἀναμνήσεων καὶ τῆς σπουδῆς τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, ἐνώπιον τοῦ ὁποίου τὰ κακὰ ἐσκέφθη ἢ ἔπραξε. Διότι δὲν ψεύδεται ἡ φωνὴ ἥτις εἶπεν· «Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν, ὅτι πᾶς ὁ βλέπων γυναῖκα πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι αὐτήν, ἤδη ἐμοίχευσεν αὐτὴν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ» (Ματθ. ε’ 28). Διὰ ταῦτα εἰς τοὺς νέους μάλιστα ἐπιβάλλεται, εἰ δυνατόν, καθόλου νὰ μὴ συναντῶνται μὲ γυναῖκας, ἔστω καὶ ἂν νομίζωνται ἅγιαι. Ἐὰν δὲ εἶναι δυνατὸν νὰ ζοῦν μακρὰν τῶν ἀνθρώπων, ἐλαφρότερον αἰσθάνονται τὸν πόλεμον καὶ καλλίτερον ἀντιλαμβάνονται τὴν πρόοδόν των. Πολὺ δὲ περισσότερον, ἐὰν αὐστηρῶς προσέχωσι τὸν ἑαυτόν των, ἀγωνιζόμενοι δι’ ἐλαττώσεως ὅλων τῶν ἀναγκαίων εἰς αὐτοὺς ἀκόμη καὶ τοῦ ὕδατος καὶ τελοῦσι συχνὴν ἀγρυπνίαν προσευχόμενοι καὶ φροντίζοντες, ὥστε νὰ συναναστρέφωνται μετ’ ἐμπείρων πνευματικῶν Πατέρων καὶ συνεχῶς μετ’ αὐτῶν νὰ εὑρίσκωνται, ἵνα ὑπὸ τούτων καθοδηγοῦνται.

Διότι εἶναι ἐπικίνδυνον τὸ νὰ ζῇ τις εἰς ἀπομόνωσιν, ὡς ἰδιόρρυθμος καὶ χωρὶς μάρτυρας, ὡς καὶ μετ’ ἀνθρώπων μὴ ἐχόντων πεῖραν τοῦ πνευματικοῦ πολέμου. Διότι δι’ ἄλλου τρόπου οἱ τοιοῦτοι νικῶνται εἰς τὸν πόλεμον, κυρίως δὲ διότι πολλὰ εἶναι τῆς κακίας τὰ τεχνάσματα καὶ ὑπούλως κεκρυμμένα, διάφοροι δὲ παγίδες εἰς ὅλα τὰ σημεῖα ἔχουσι στηθῆ ὑπὸ τοῦ ἐχθροῦ. Διὰ τοῦτο, ἐὰν εἶναι δυνατόν, οἱ νέοι συνεχῶς νὰ συναναστρέφωνται γνωστικοὺς ἄνδρας, ἵνα μετ’ αὐτῶν σπουδάζουν