Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Νέου Ὁσιομάρτυρος ΕΥΘΥΜΙΟΥ, τοῦ ἐν Κωνσταντινουπόλει ἀθλήσαντος ἐν ἔτει ͵αωιδ’ (1814), ξίφει τελειωθέντος.

Ἀλλ’ ἐπὶ τὸ προκείμενον τοῦ λόγου ἂς ἐπανέλθωμεν, πρὸς τὸ τέλος ἤδη ἐγγίζοντες. Ἂς διηγηθῶμεν τὸ καθ’ ὁδὸν τελεσθὲν ὑπὸ τοῦ Ἁγίου θαῦμα, καθ’ ὃν χρόνον ὁ Γρηγόριος ἤρχετο πρὸς ἡμᾶς, τὸ ὁποῖον καθὼς ἐδόθη γεγραμμένον ἀναφέρομεν· «Τῇ εἰκοστῇ πρώτῃ τοῦ Ἀπριλίου μηνὸς ἤλθομεν ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολιν εἰς Ἄβυδον κάτωθεν τοῦ Τεκὲ καὶ ἐγὼ ὁ Χριστόδουλος, ὁ ἀπὸ τὸ μέρος τῆς Μαύρης θαλάσσης καταγόμενος, ἀπὸ χωρίον Μεσημβρίαν, ἠσθένησα ἐκεῖ βαρέως ἀπὸ ρῖγος σφοδρὸν καὶ κεφαλόπονον καὶ ἔλεγον ὅτι τώρα ἀποθνήσκω. Εἰς δὲ Μοναχός, ἰδών με πάσχοντα οὕτω μὲ συνεπόνεσε καὶ λέγει μοι· «Ἔχε ὑπομονὴν καὶ ὁ Θεὸς θέλει δείξει τὰ θαυμάσιά Του». Εἶτα μοὶ ἔδωκε νερὸν ἀπὸ τὰ αἱματωμένα ἱμάτια καὶ τὰς τρίχας τοῦ Ὁσιομάρτυρος Εὐθυμίου καὶ πιὼν αὐτό, ὦ μέγας εἶσαι, Χριστὲ Βασιλεῦ! Εὐθὺς ἔγινα ὑγιὴς καὶ ἦλθον μετὰ τοῦ Γέροντος εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος καὶ ἐπροσκύνησα τὰ ἱερὰ Μοναστήρια».

Ἠκούσαμεν δὲ ἡμεῖς καὶ ἕτερον θαῦμα τελεσθὲν εἰς Κωνσταντινούπολιν διὰ τῆς Χάριτος τοῦ Ἁγίου, ἐρωτήσαντες δέ, ἵνα μάθωμεν τὴν ἀκρίβειαν, μᾶς ἀπεκρίθησαν οὕτω· «Γράφετε εἰς τὸ γράμμα σας νὰ σᾶς πληροφορήσωμεν ποία κόρη καὶ τίνος θυγάτηρ ἦτο ἡ θεραπευθεῖσα ὑπὸ τοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου. Σᾶς δηλοποιοῦμεν λοιπόν, ὅτι τὸ κοράσιον ἦτο ἐτῶν ἐννέα τὴν ἡλικίαν, θυγάτηρ ἰατροῦ τινος λεγομένου Μαρίνου. Ταύτης ὁ ὀφθαλμὸς ἀπὸ τριῶν ἤδη ἐτῶν ἔπασχεν. Ἐγὼ δὲ ἀπελθὼν τὸ εἶδον, τὸ ἐσταύρωσα μὲ τὰς τρίχας καὶ τὴν ἐσθῆτα τοῦ Ἁγίου, τὰ ὁποῖα μοὶ ἐδώκατε καὶ ἔκοψα ὀλίγον ἀπὸ αὐτὰ καὶ τῆς ἔδωσα. Καὶ μετ’ ὀλίγας ἡμέρας ἡ δούλη εἶπέ μοι χαίρουσα, ὅτι ἰάθη τὸ κοράσιον καὶ εἶδον καὶ ἐγὼ αὐτὸ ὑγιὲς καὶ ἐθαυμάσαμεν τὴν Χάριν τοῦ Ἁγίου».

Ἄλλος τις καλούμενος Ἀντώνιος Τοπαλέλης, κάτοικος τῶν Κυδωνιῶν, ἠσθένησε βαρέως ἀπὸ πυρετὸν καὶ ἦλθον οἱ φίλοι του, ἵνα τὸν ἐπισκεφθῶσι, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ Κυριακός τις, ὁ ὁποῖος διηγεῖτο τὸ πρόσφατον Μαρτύριον τοῦ Ἁγίου. Ὁ ἀσθενῶν ἠκροάζετο μὲ προσοχὴν καὶ εὐλάβειαν τὴν διήγησιν καὶ τοῦ ἐφαίνετο ὅτι ἐλαφρύνετο ἀπὸ τὴν ἀσθένειάν του. Ὡς δὲ ἐτελείωσε καὶ ἡ διήγησις τοῦ Μαρτυρίου, ἔπαυσε καὶ ἡ ἀσθένεια τοῦ πάσχοντος, ὅστις αἰσθανθεὶς ἑαυτὸν ὑγιᾶ, ἠγέρθη τῆς κλίνης καὶ ηὐχαρίστει τὸν Ἅγιον πρὸς ἔκπληξιν τῶν παρόντων, μετὰ τῶν ὁποίων καὶ ἐξῆλθεν αὐτὴν τὴν ὥραν εἰς περίπατον ὅλως ὑγιής.


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε ἐν τῇ Γενέσει, κεφ. λεʹ, στ. 16-18.

[2] Βλέπε περὶ τοῦ Ὁσίου τούτου Πατρὸς ἡμῶν Ἰωάννου τῆς Κλίμακος ἐν τῷ ἀνὰ χεῖρας τόμῳ εἰς τὴν λʹ (30ὴν) Μαρτίου, καθ’ ἣν ἐπιτελοῦμεν τὴν μνήμην αὐτοῦ.

[3] Σοῦμλα· πόλις νῦν τῆς Βουλγαρίας καλουμένη ὑπὸ τῶν Βουλγάρων Σοῦμεν, πρωτεύουσα ὁμωνύμου νομοῦ, κειμένη εἰς ἀπόστασιν 84 χ.λ.μ. δυτικῶς τῆς πόλεως Βάρνας, παρὰ τὸ βορειοανατολικὸν ἄκρον τοῦ Αἵμου. Ἀνέκαθεν ὑπῆρξεν ἰσχυρῶς ὠχυρωμένη πόλις περιβαλλομένη ἔτι καὶ σήμερον ὑπὸ παλαιῶν φρουρίων.

[4] Κύριλλος Ϛʹ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (1813-1818), πρότερον Μητροπολίτης Ἰκονίου (1803-1810) καὶ εἶτα Ἀδριανουπόλεως (1810-1813). Ὑπῆρξεν ἐκ τῶν ἀρίστων Πατριαρχῶν τῆς προεπαναστατικῆς περιόδου. Παραιτηθεὶς τοῦ θρόνου κατὰ τὸ ἔτος 1818, ἡσύχαζεν εἰς τὴν ἰδιαιτέραν του πατρίδα Ἀδριανούπολιν, ὅτε ἐκραγείσης τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως ἐδέξατο τὸ μακάριον τέλος ἀπαγχονισθείς, κατόπιν διαταγῆς τοῦ Σουλτάνου, τὴν 18ην Ἀπριλίου 1821. Αἱ συνθῆκαι τοῦ Μαρτυρίου του ὑπῆρξαν ἰδιαιτέρως συγκλονιστικαί. Τὴν 17ην Ἀπριλίου 1821 ὁ σατράπης τῆς Ἀδριανουπόλεως ἐθανάτωσεν 23 προύχοντας τῆς πόλεως. Τὴν ἑπομένην διέταξεν ὅπως καὶ ὁ σεβάσμιος ἐκεῖνος Ἀρχιερεύς, ὅστις ἐτύγχανε καὶ προσωπικός του φίλος, ὁδηγηθῆ ἐνώπιόν του μετὰ μεγάλων τιμῶν, ἐπὶ χρυσοστολίστου ἵππου, συνοδευόμενος ὑπὸ τιμητικῆς φρουρᾶς. Ἐκεῖθεν, ἀφοῦ τοῦ προσεφέρθησαν ἀρκεταὶ φιλοφρονήσεις, ὡδηγήθη, πάντοτε ἔφιππος καὶ ὑπὸ τιμητικὴν φρουράν, εἰς τὴν τουρκικὴν ἀγορὰν τῆς πόλεως καὶ ἐν συνεχείᾳ εἰς τὸν Μητροπολιτικὸν Ναόν, ὅπου ἐπί τινος θύρας εἶχε στηθῆ ἡ ἀγχόνη. Κατὰ τὴν ἐκτέλεσιν τοῦ ἀπαγχονισμοῦ του ὁ βρόχος ἀπεκόπη τρὶς καὶ τὸ ταλαιπωρημένον σῶμα κατέπεσεν ἰσάκις ἐπὶ τοῦ ἐδάφους δεινοπαθοῦν. Εἶτα, ἀφοῦ παρέμεινε κρεμάμενον ἐπὶ τρεῖς ἡμέρας, ἐρρίφθη εἰς τὸν ποταμόν, παρασυρθὲν ὑπὸ τῶν ὑδάτων μέχρι Διδυμοτείχου. Ἐκεῖ ἀναγνωρισθὲν ἐτάφη μυστικὰ εἴς τινα οἰκίαν. Βραδύτερον, γενομένης μετακομιδῆς, ἐτέθη εἰς τὸν νάρθηκα τῆς Μητροπόλεως, ὅπου καὶ μέχρι σήμερον εὑρίσκεται.

[5] Βλέπε περὶ αὐτῆς ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῶν σελίδων 384-385.

[6] Οὗτος εἶναι ὁ ἐν Ἁγίοις καὶ Μάρτυσι Πατὴρ ἡμῶν Γρηγόριος ὁ Εʹ ὁ ἀπαγχονισθεὶς ὑπὸ τῶν Τούρκων ὑπὲρ Πίστεως καὶ Πατρίδος ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐν ἔτει 1821, Ἀπριλίου ιʹ (10ην), καθ’ ἣν καὶ τὴν σεβάσμιον αὐτοῦ μνήμην ἐπιτελοῦμεν (βλέπε ἐν τόμῳ Δʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»). Τούτου τὸ σεπτὸν καὶ σεβάσμιον Λείψανον ὑπάρχει τεθησαυρισμένον ἐν τῷ Ἱερῷ Ναῷ τῆς Μητροπόλεως Ἀθηνῶν.

[7] Βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 393.

[8] Τὰ περὶ τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Αὐγουστίνου βλέπε ἐν τόμῳ Ϛʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», εἰς τὴν ιεʹ (15ην) Ἰουνίου ὅτε ἐπιτελοῦμεν τὴν μνήμην αὐτοῦ.

[9] Βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 385.

[10] Βλέπε περὶ τούτου ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ ηʹ (8ῃ) τοῦ μηνὸς Ὀκτωβρίου.