Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Νέου Ὁσιομάρτυρος ΕΥΘΥΜΙΟΥ, τοῦ ἐν Κωνσταντινουπόλει ἀθλήσαντος ἐν ἔτει ͵αωιδ’ (1814), ξίφει τελειωθέντος.

Ἔλαβε λοιπὸν πέρας ἡ ὑπόθεσις αὕτη μετακομισθέντων πρὸς ἡμᾶς τῶν τιμίων Λειψάνων τοῦ Μάρτυρος, καθὼς διηγούμεθα εἰς τὸ Μαρτύριον τοῦ Ἁγίου Ὁσιομάρτυρος Ἰγνατίου [10]. Ἐδῶ δὲ θέλομεν διηγηθῆ ἕτερον θαῦμα, τὸ ὁποῖον ἐτέλεσε κατ’ ἐκείνας τὰς ἡμέρας ὁ Ἅγιος, καθὼς τοῦτο ἐστάλη εἰς ἡμᾶς γεγραμμένον ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολιν. Ἄνθρωπός τις, Μανουὴλ Μαργαριτὼφ καλούμενος, Ἀγχιαλίτης τὴν πατρίδα, ἔμπορος τὸ ἐπάγγελμα, Χριστιανὸς Ὀρθόδοξος, εἶχε παιδίον ἡλικίας ἐτῶν ἓξ ὀνόματι Ἰωάννην. Τοῦτο ἀσθενῆσαν βαρέως ἀπὸ λοιμικὴν νόσον ἔκειτο ἐπὶ ἐννέα ἡμέρας ἄρρωστον καὶ τέσσαρας ἀναίσθητον, ἤδη δὲ ἔπνεε τὰ λοίσθια ἀποφασισμένον παρὰ τῶν συγγενῶν του καὶ τῶν ἰατρῶν. Φίλος δέ τις τῆς οἰκογενείας ἐκείνης, γνωρίζων τὰ κατὰ τὸν Μάρτυρα Εὐθύμιον, προέτρεψε τοὺς γονεῖς τοῦ παιδίου νὰ προστρέξωσιν εἰς τὸν Μάρτυρα ἐξαιτούμενοι τὴν βοήθειάν του. Οἱ γονεῖς ὑπήκουσαν καὶ ὁ Γέρων Γρηγόριος προσεκλήθη, ἵνα φέρῃ μεθ’ ἑαυτοῦ τὰ μαρτυρικὰ ἱμάτια. Ἀφοῦ δὲ ταῦτα ἐκομίσθησαν, τὰ ἐπέθεσαν σταυροειδῶς ἐπὶ τοῦ παιδίου. Μετὰ τοῦτο ἀφοῦ ἐβάπτισαν αὐτὰ εἰς ποτήριον ὕδατος, ἔδωκαν εἰς τὸ παιδίον νὰ πίῃ ἐκ τοῦ ὕδατος ἐκείνου. Τότε τὸ παιδίον, ἂν καὶ εἶχε πολλὰς ἡμέρας νὰ πίῃ τι, προθύμως ἐδέχθη τὸ προσφερόμενον ὕδωρ, τὸ ὁποῖον εὐθὺς ὡς ἔπιεν ἐγένετο ὑγιὲς καὶ ἠγέρθη τῆς κλίνης!

Ὁ δὲ συνοδίτης τοῦ Ἁγίου Γρηγόριος, εὑρὼν πλοῖον κατάλληλον, ἦλθε πρὸς ἡμᾶς ὡς ἀγαθὸς ἄγγελος τῆς λαμπρᾶς ὁμολογίας καὶ ἀθλήσεως τοῦ νέου Ὁσιομάρτυρος Εὐθυμίου, κομίσας εἰς ἡμᾶς τὰ σύμβολα τῆς πανενδόξου νίκης τοῦ Μάρτυρος, τὰς τρίχας τῆς σεβασμίας αὐτοῦ κεφαλῆς καὶ τὰ αἱματωμένα ἱμάτια πνέοντα εὐωδίαν ἄρρητον καὶ οὐράνιον. Ἀλλ’ ὦ αἵματα ἐκεῖνα, τὰ λαμπρῶς ἐκχυθέντα καὶ ἀποπλύναντα τὸ αἶσχος τῆς τοῦ Χριστοῦ ἀρνήσεως! Ὦ αἵματα, τὰ ὁποῖα προσφάτως ἐπορφύρωσαν τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ καὶ ἐλάμπρυναν τὸ γένος τῶν Ὀρθοδόξων! Αἵματα μαρτυρικά, τὰ ὁποῖα εἶναι αἰδέσιμα εἰς τοὺς Ἀγγέλους, φοβερὰ εἰς τοὺς δαίμονας, εἰς ἡμᾶς δὲ ποθητὰ καὶ ἀγαπητά. Ὦ ἱμάτια, διὰ τῶν ὁποίων ὡς μὲ θώρακα ἀπεκρούσαμεν πολλάκις τὰς καθ’ ἡμῶν προσβολὰς τῶν δαιμόνων καὶ διελύσαμεν τὰς σωματικὰς ἀλγηδόνας καὶ νόσους καὶ ἡγιάσαμεν, ἀρρήτῳ λόγῳ τὴν ὑπὸ τῆς ἁμαρτίας μολυνθεῖσαν ψυχὴν ἡμῶν!


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε ἐν τῇ Γενέσει, κεφ. λεʹ, στ. 16-18.

[2] Βλέπε περὶ τοῦ Ὁσίου τούτου Πατρὸς ἡμῶν Ἰωάννου τῆς Κλίμακος ἐν τῷ ἀνὰ χεῖρας τόμῳ εἰς τὴν λʹ (30ὴν) Μαρτίου, καθ’ ἣν ἐπιτελοῦμεν τὴν μνήμην αὐτοῦ.

[3] Σοῦμλα· πόλις νῦν τῆς Βουλγαρίας καλουμένη ὑπὸ τῶν Βουλγάρων Σοῦμεν, πρωτεύουσα ὁμωνύμου νομοῦ, κειμένη εἰς ἀπόστασιν 84 χ.λ.μ. δυτικῶς τῆς πόλεως Βάρνας, παρὰ τὸ βορειοανατολικὸν ἄκρον τοῦ Αἵμου. Ἀνέκαθεν ὑπῆρξεν ἰσχυρῶς ὠχυρωμένη πόλις περιβαλλομένη ἔτι καὶ σήμερον ὑπὸ παλαιῶν φρουρίων.

[4] Κύριλλος Ϛʹ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (1813-1818), πρότερον Μητροπολίτης Ἰκονίου (1803-1810) καὶ εἶτα Ἀδριανουπόλεως (1810-1813). Ὑπῆρξεν ἐκ τῶν ἀρίστων Πατριαρχῶν τῆς προεπαναστατικῆς περιόδου. Παραιτηθεὶς τοῦ θρόνου κατὰ τὸ ἔτος 1818, ἡσύχαζεν εἰς τὴν ἰδιαιτέραν του πατρίδα Ἀδριανούπολιν, ὅτε ἐκραγείσης τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως ἐδέξατο τὸ μακάριον τέλος ἀπαγχονισθείς, κατόπιν διαταγῆς τοῦ Σουλτάνου, τὴν 18ην Ἀπριλίου 1821. Αἱ συνθῆκαι τοῦ Μαρτυρίου του ὑπῆρξαν ἰδιαιτέρως συγκλονιστικαί. Τὴν 17ην Ἀπριλίου 1821 ὁ σατράπης τῆς Ἀδριανουπόλεως ἐθανάτωσεν 23 προύχοντας τῆς πόλεως. Τὴν ἑπομένην διέταξεν ὅπως καὶ ὁ σεβάσμιος ἐκεῖνος Ἀρχιερεύς, ὅστις ἐτύγχανε καὶ προσωπικός του φίλος, ὁδηγηθῆ ἐνώπιόν του μετὰ μεγάλων τιμῶν, ἐπὶ χρυσοστολίστου ἵππου, συνοδευόμενος ὑπὸ τιμητικῆς φρουρᾶς. Ἐκεῖθεν, ἀφοῦ τοῦ προσεφέρθησαν ἀρκεταὶ φιλοφρονήσεις, ὡδηγήθη, πάντοτε ἔφιππος καὶ ὑπὸ τιμητικὴν φρουράν, εἰς τὴν τουρκικὴν ἀγορὰν τῆς πόλεως καὶ ἐν συνεχείᾳ εἰς τὸν Μητροπολιτικὸν Ναόν, ὅπου ἐπί τινος θύρας εἶχε στηθῆ ἡ ἀγχόνη. Κατὰ τὴν ἐκτέλεσιν τοῦ ἀπαγχονισμοῦ του ὁ βρόχος ἀπεκόπη τρὶς καὶ τὸ ταλαιπωρημένον σῶμα κατέπεσεν ἰσάκις ἐπὶ τοῦ ἐδάφους δεινοπαθοῦν. Εἶτα, ἀφοῦ παρέμεινε κρεμάμενον ἐπὶ τρεῖς ἡμέρας, ἐρρίφθη εἰς τὸν ποταμόν, παρασυρθὲν ὑπὸ τῶν ὑδάτων μέχρι Διδυμοτείχου. Ἐκεῖ ἀναγνωρισθὲν ἐτάφη μυστικὰ εἴς τινα οἰκίαν. Βραδύτερον, γενομένης μετακομιδῆς, ἐτέθη εἰς τὸν νάρθηκα τῆς Μητροπόλεως, ὅπου καὶ μέχρι σήμερον εὑρίσκεται.

[5] Βλέπε περὶ αὐτῆς ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῶν σελίδων 384-385.

[6] Οὗτος εἶναι ὁ ἐν Ἁγίοις καὶ Μάρτυσι Πατὴρ ἡμῶν Γρηγόριος ὁ Εʹ ὁ ἀπαγχονισθεὶς ὑπὸ τῶν Τούρκων ὑπὲρ Πίστεως καὶ Πατρίδος ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐν ἔτει 1821, Ἀπριλίου ιʹ (10ην), καθ’ ἣν καὶ τὴν σεβάσμιον αὐτοῦ μνήμην ἐπιτελοῦμεν (βλέπε ἐν τόμῳ Δʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»). Τούτου τὸ σεπτὸν καὶ σεβάσμιον Λείψανον ὑπάρχει τεθησαυρισμένον ἐν τῷ Ἱερῷ Ναῷ τῆς Μητροπόλεως Ἀθηνῶν.

[7] Βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 393.

[8] Τὰ περὶ τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Αὐγουστίνου βλέπε ἐν τόμῳ Ϛʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», εἰς τὴν ιεʹ (15ην) Ἰουνίου ὅτε ἐπιτελοῦμεν τὴν μνήμην αὐτοῦ.

[9] Βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 385.

[10] Βλέπε περὶ τούτου ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ ηʹ (8ῃ) τοῦ μηνὸς Ὀκτωβρίου.