Ἦτο δὲ πρότερον ὁ Θεοφύλακτος βοηθὸς τοῦ Ἁγίου Ταρασίου πρὸ τῆς ἀνόδου του εἰς τὸν Πατριαρχικὸν θρόνον, ὅτε εἰσέτι ἐτύγχανε τοῦ μεγίστου ἀξιώματος τοῦ γραμματέως τοῦ βασιλέως ἐπὶ τῶν ἀπορρήτων, ἤτοι μυστικῶν ὑποθέσεων τοῦ Κράτους, ἀπολαμβάνων ὡς ἐκ τούτου πάσης τιμῆς καὶ δόξης. Ἀλλ’ ὡς οὐδὲν λογιζόμενος τοῦτο ὁ μακάριος Ταράσιος ἐκάρη Μοναχὸς καὶ προέκοψεν ἐν πάσῃ ἀρετῇ, ἵνα δὲ μὴ μείνῃ ὁ λύχνος κεκρυμμένος εἰς τόπον σκοτεινὸν καὶ ἀφεγγῆ, ἀλλ’ ἵνα τεθῇ «ἐπὶ τὴν λυχνίαν», ὡς ὁ Κύριος λέγει (Ματθ. ε’ 15) πρὸς φωτισμὸν τῶν ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ Θεοῦ, αὐτὴ αὕτη ἡ ἀρετὴ αὐτοῦ ἀνεβίβασεν αὐτὸν εἰς τὸν Πατριαρχικὸν θρόνον, ὡς θεμέλιον τοῦ Ὀρθοδόξου πληρώματος καὶ καύχημα τῶν ἐργαζομένων τὴν ἀρετὴν καὶ τὴν εὐσέβειαν.

Συνῴκησαν λοιπὸν ὁ Μιχαὴλ καὶ ὁ Θεοφύλακτος ἡνωμένοι ἐν θείᾳ ἀγάπῃ, τόσον ὥστε νὰ δύνανται νὰ λεχθοῦν δι’ αὐτοὺς οἱ τοῦ Προφήτου λόγοι· «Ἰδοὺ δὴ τί καλὸν ἢ τί τερπνόν, ἀλλ’ ἢ τὸ κατοικεῖν ἀδελφοὺς ἐπὶ τὸ αὐτό;» (Ψαλμ. ρλβ’ 1). Οἱ δύο οὗτοι οὐρανόπεμπτοι στῦλοι, οἱ δύο φαεινοὶ φωστῆρες, οἱ δύο ἕτεροι τοῦ Χριστοῦ Ἀπόστολοι, καταλαμπρύνουσιν ἅπαν τὸ τῆς Ἐκκλησίας πλήρωμα, διὰ τῆς ὀρθότητος τῶν δογμάτων αὐτῶν. Ὀλίγον δὲ καιρὸν ἀφ’ ὅτου ἐγκατέλειψε τὸν Πατριαρχικὸν θρόνον Παῦλος ὁ Κύπριος (780-784), ἡ βασίλισσα Εἰρήνη καὶ ὁ Ὀρθόδοξος Κλῆρος μετὰ τῶν εὐσεβῶν ἀρχόντων καὶ τοῦ λαοῦ, μετεκάλεσαν ἐκ τῆς Μονῆς αὐτοῦ εἰς τὸν Πατριαρχικὸν θρόνον τὸν Ταράσιον (784-806). Τότε ὁ Μιχαὴλ καὶ ὁ Θεοφύλακτος προσκληθέντες ὑπὸ τοῦ Ἁγίου Ταρασίου καὶ ἐρωτηθέντες περὶ τοῦ σκοποῦ των καὶ τοῦ βίου, τὸν ὁποῖον ἐπιθυμοῦσι νὰ διάγωσιν ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ ἀπεκρίθησαν, ὅτι παντὸς ἄλλου προτιμῶσι τὸ Μοναχικὸν πολίτευμα, ὡς προσφέρον μεγάλην ὠφέλειαν εἰς τὴν ψυχήν. Ὁ Πατριάρχης τότε ἐπέτρεψεν εἰς αὐτοὺς τὴν κατὰ Θεὸν πολιτείαν, ἔπεμψε δὲ αὐτοὺς εἰς τὸ Μοναστήριον, τὸ ὁποῖον οὗτος ὁ θεῖος Ταράσιος ᾠκοδόμησεν, εἰς τὸ στενὸν τὸ πρὸς τὸν Εὔξεινον Πόντον.

Μεταβάντες ὅθεν ἐκεῖ οἱ δύο οὗτοι μακάριοι ἄνδρες καὶ ἁμιλλώμενοι πρὸς ἀλλήλους εἰς πάντα πνευματικὸν ἀγῶνα, προώδευον εἰς τὰς ἀρετάς, φυλάττοντες τὰς τοῦ Κυρίου ἐντολὰς ἡμέραν καὶ νύκτα. Τόσον δὲ σκληρὸν βίον διῆγον, ὥστε ἅπαξ μόνον τῆς ἡμέρας, μετὰ τὴν δύσιν τοῦ ἡλίου, ἔτρωγον ὀλίγον ἄρτον ξηρόν, ἔπινον ὕδωρ καὶ ἐγύμναζον ἑαυτοὺς διὰ παντοίων ἄθλων καὶ ἀγώνων, ἤτοι τῆς πείνης, τῆς δίψης, τῆς παννυχίου στάσεως, τῆς σπουδῆς καὶ τῆς μελέτης τῶν θείων Γραφῶν.