Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΓΕΡΜΑΝΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως.

Μετὰ τὴν καῦσιν τοῦ Διδασκαλείου καὶ τὴν ἀπόρριψιν τῶν ἁγίων Εἰκόνων, θυμομαχήσας ὁ παράνομος βασιλεὺς ἀπέστειλε στρατιώτας ὡπλισμένους ὡς εἰς πόλεμον, οἵτινες, ἁρπάσαντες τὸν Ἅγιον καὶ δέροντες καὶ ὠθοῦντες αὐτόν, ἐξεδίωξαν ἐκ τοῦ Πατριαρχείου μὲ ὕβρεις καὶ πληγάς, ἐν ἔτει ψκθ’ (729). Τότε ἔβλεπε κανεὶς ὅλην τὴν Κωνσταντινούπολιν ἐν στεναγμοῖς, ἐν λύπῃ καὶ θλίψει πολλῇ ἁπάντων θρηνούντων καὶ στεναζόντων διὰ τὴν μεγάλην ἀτιμίαν, τὴν ὁποίαν προσῆψαν πρὸς τὰς ἁγίας Εἰκόνας, καταθρυμματίζοντες ταύτας πανταχοῦ, ρίπτοντες αὐτὰς εἰς τὸν βόρβορον, καταπατοῦντες ταύτας καὶ εἰς τὸ πῦρ κατακαίοντες. Τὸ δὲ χείριστον πάντων διὰ τὴν καταστροφὴν τοσούτων βιβλίων καὶ τὸν διὰ πυρᾶς ἀφανισμὸν τοιούτων θαυμαστῶν καὶ σοφῶν διδασκάλων, ἔτι δὲ περισσότερον διὰ τὸν ἄδικον διωγμὸν τοῦ ἁγιωτάτου Πατριάρχου Γερμανοῦ. Μετὰ δὲ τὴν ἐξορίαν αὐτοῦ ἀνεβίβασεν εἰς τὸν θρόνον τὸν προειρημένον Ἀναστάσιον, τὸν νέον προδότην Ἰούδαν, τὸν συμφωνήσαντα μετὰ τοῦ Κόνωνος καὶ ἐπιβουλευθέντα τὸν Γέροντα αὐτοῦ. Διότι θέλων νὰ εὐχαριστήσῃ τὸν βασιλέα, ἔρριψεν εὐθὺς ἔξω ἀπὸ τὴν μεγάλην Ἐκκλησίαν τὰς ἁγίας Εἰκόνας καὶ ἐπρόσταξεν, ὁ τρισκατάρατος, νὰ πράξουν πανταχοῦ ὁμοίως.

Εἰς τὴν πύλην, τὴν ὀνομαζομένην Χαλκῆν, ἦτο μία Εἰκὼν ἐκ φύλλου χρυσοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὴν ὁποίαν παρεκίνησε τὸν βασιλέα νὰ κρημνίσῃ καὶ κατακαύσῃ. Ἀλλ’ ὡς ὁ σπαθάριος τοῦ βασιλέως ἐτοποθέτησε τὴν κλίμακα καὶ ἀνῆλθε διὰ νὰ κρημνίσῃ εἰς τὴν γῆν τὴν ἁγίαν Εἰκόνα καὶ εἶδον τοῦτο οἱ Χριστιανοί, ἄνδρες καὶ γυναῖκες, Μοναχοὶ καὶ Μονάζουσαι, ἔδραμον, παρακαλοῦντες αὐτὸν νὰ μὴ καταστρέψῃ ταύτην. Αὐτὸς ὅμως δὲν τοὺς ἤκουε. Τότε πάντες ἔρριψαν τὴν κλίμακα κατὰ γῆς, ὁμοῦ μὲ τὸν σπαθάριον, ὁ ὁποῖος, πεσὼν εἰς τὴν γῆν, ἐθανατώθη. Ἔπειτα, ἐλθόντες εἰς τὸ Πατριαρχεῖον, ἐλιθοβόλουν τὸν δυσσεβῆ καὶ εἰκονομάχον Ἀναστάσιον, τὸν δὲ ἀντίχριστον βασιλέα κατηρῶντο καὶ ἀνεθεμάτιζον. Ταῦτα μαθὼν ὁ βασιλεὺς ἤναψεν ἀπὸ τὸν θυμὸν καὶ ἐπρόσταξε νὰ ἀποκεφαλίσωσιν ὅλους τοὺς ἐκεῖ παρευρεθέντας, τῶν ὁποίων τὸν ἀριθμὸν μόνον ὁ Κύριος γνωρίζει, ἐπειδὴ ἦσαν πλῆθος πολύ. Ὁ δὲ Ἅγιος Γερμανός, ἀφοῦ ἐξεδιώχθη τοῦ Πατριαρχείου, ὡς εἴπομεν, ἐλθὼν κατῴκησεν εἰς τὸν πατρικὸν αὐτοῦ οἶκον, ὅστις ἦτο εἰς τόπον λεγόμενον Πλατάνιον. Ἐκεῖ ἡσύχαζε, μετ’ ἄλλων πνευματιτῶν ἀνδρῶν, τοὺς ὁποίους εἶχεν εἰς τὴν συνοδείαν αὐτοῦ, γινώσκων ὅτι οὐδὲν ἄλλο ἀναβιβάζει εἰς τὸ πρωτότυπον ὅσον ἡ κατὰ Θεὸν ἀμεριμνησία καὶ ἡσυχία. Ἀλλ’ ἂς διηγηθῶμεν τώρα πῶς ἐπηλήθευσεν ἡ προφητεία τοῦ Ἁγίου διὰ τὸν προειρημένον Ἀναστάσιον.


Ὑποσημειώσεις

[1] Οὗτος εἶναι ὁ Ἅγιος Ὁσιομάρτυς καὶ Ὁμολογητὴς Στέφανος, ὅστις ἑορτάζεται τὴν κηʹ (28ην) Νοεμβρίου (βλέπε ἐν τόμῳ ΙΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[2] Βλέπε περὶ τούτου εἰς τὴν ιϛʹ (16ην) Αὐγούστου, ἐν τόμῳ Ηʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[3] Βλέπε περὶ ταύτης εἰς τὴν ιβʹ (12ην) Ἰουλίου, ἐν τόμῳ Ζʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[4] Περὶ τούτου, ὡς καὶ περὶ τοῦ ποῖαι εἶναι αἱ ὑπὸ τοῦ θείου Λουκᾶ ποιηθεῖσαι ἱεραὶ Εἰκόνες, βλέπε εἰς τὴν ιηʹ (18ην) Ὀκτωβρίου, ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[5] Περὶ τοῦ θαύματος τούτου, τὸ ὁποῖον ἐξιστορεῖ ὁ Μέγας Ἀθανάσιος, βλέπε εἰς τὴν ὑποσημείωσιν τοῦ Συναξαρίου τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Βαρυψαβᾶ, Σεπτεμβρίου ιʹ (10ην), ἐν τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[6] Παρὰ τὸν πάνσεπτον Ναὸν τῆς Ἁγίας Σοφίας ἦτο ἡ περίφημος Βιβλιοθήκη ἥτις, ὡς λέγεται, περιεῖχε περὶ τὰς ἑπτακοσίας χιλιάδας βιβλίων. Ἐντὸς τῆς Βιβλιοθήκης ταύτης ὑπῆρχον καὶ δώδεκα σχολαί, εἰς τὰς ὁποίας ἐδίδασκον δώδεκα σοφοὶ διδάσκαλοι, οἱ ὁποῖοι, κατὰ μίμησιν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν Δώδεκα Ἁγίων Ἀποστόλων, ἦσαν μαθηταὶ τοῦ πρώτου διδασκάλου, ὅστις διέμενεν ἐκεῖ, ἐντὸς οἰκίας βασιλικῆς καὶ ἐλέγετο Οἰκουμενικὸς Διδάσκαλος. Ἐλάμβανε δὲ οὗτος τὸ ὀφφίκιον καὶ τὴν τιμὴν ταύτην παρὰ τοῦ βασιλέως μὲ τὴν εὐλογίαν τοῦ Πατριάρχου. Τοῦτον λοιπὸν τὸν διδάσκαλον ἐκάλεσεν ὁ βασιλεύς.

[7] Χορδαψός· εἶδος εἰλεοῦ, πάθησις τῶν ἐντέρων, ἀπόφραξις, συστροφή.

[8] Σημειοῦμεν ἐνταῦθα, ὅτι εἰς τὸν Ἅγιον τοῦτον Γερμανὸν ἀνήκει καὶ ἡ φρικτὴ περὶ Μετανοίας διήγησις, ἡ περιληφθεῖσα ὑπὸ τοῦ Ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου εἰς τὸ «Νέον Ἐκλόγιον», ἥτις ἐν τῷ «Εὐεργετινῷ» φέρεται ἐπ’ ὀνόματι τοῦ Ἁγίου Ἀμφιλοχίου (βλ. «Εὐεργετινόν», ἡμετέρα ἔκδοσις, βιβλ. Αʹ, ὑπόθ. Αʹ, ἀπόφθ. Εʹ).