Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΓΕΡΜΑΝΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως.

Πληρωθεισῶν δὲ τῶν ἡμερῶν ἐγέννησεν ἡ Ἄννα ἄρρεν, τὸ ὁποῖον ὠνόμασαν Στέφανον, κατὰ τὴν προφητείαν τοῦ Ἁγίου. Οὗτος δὲ εἶναι ὁ Στέφανος [1], ὅστις ἐλθὼν εἰς ἡλικίαν, ἐμόνασεν εἰς τὸ ὄρος τοῦ Αὐξεντίου, ζήσας ὁσίως, μετέπειτα δὲ ὡμολόγησε καὶ ἐμαρτύρησε διὰ τὰς ἁγίας Εἰκόνας, εἰς τὸν καιρὸν τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου τοῦ Κοπρωνύμου.

Ἀλλὰ καὶ διὰ τὸ Κοπρώνυμον τοῦτον προεφήτευσεν ὁ Ἅγιος Γερμανός, ὅτι ἔμελλε νὰ γίνῃ φοβερὸς διώκτης καὶ τύραννος τῶν Ὀρθοδόξων. Διότι ὁ Λέων ὁ Ἴσαυρος, ὁ πατὴρ αὐτοῦ, ἀναλαβὼν τὴν βασιλείαν τῶν Ἑλλήνων, ἐγέννησεν υἱόν, τὸν Κωνσταντῖνον τοῦτον, τὸν ἀποκληθέντα Κοπρώνυμον. Ἐπωνομάσθη δὲ οὕτω, ἐπειδή, βρέφος ὢν καὶ βαπτιζόμενος ἀπὸ τὸν Ἅγιον Γερμανὸν ἐν τῇ μεγάλῃ Ἐκκλησίᾳ ἐνῷ κατεδύετο ἐντὸς τῆς ἁγίας κολυμβήθρας ἐκόπρισε μὲ τὴν φυσικήν του κόπρον. Τοῦτο ἰδὼν ὁ Ἅγιος Γερμανὸς εἶπεν, ὅτι μεγάλα κακὰ θέλει προξενήσει κατὰ τῶν Χριστιανῶν καὶ πάσης τῆς Ἐκκλησίας τὸ παιδίον τοῦτο, ὅταν ἔλθῃ εἰς ἡλικίαν. Διότι θέλει μιάνει τὸν ἁγιασμὸν τῆς Ἐκκλησίας διὰ τῆς αἱρέσεως καὶ θέλει χύσει πολλὰ αἵματα τῶν εὐσεβῶν δούλων τοῦ Χριστοῦ. Πράγματι δὲ ἐπηλήθευσεν ἡ περὶ αὐτοῦ προφητεία τοῦ Ἁγίου, διότι ὁ Κοπρώνυμος οὗτος πολλοὺς ἐβασάνισεν, ὡς σεβομένους τὰς ἁγίας Εἰκόνας, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ τὸν εἰρημένον Ἅγιον Στέφανον.

Ἡ αἵρεσις αὕτη τῆς εἰκονομαχίας ἤρχισεν ἐπὶ τῆς βασιλείας Λέοντος Γ’ τοῦ Ἰσαύρου (717-741), πατρὸς τοῦ Κοπρωνύμου Κωνσταντίνου. Ὁ Λέων οὗτος ὠνομάζετο πρότερον Κόνων καὶ ἦτο στρατηγὸς τῶν ἀνατολικῶν στρατευμάτων. Ἔπειτα ἐξηγέρθη κατὰ τοῦ βασιλέως Θεοδοσίου Γ’ τοῦ Ἀδραμυττηνοῦ (715-717) καὶ ἁρπάσας ἀπ᾽ αὐτοῦ τὴν βασιλείαν ἐβασίλευσε μόνος, ὁ ἀνόσιος, μὲ τὴν συνδρομὴν τῶν στρατιωτῶν. Εἰς τὴν ἀργὴν τῆς βασιλείας του ὁ Λέων ἐφαίνετο εὐσεβής, ἀλλ’ ὕστερον, κατὰ τὸν δέκατον χρόνον, ἐξήμεσε τὸ δηλητήριον τῆς κακῆς του αἱρέσεως, τῆς εἰκονομαχίας, καὶ ἐξέδωκε δυσσεβὲς πρόσταγμα πρὸς ὅλα τὰ μέρη τῆς βασιλείας του, ὅπως πανταχοῦ αἱ ἅγιαι Εἰκόνες ἀπορρίπτωνται ἀπὸ τὰς Ἐκκλησίας τοῦ Θεοῦ καὶ καταπατοῦνται καὶ καίωνται εἰς τὴν πυράν. Ὠνόμαζε δὲ ταύτας εἴδωλα ὁ δείλαιος καὶ τοὺς προσκυνοῦντας αὐτὰς εἰδωλολάτρας.


Ὑποσημειώσεις

[1] Οὗτος εἶναι ὁ Ἅγιος Ὁσιομάρτυς καὶ Ὁμολογητὴς Στέφανος, ὅστις ἑορτάζεται τὴν κηʹ (28ην) Νοεμβρίου (βλέπε ἐν τόμῳ ΙΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[2] Βλέπε περὶ τούτου εἰς τὴν ιϛʹ (16ην) Αὐγούστου, ἐν τόμῳ Ηʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[3] Βλέπε περὶ ταύτης εἰς τὴν ιβʹ (12ην) Ἰουλίου, ἐν τόμῳ Ζʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[4] Περὶ τούτου, ὡς καὶ περὶ τοῦ ποῖαι εἶναι αἱ ὑπὸ τοῦ θείου Λουκᾶ ποιηθεῖσαι ἱεραὶ Εἰκόνες, βλέπε εἰς τὴν ιηʹ (18ην) Ὀκτωβρίου, ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[5] Περὶ τοῦ θαύματος τούτου, τὸ ὁποῖον ἐξιστορεῖ ὁ Μέγας Ἀθανάσιος, βλέπε εἰς τὴν ὑποσημείωσιν τοῦ Συναξαρίου τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Βαρυψαβᾶ, Σεπτεμβρίου ιʹ (10ην), ἐν τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[6] Παρὰ τὸν πάνσεπτον Ναὸν τῆς Ἁγίας Σοφίας ἦτο ἡ περίφημος Βιβλιοθήκη ἥτις, ὡς λέγεται, περιεῖχε περὶ τὰς ἑπτακοσίας χιλιάδας βιβλίων. Ἐντὸς τῆς Βιβλιοθήκης ταύτης ὑπῆρχον καὶ δώδεκα σχολαί, εἰς τὰς ὁποίας ἐδίδασκον δώδεκα σοφοὶ διδάσκαλοι, οἱ ὁποῖοι, κατὰ μίμησιν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν Δώδεκα Ἁγίων Ἀποστόλων, ἦσαν μαθηταὶ τοῦ πρώτου διδασκάλου, ὅστις διέμενεν ἐκεῖ, ἐντὸς οἰκίας βασιλικῆς καὶ ἐλέγετο Οἰκουμενικὸς Διδάσκαλος. Ἐλάμβανε δὲ οὗτος τὸ ὀφφίκιον καὶ τὴν τιμὴν ταύτην παρὰ τοῦ βασιλέως μὲ τὴν εὐλογίαν τοῦ Πατριάρχου. Τοῦτον λοιπὸν τὸν διδάσκαλον ἐκάλεσεν ὁ βασιλεύς.

[7] Χορδαψός· εἶδος εἰλεοῦ, πάθησις τῶν ἐντέρων, ἀπόφραξις, συστροφή.

[8] Σημειοῦμεν ἐνταῦθα, ὅτι εἰς τὸν Ἅγιον τοῦτον Γερμανὸν ἀνήκει καὶ ἡ φρικτὴ περὶ Μετανοίας διήγησις, ἡ περιληφθεῖσα ὑπὸ τοῦ Ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου εἰς τὸ «Νέον Ἐκλόγιον», ἥτις ἐν τῷ «Εὐεργετινῷ» φέρεται ἐπ’ ὀνόματι τοῦ Ἁγίου Ἀμφιλοχίου (βλ. «Εὐεργετινόν», ἡμετέρα ἔκδοσις, βιβλ. Αʹ, ὑπόθ. Αʹ, ἀπόφθ. Εʹ).