Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν ΘΕΟΔΩΡΟΥ τοῦ κατὰ τὴν Λαύραν τοῦ Ἁγίου Σάββα ἀσκήσαντος, ἔπειτα γεγονότος Ἀρχιεπισκόπου Ἐδέσσης· οὗ τὸν βίον ἔγραψεν ὁ Ἐπίσκοπος Ἐμέσσης Βασίλειος.

Ταῦτα ἀκούσας ὁ καλὸς νέος ὕψωσεν εἰς τὸν οὐρανὸν τὴν καρδίαν του καὶ κατὰ νοῦν εὐξάμενος ἀπεκρίνατο· «Ἤμην ἕνα καιρὸν τοῦ κόσμου καὶ τοῦ δαίμονος αἰχμάλωτος, ἀλλὰ μὲ τὴν χάριν Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἐλυτρώθην· δοῦλος ἤμην τῆς ἁμαρτίας, λαβὼν δὲ ὁ Δεσπότης δούλου μορφὴν μὲ ἠλευθέρωσεν, ἀσθενοῦντα μὲ ἐθεράπευσε, πτωχεύοντα αὐτὸς μὲ ἐπλούτησε καὶ δὲν χρειάζομαι τίποτε». Λέγει του πάλιν ἡ δολία· «Ὦ νεανίσκε, χαρὰ εἰς ἐσέ, ἂν γίνῃς φίλος μου· πρόσεχε ὅμως νὰ ὑπακούσῃς εἰς ὅ,τι σοῦ λέγω, ἵνα μὴ σὲ μισήσω καὶ σὲ θανατώσω μιὲ πολλοὺς δαρμοὺς καὶ δεινὰ κολαστήρια». Ὁ δὲ ἀπεκρίνατο· «Ἐγὼ ἔχω φίλον τὸν Θεὸν καὶ δὲν καταδέχομαι τὴν φιλίαν σου καὶ ὅσας τιμωρίας μοῦ δώσῃς, τόσας τρυφὰς μοῦ προξενεῖς εἰς τὸν Παράδεισον». Λέγει του πάλιν ἡ λέαινα· «Ὦ τρισάθλιε, ποίων ἀγαθῶν ὑστερεῖς τὸν ἑαυτόν σου! Δὲν εἶμαι ὡραία καὶ ποθητὴ καὶ ἀξία πάσης ἐπιθυμίας, ταλαίπωρε;». Λέγει ὁ Μιχαήλ· «Μάλιστα, εἶσαι ἄσχημη καὶ βρωμισμένη ὑπὲρ τὴν κόπρον καὶ τὸν βόρβορον». Τότε ἡ ἀσπὶς ἐκείνη ἐθυμώθη πολλὰ καὶ προστάσσει νὰ τὸν ἁπλώσουν εἰς τὴν γῆν οἱ δοῦλοί της, νὰ τὸν δείρουν ἀνηλεῶς, καὶ καθὼς τὸν ἐρράπιζον, αὐτὴ τοῦ ἔλεγεν· «Ἐπειδὴ τὰς μεγάλας μου τιμὰς καὶ δωρεὰς δὲν κατεδέχθης, ἐγὼ θὰ σὲ θανατώσω κακῶς, πανάθλιε». Αὐτὸς δὲ ὁ τρισμακάριος, ὥρας πολλὰς μαστιγούμενος, ὑπέμενεν ἀνδρείως τὰς ὀδύνας, μὲ τὴν ἐλπίδα τῶν μελλουσῶν ἀπολαύσεων.

Ἀφοῦ τὸν ἔδειραν ὅσον ἤθελε, τὸν ἔστειλε μὲ δύο εὐνούχους δεδεμένον πρὸς τὸν βασιλέα ἡ παμβέβηλος καὶ τοῦ ἔγραψεν ἀντιθέτως τὴν ὑπόθεσιν, οὕτω λέγουσα· «Οὗτος ὁ δεινὸς καὶ ἀναίσχυντος Μοναχὸς ἐτόλμησε νὰ μὲ ὑβρίσῃ. Λοιπὸν ἢ τοῦτον θανάτωσον ἢ ἐγὼ θὰ ἀποθάνω ἀπὸ τὴν θλῖψίν μου». Ταῦτα ὁ Πέρσης ἀναγινώσκων, ἐγνώρισεν ὅτι ψευδῶς τὸν ἐσυκοφάντησεν ἡ βασίλισσα. Πλὴν ὡς φιλογύναικος δὲν ἠθέλησε νὰ λυπήσῃ τὴν σύζυγον καὶ προστάσσει νὰ φέρουν ἐκεῖ τὸν Ὅσιον, ὅστις εἰσῆλθε χωρὶς νὰ τὸν προσκυνήσῃ τελείως. Βλέπων ὁ βασιλεὺς πρὸς αὐτὸν μὲ θυμόν, τὸν ἠρώτησε λέγων· «Τί ἀποκρίνεσαι πρὸς τὴν κατηγορίαν ταύτην, ἀναίσχυντε; ἐγὼ νομίζω ὅτι εἶσαι πταίστης καὶ ὑπεύθυνος ἀναπολόγητος». Οὗτος εἶπε κεκαλυμμένως τὴν ὑπόθεσιν, διὰ νὰ μὴ ἠξεύρουν οἱ παριστάμενοι τὴν αἰτίαν, ὅτι διὰ τὴν γυναῖκά του ἐπρόκειτο. Ὁ δὲ Μιχαὴλ ἀπεκρίνατο· «Τρία πράγματα πρέπει νὰ φυλάττῃ ὁ βασιλεὺς ὑπὲρ πάντα· φόβον Θεοῦ, ἐλεημοσύνην εἰς τοὺς ἀνθρώπους καὶ δικαιοσύνην εἰς τὰς κρίσεις του».