Τὰ ἐν τῇ Φλωρεντινῇ ψευδοσυνόδῳ κατὰ Λατίνων ὑπερφυᾶ κατορθώματα τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΜΑΡΚΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Ἐφέσου τοῦ Εὐγενικοῦ.

Ὁ Πάπας ἀπαιτεῖ τὴν καταδίκην τοῦ θείου Μάρκου. Ἀπολογία αὐτοῦ.

Μετὰ τὴν ὑπογραφὴν τοῦ ὅρου ὁ Πάπας ἐζήτησεν ἀπὸ τὸν αὐτοκράτορα νὰ στείλη πρὸς αὐτὸν τὸν Ἅγιον Μάρκον ἵνα δικασθῇ. Ὁ βασιλεὺς ὅμως ἠρνήθῃ. Ἀλλ’ ἐπειδὴ ὁ Πάπας ἐπέμεινεν, ὁ βασιλεύς, καλέσας τὸν Ἅγιον, τὸν παρεκάλεσε νὰ μεταβῇ πρὸς τὸν Πάπαν ἄνευ φόβου καὶ νὰ ἀπολογηθῇ μὲ θάρρος πρὸς αὐτόν.

Ὅταν ἔφθασεν ὁ Ἅγιος Μάρκος εἱς τὸ Παλάτιον τοῦ Πάπα, ἐκεῖνος τὸν ἀφῆκε νὰ ἵσταται ὄρθιος, ὡς δῆθεν ὑπεύθυνον. Ἀλλ’ ὁ Ἅγιος ἐδήλωσεν ὅτι δὲν δύναται νὰ μένῃ ὄρθιος. Τότε ὁ Πάπας προέτρεψεν αὐτὸν νὰ ὑπογράψῃ τὸν ὅρον τῆς ἑνώσεως, ἄλλως θὰ καθῃρεῖτο, ὅπως καθῃροῦντο οἱ μὴ ὑπακούοντες εἰς τὰς Οἰκουμενικὰς Συνόδους καὶ ἀπεκηρύσσοντο ὡς αἱρετικοί. Ἀλλ’ ὁ Ἅγιος ἀπήντησε μὲ θάρρος καὶ ἀπέδειξεν ὅτι ὄχι μόνον δὲν ἦτο αἱρετικός, διότι δὲν ἐκήρυττεν ἰδικήν του δόξαν, ἀλλ’ ἀντιθέτως ἔμενε, πιστὸς εἰς τὴν ἀλήθειαν, τὴν ὁποίαν παρέλαβε καὶ κατέχει ἡ Ἐκκλησία ἀπ’ αὐτοῦ τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τὸ κείμενον τῆς ἀπολογίας τοῦ Ἁγίου ἔχει ἐπὶ λέξει ὡς ἑξῆς:

 

Αἱ Σύνοδοι κατεδίκαζον τοὺς μὴ πειθομένους τῇ Ἐκκλησίᾳ, ἀλλ’ εἰς δόξαν τινὰ ἐναντίαν αὐτῆς ἐνισταμένους καὶ ταύτην κηρύττοντας καὶ ὑπὲρ αὐτῆς ἀγωνιζομένους, διὸ καὶ αἱρετικοὺς ἐκάλουν αὐτούς καὶ κατεδίκαζον πρῶτον τὴν αἵρεσιν, εἶτα τοὺς ἀντεχομένους αὐτῆς· ἐγὼ δὲν κηρύττω ἰδίαν μου δόξαν, οὐδέ τι ἐκαινοτόμησα, οὐδὲ ὑπὲρ ἀλλοτρίου τινὸς δόγματος καὶ νόθου ἐνίσταμαι, ἀλλ’ εἰς τὴν ἀκραιφνῆ δόξαν τηρῶ ἐμαυτόν, ἣν παρέλαβε καὶ κατέχει ἡ Ἐκκλησία ἀπ’ αὐτοῦ τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ καὶ ἐς δεῦρο, ἣν καὶ ἡ Ρωμαϊκὴ Ἁγία Ἐκκλησία πρὸ τοῦ σχίσματος κατεῖχεν ὁμοῦ μετὰ τῆς ἡμετέρας Ἁγίας Ἐκκλησίας τῆς Ἀνατολικῆς· ἥν τινα εὐσεβῆ δόξαν καὶ πρότερον μὲν ἀεὶ ἐπῃνεῖτε καὶ ἐν τῇ παρούσῃ δὲ Συνόδῳ πολλάκις αὐτὴν ἐπῃνέσατε καὶ οὐδεὶς δύναται κατά τι μέμφεσθαι ἢ κατηγορεῖν αὐτῆς. Εἰ ταύτης τοίνυν ἀντιποιοῦμαι καὶ ἐξ αὐτῆς παρεκκλῖναι οὐ βούλομαι, πῶς ἄν κατακριθείην δίκην, ἣν οἱ αἱρετικοὶ κατεδικάζοντο; δεῖ γὰρ πρῶτον τὴν δόξαν ἣν δοξάζω κατακρίναι. Εἰ δὲ αὕτη εὐσεβὴς καὶ Ὀρθόδοξος ὁμολογεῖται, πῶς ἐγὼ καταδίκης ἄξιος [15];


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τῆς Ἁγίας ταύτης Συνόδου καὶ τῶν προοιμίων τοῦ σχίσματος γενικώτερον βλέπε ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου Φωτίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, τῇ ϛ’ (6ῃ) τοῦ μηνὸς Φεβρουαρίου, ἐν τόμῳ Β’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Βλέπε περὶ τῶν γεγονότων τούτων εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος ἐπισκόπου Ἀχρίδος, τῇ κβ’ (22ᾳ) τοῦ μηνὸς Νοεμβρίου, ἐν τόμῳ ΙΑ’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[3] Δοσιθέου Ἱεροσολύμων, Τόμος Ἀγάπης, εἰς τὰ Προλεγόμενα, σελ. η’.

[4] Νεκτάριος Ἱεροσολύμων, σελ. 55.

[5] Ἀρχιμ. Ἀνδρόνικος Κ. Δημητρακόπουλος, σελ. 109, ἔκδοσις Λειψίας.

[6] Δωδεκάβιβλος Δοσιθέου, σελ. 903.

[7] Λίβελλος σημαίνει ὑπόμνημα, ἔγγραφον εἰς τὸ ὁποῖον ἀναπτύσσονται αἱ ἀπόψεις διὰ κάποιον σπουδαῖον ζήτημα.

[8] Τρεῖς ἀπαντήσεις τοῦ Ἁγίου Μάρκου πρὸς τοὺς παρὰ Λατίνων εἰρημένους λόγους περὶ τοῦ καθαρτηρίου πυρὸς ἀπόκεινται ἐν τῇ βιβλιοθήκῃ τῆς Μόσχας ὑπ’ ἀριθ. 268 καὶ 394. Αἱ δύο τῶν ἀπαντήσεων τούτων εὑρίσκονται καὶ ἐν τῇ Βιβιοθήκῃ τῶν Παρισίων, αἵτινες ἐσφαλμένως ἐπιγράφονται εἰς τὸ ὄνομα Γεωργίου τοῦ Σχολαρίου (Συρόπ. σελ. 135).

[9] Διηγεῖται τοῦτο καὶ ὁ μέγας Ἐκκλησιάρχης Σίλβεστρος ὁ Συρόπουλος, λέγων ὅτι οἱ Ἀνατολικοὶ ἀκούσαντες τοῦτο ἐγέλασαν μεγάλως, ὅθεν παντελῶς δὲν ἀνέφερον αὐτὸ πλέον οἱ Λατῖνοι, εἰς καμμίαν διάλεξιν.

[10] Εἰς ταύτην τὴν ὁμολογίαν πρόσεχε καλῶς, ἀναγνῶστα, διότι εἶναι ἀκριβεστάτη καὶ ἀρκεῖ ἀντὶ πάντων κατὰ τῶν κακοδόξων παπιστῶν.

[11] Βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 597.

[12] Συρόπουλος, σελ. 211.

[13] Καβάσιλας Νεῖλος, Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης ἀκμάσας περὶ τὸ 1360. Εἶναι ἐπίσημος διὰ τὸν πόλεμον κατὰ τῶν Λατίνων, συγγράψας τὸ περὶ «Ἀρχῆς τοῦ Πάπα» σύγγραμμα, εἰς τὸ ὁποῖον ἔγραψε περὶ τῆς διαιρέσεως τῶν δύο Ἐκκλησιῶν, περὶ καθαρτηρίου πυρὸς καὶ περὶ ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

[14] Συρόπουλος, σελ. 343.

[15] Συρόπουλ. σελ. 304.

[16] Νεκτάριος Ἱεροσολύμων, σελ. 236 καὶ 237.

[17] Δοσίθεος Ἱεροσολύμων, Τόμος Ἀγάπης, σελ. 581.

[18] Κόθορνος· ὑπόδημα ἐφαρμοζόμενον εἰς ἀμφοτέρους τοὺς πόδας· ἀκολούθως ἄνθρωπος διπρόσωπος καὶ εὐμετάβολος.

[19] Ἡ ἔκθεσις αὕτη τῆς πίστεως εὑρέθη μεταγενεστέρως ἐν Κωνσταντινουπόλει σεσαθρωμένη καὶ μόλις ἀναγνωσθεῖσα, ἥτις μετεγράφη παρὰ τοῦ μακαριωτάτου Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κυρίου Νεκταρίου ἐν τῷ Συνταγματίῳ αὑτοῦ, σελ. 231.