Τῇ ΙΖ’ (17ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος ΘΕΟΔΩΡΟΥ τοῦ Τήρωνος.

Ὅταν ἤκουσε τοῦτο ὁ ἡγεμὼν ἐφοβήθη καὶ εὐθὺς ἠγέρθη καὶ μετέβη εἰς τὴν φυλακὴν μεθ’ ὅλων τῶν στρατιωτῶν. Καὶ τοὺς μὲν στρατιώτας ἔθεσε γύρω νὰ προσέχουν τὴν φυλακήν, ἐὰν εἶναι Χριστιανοὶ νὰ τοὺς συλλάβωσιν, αὐτὸς δὲ εἰσῆλθεν ἐντὸς τῆς φυλακῆς καὶ φωνὴν μὲν ἤκουεν πολλῶν, ὡς ἀνωτέρω εἴπομεν, οὐδένα ὅμως εἶδεν ἐντὸς αὐτῆς εἰμὴ μόνον τὸν Ἅγιον δεδεμένον καὶ ἠσφαλισμένον εἰς τὸ ξύλον. Ὅταν δὲ τὸν εἶδεν, φοβηθεὶς ἔκλεισε καὶ πάλιν τὴν φυλακὴν καὶ διέταξε τοὺς φύλακας νὰ τοῦ δίδουν ἑκάστην ἡμέραν ἀπὸ μίαν οὐγγίαν [2] ἄρτου καὶ ὀλίγον ὕδωρ. Ὅταν δὲ οἱ φύλακες ἔφεραν τὴν τροφὴν εἰς τὸν Ἅγιον, οὗτος δὲν τὴν ἐδέχθη, ἀλλὰ τοὺς εἶπε· «Ἐγὼ ἔχω τροφὴν οὐράνιον, ἤτοι τὸν Χριστόν μου καὶ τὴν δύναμίν του, τὴν δὲ ἰδικήν σας μιαρὰν τροφὴν δὲν τὴν θέλω. Λέγω δὲ καὶ ἐγὼ καθὼς λέγει καὶ ὁ Προφητάναξ Δαυΐδ· «Ἔλαιον δὲ ἁμαρτωλοῦ μὴ λιπανάτω τὴν κεφαλήν μου» (Ψαλμ. ρμ’ 5). Τὸ πρωῒ διέταξεν ὁ ἡγεμὼν καὶ ἐξέβαλον τὸν Ἅγιον ἀπὸ τὴν φυλακήν, ὅταν δὲ τὸν ἔφερον ἔμπροσθέν του εἶπε πρὸς αὐτόν· «Ἄκουσόν με, φίλε μου Θεόδωρε, καὶ ἔλα θυσίασε εἰς τὰ εἴδωλα, πρὶν σὲ τιμωρήσω· καί, μὰ τὴν δύναμιν τῶν θεῶν, νὰ γράψω εἰς τοὺς βασιλεῖς νὰ σὲ χειροτονήσουν ἀρχιερέα τῶν θεῶν νὰ σὲ ἔχωμεν ὅλοι μας διὰ πρῶτον, νὰ γίνῃς καὶ ἰσότιμος μὲ ἡμᾶς καὶ τιμὴν μεγάλην νὰ ἀπολαύσῃς ἀπὸ τοὺς βασιλεῖς». Ὁ δὲ Ἅγιος, ὅταν ἤκουσε, πρῶτον ἐγέλασε διὰ τὴν ἀρχιερωσύνην, τὴν ὁποίαν τοῦ ἐπρότεινεν ὁ ἡγεμών, ἔπειτα ἀπεκρίθη καὶ εἶπεν· «Ἡγεμὼν Πούπλιε, μὴ νομίζεις, ὅτι μὲ τοιαύτας κολακείας καὶ ψευδολογίας θὰ νικήσῃς τὴν γνώμην μου· πληροφορήσου καλῶς, ὅτι κἂν πῦρ μὲ καύσῃ, κἂν θάλασσα καὶ ποταμοὶ μὲ πνίξουν, κἂν ξίφος μὲ κατακόψῃ, κἄν θηρία μὲ φάγωσι, κἂν τὸ σῶμα μου ὅλον τὸ κατακόψῃς εἰς μυριάδας τεμάχια, ἐγὼ τὸν Χριστόν μου δὲν ἀρνοῦμαι ἕως ὅτου ἀναπνέω καὶ ἕως ὅτου ζῶ καὶ διὰ τὴν ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ μου θέλω νὰ βασανίζωμαι καὶ νὰ τιμωροῦμαι πάντοτε».

Ταῦτα ὅταν ἤκουσεν ὁ ἡγεμὼν ἐθαύμασε πολὺ διὰ τὴν τόλμην τοῦ Ἁγίου· ἔλαβε λοιπὸν κατὰ μόνας τον ἀρχηγὸν Βρίγκαν καὶ τὸν ἠρώτησε τί νὰ κάμῃ· ὁ δὲ Βρίγκας τοῦ εἶπε· «Ἀρχηγὸς εἶσαι εἰς τὸν τόπον αὐτὸν καὶ κάμε ὅ,τι νομίζεις καλόν». Τότε διέταξεν ὁ Πούπλιος νὰ τιμωρήσωσι τὸν Ἅγιον, κρεμῶντες αὐτὸν μὲ τὴν κεφαλὴν πρὸς τὰ κάτω καὶ νὰ ξέωσι τὸ σῶμα του μὲ σιδηρᾶς χεῖρας ἕως ὅτου ἢ ἀποθάνῃ ἢ θυσιάσῃ· τόσον δὲ οἱ ὑπηρέται ἔξεον τὸν Ἅγιον, ὥστε ἐφάνησαν τὰ πλευρά του καὶ οἱ μὲν ὑπηρέται ἐκουράσθησαν ξέοντες, ὁ δὲ Ἅγιος ἄλλο δὲν ἀπεκρίνετο, εἰ μὴ ἔψαλλε μυστικῶς· «Εὐλογήσω τὸν Κύριον ἐν παντὶ καιρῷ διὰ παντὸς ἡ αἴνεσις αὐτοῦ ἐν τῷ στόματί μου» (Ψαλμ. λγ’ 2). Ὁ ἡγεμών, ὅταν εἶδεν ὅτι δὲν κατορθώνει τίποτε, διέταξε


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἀμάσεια, ἀρχαία πόλις τῆς Καππαδοκίας τοῦ Πόντου κειμένη ἐπὶ τοῦ Ἴριος ποταμοῦ (Γεσὶλ Ἰρμάκ). Ἡ Μητρόπολις Ἀμασείας ἐπὶ Τουρκοκρατίας καὶ μέχρι τῆς Μικρασιατικῆς καταστροφῆς ἦτο ἡ μεγαλυτέρα εἰς ἔκτασιν Μητρόπολις τοῦ Οἰκουμενικοῦ θρόνου,

ἔχουσα τὴν ἕδραν της ἐν Ἀμισῷ. Ἡ Ἀμάσεια συγκαταλέγει μεταξὺ τῶν πρώτων πόλεων, αἵτινες ἐδέχθησαν τὸν Χριστιανισμὸν διὰ τοῦ ἐν αὐτῇ κηρύγματος τόν Ἀποστόλων Ἀνδρέου καὶ Πέτρου. Ἐν αὐτῇ ἐμαρτύρησεν ὁ κατὰ τὴν ιϛ’ (16ην) Ἰουλίου ἑορταζόμενος Ἅγιος Ἱερομάρτυς Βασιλεὺς Ἐπίσκοπος Ἀμασείας. Βλέπε περὶ τούτου ἐν τόμῳ Ζ’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Ἑκάστη οὐγγία ἀντιστοιχεῖ πρὸς 24 γραμμάρια.

[3] Περὶ Ποντοηρακλείας βλέπε ἐν τῇ σχετικῇ ὑποσημειώσει τῶν σελ. 227-228.