Ἔπειτα, ἀφοῦ ἔμαθα ὅλην τὴν ἔξω σοφίαν, ἐξεπαιδεύθην καὶ εἰς τὴν ἰδικήν μας Θεολογίαν· ἐπειδὴ ὅμως δὲν μοῦ ἔτυχεν ἀκόμη μαθητής, τὸν ὁποῖον νὰ ἀφήσω διάδοχον τῆς σοφίας μου, λυποῦμαι δι’ αὐτὸ πολὺ καὶ θλίβομαι. Διότι καθὼς ποθοῦν ὅσοι ἔχουν πλοῦτον νὰ γεννήσουν τέκνα, διὰ νὰ κληοονομήσουν αὐτόν, τοιουτοτρόπως ἐπιποθοῦν καὶ οἱ φιλόσοφοι νὰ ἀφήσουν διαδόχους τῆς σοφίας καὶ μαθήσεως αὐτῶν, διὰ νὰ ἔχουν μνήμην καὶ φήμην ἀθάνατον. Διότι τοῦτο εἶναι τῆς ἀγαθότητος ἴδιον, νὰ μεταδίδῃ κανεὶς καὶ εἰς ἄλλους τὸν πλοῦτον αὐτῆς, ὅστις δὲ δὲν ἔχει τοιαύτην γνώμην μεταδοτικὴν καὶ φιλότεκνον, δὲν εἶναι καλὸς ἄνθρωπος, ἀλλὰ φθονερὸς καὶ δυσάρεστος. Ὅθεν οὔτε εἰς τὴν αἰώνιον ζωὴν ἀπέρχεται, ὡς ὁ διπλασιάσας τὸ τάλαντον, ἀλλὰ θέλει κατακριθῆ εἰς πῦρ ἀτελεύτητον, ὡς ἀχρεῖος καὶ ἀνωφελὴς δοῦλος. Διὰ ταύτην λοιπὸν τὴν αἰτίαν σκυθρωπάζω καὶ θλίβομαι, φοβούμενος μήπως καὶ μὲ συναριθμήσῃ ὁ Δεσπότης μου μὲ τὸν πονηρὸν ἐκεῖνον δοῦλον, ὅστις ἔκρυψε τὸ τάλαντον».

Ταῦτα ἀκούσας ὁ εὐγενὴς ἐκεῖνος ἀνήρ, ὅστις εἶχε τόσον πόθον νὰ εὕρῃ τοιοῦτον σοφώτατον ἄνθρωπον, ἔλαβε μεγάλην ἀγαλλίασιν καὶ λέγει πρὸς τὸν Κοσμᾶν· «Μὴ λυπεῖσαι διὰ τὴν αἰτίαν ταύτην, διδάσκαλε, καὶ ἴσως σοῦ δώσῃ ὁ Κύριος τὰ αἰτήματα τῆς καρδίας σου». Ταῦτα εἰπὼν ἔδραμε πρὸς τὸν ἄρχοντα τῶν Σαρακηνῶν καὶ τοῦ ἐζήτησεν εὐθὺς νὰ τοῦ χαρίσῃ αὐτὸν τὸν αἰχμάλωτον· ἐκεῖνος δὲ, τοῦ τὸν ἔδωκε καὶ παραλαβὼν αὐτὸν εἰς τὴν οἰκίαν του, τὸν ἐφίλευσε πλουσίως καὶ τοῦ λέγει· «Γνώριζε, σοφώτατε, πάντων ἀνθρώπων καὶ λογιώτατε, ὅτι ὄχι μόνον ἀπὸ τὴν δεινὴν αἰχμαλωσίαν σὲ ἐλύτρωσα, ἀλλὰ καὶ κοινωνὸν τῆς οἰκίας μου καὶ συνδεσπότην σὲ ὁρίζω ἀπὸ σήμερον, νὰ εἶσαι εἰς ὅλας μου τὰς χαρὰς καὶ τὰς θλίψεις συμμέτοχος· ἄλλην δὲ χάριν δὲν ζητῶ ἀπὸ τὴν ἁγιωσύνην σου, εἰμὴ μόνον νὰ καταβάλῃς πᾶσαν προσπάθειαν νὰ μαθητεύσῃς τὰ δύο ταῦτα παιδία εἰς ὅλην τὴν σοφίαν καὶ μάθησιν, τὴν ὁποίαν γνωρίζεις. Εἶναι δὲ τὰ παιδία ταῦτα ὁ μὲν Ἰωάννης κατὰ σάρκα τέκνον μου γνήσιον, ὁ δὲ Κοσμᾶς, ὁ συνώνυμός σου, εἶναι ἀπὸ τὰ Ἱεροσόλυμα· καὶ ἐπειδὴ ἀπὸ μικρὸς ἔμεινεν ὀρφανός, τὸν ἐπῆρα διὰ τὴν ψυχήν μου καὶ τὸν ἀγαπῶ ὄχι ὀλιγώτερον ἀπὸ τὸν Ἰωάννην». Ὁ δὲ φιλόσοφος καὶ κόσμιος Κοσμᾶς ἀκούσας ταῦτα ἔλαβε μεγάλην ἀγαλλίασιν καὶ ἔκτοτε ὡς διψῶσα ἔλαφος, ἡ ὁποία τρέχει εἰς πηγὴν ὕδατος, οὕτω καὶ αὐτὸς μὲ μεγάλον πόθον ἐδίδασκε πρὸς τοὺς μαθητάς του τὴν φιλοσοφίαν του.