Τῇ Κυριακῇ πρὸ τῆς τοῦ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ, Ὑπόμνημα εἰς τὸν Προφήτην ΔΑΝΙΗΛ καὶ εἰς τοὺς ΤΡΕΙΣ ΠΑΙΔΑΣ.

Σελίδα 25 από 26

Ἐὰν λοιπὸν οἱ νέοι ἦσαν ἀνήλικοι τότε, δὲν ἐχρειάζοντο δυνατοὶ ἄνθρωποι, διὰ νὰ τοὺς δέσουν, ἀλλὰ καὶ ὁ καθεὶς ἄνθρωπος ἠδύνατο νὰ τοὺς δέσῃ. Ἀλλὰ καὶ ἀπὸ ἄλλο σημεῖον τῆς διηγήσεως δυνάμεθα νὰ ἐννοήσωμεν τοῦτο, ἤτοι ἀπὸ τὸ ὅτι ὁ αὐτὸς Δανιήλ, πρὸ τῆς διηγήσεως τῆς καμίνου, γράφει, ὅτι ὁ βασιλεὺς κατέστησεν ἐπὶ τὰ ἔργα τῆς χώρας τῆς Βαβυλῶνος τοὺς Σεδράχ, Μισὰχ καὶ Ἀβδεναγώ, δηλαδὴ πρὶν ἀκόμη τοὺς βάλῃ εἰς τὴν κάμινον τοὺς εἶχε καταστήσει διοικητὰς καὶ ἐπιτηρητὰς τῶν διαφόρων περιοχῶν τῆς Βαβυλῶνος. Καὶ πάλιν, μετὰ τὴν διήγησιν τῆς καμίνου, γράφει, ὅτι ἠξίωσεν ἀπ’ αὐτῶν ὁ βασιλεὺς νὰ ἡγηθοῦν πάντων τῶν Ἰουδαίων, τῶν εὑρισκομένων εἰς τὸ βασίλειον αὐτοῦ.

Ἐὰν λοιπὸν οἱ Ἅγιοι οὗτοι Παῖδες δὲν ἦσαν τελείας ἡλικίας, πῶς ἦτο δυνατὸν νὰ τοὺς ἀνατεθῇ τοσαύτη ἐξουσία καὶ διακυβέρνησις λαῶν; Μὴ δὲ σᾶς φαίνωνται παράδοξοι οἱ λόγοι οὗτοι καὶ ἀπορεῖτε διατί λέγονται παῖδες, ἀφοῦ ἦσαν τόσων ἐτῶν τότε, ὅπως ἐπίσης καὶ διατί τοὺς ζωγραφίζουν νέους καὶ αὐτοὺς καὶ τὸν Προφήτην Δανιήλ, ὅστις ἔζησε τόσα ἔτη. Γνωρίζετε, ὅτι ὅταν τοὺς συνέλαβεν αἰχμαλώτους ὁ Ναβουχοδονόσορ, ἦσαν μικρὰ παιδία καὶ διὰ τοῦτο ὠνομάζοντο παῖδες· ἐπειδὴ δὲ οἱ Τρεῖς οὗτοι ἦσαν πάντοτε μαζὶ ὡς νὰ ἦσαν μία ψυχή, διὰ τοῦτο ἡνωμένως ὠνομάζοντο Τρεῖς Παῖδες, ἀπέμεινε δὲ τὸ ὄνομα αὐτὸ εἰς αὐτοὺς ἕως οὗ ἀπέθανον. Πρέπει δὲ νὰ γνωρίζωμεν ἀκόμη, ὅτι παῖδες ὄχι μόνον τὰ παιδία λέγονται εἰς τὴν Γραφήν, ἀλλὰ καὶ οἱ αἰχμάλωτοι καὶ οἱ δοῦλοι· τοῦτο δὲ δύναται νὰ τὸ διαπιστώσῃ ὁ καθεὶς ἀπὸ πολλὰς ρήσεις τῆς Παλαιᾶς καὶ Καινῆς Διαθήκης, μάλιστα δὲ ἀπὸ τὴν Γένεσιν, εἰς τὴν ὁποίαν ὁ Μωϋσῆς διηγεῖται, ὅτι οἱ Αἰγύπτιοι ζητοῦντες ἀπὸ τὸν Ἰωσὴφ σῖτον, ἐδέχθησαν νὰ εἶναι αἰχμάλωτοι τοῦ Φαραώ, καὶ εἶπον· «Ἵνα οὖν μὴ ἀποθάνωμεν ἐναντίον σου καὶ ἡ γῆ ἐρημωθῇ κτῆσαι ἡμᾶς καὶ τὴν γῆν ἡμῶν ἀντὶ ἄρτων καὶ ἐσόμεθα καὶ ἡμεῖς καὶ ἡ γῆ ἡμῶν παῖδες τῷ Φαραώ» (Γεν. μζ’ 19). Καὶ πάλιν κατωτέρω γράφει ὅτι, ἀφοῦ τοὺς ἔδωκε τὸν σῖτον, εἶπον· «Σέσωκας ἡμᾶς, εὕρομεν χάριν ἐναντίον τοῦ Κυρίου ἡμῶν καὶ ἐσόμεθα παῖδες τῷ Φαραώ» (Γεν. μζ’ 25). Ἀλλὰ καὶ εἰς πλεῖστα ἄλλα σημεῖα τῆς Ἁγίας Γραφῆς γράφεται ἡ λέξις παῖδες, ἀντὶ τῶν λέξεων αἰχμάλωτοι ἢ δούλοι.

Ὑποσημειώσεις

[1] Οἱ Χαλδαῖοι ἦσαν ἀρχαῖος λαὸς κατοικὼν τὴν μεταξὺ τῶν ποταμῶν Τίγρητος καὶ Εὐφράτου ἐκτεινομένην χώραν καὶ δὴ ἀπὸ τῆς Βαβυλῶνος μέχρι τοῦ Περσικοῦ κόλπου, ἥτις καὶ ἐκ τοῦ ὀνόματος αὐτῶν ἀπεκλήθη, ἐπὶ τῆς ἐποχῆς των, Χαλδαία (ἄλλο τὸ θέμα τῆς Χαλδίας ἐπὶ τοῦ Εὐξείνου Πόντου μὲ πρωτεύουσαν τὴν Τραπεζούντα, ἓν ἐκ τῶν 29 θεμάτων εἰς τὰ ὁποῖα ἦτο διῃρημένη ἡ Βυζαντινὴ αὐτοκρατορία). Βραδύτερον, ὅταν ἡ Βαβυλὼν κατέστη πρωτεύουσα, ἡ Χαλδαία, ἡ Ἀσσυρία καὶ ἡ Μεσοποταμία ὠνομάζοντο κοινῶς Βαβυλωνία. Οἱ Χαλδαῖοι πρὸ τῆς ἐνσωματώσεώς των εἰς τὴν Βαβυλωνίαν ὑπῆρξαν κατ’ ἀρχὰς λαὸς νομαδικός, κατὰ τὴν ἱστορουμένην ὅμως ἐνταῦθα ἐποχὴν εἶχον ἐξελιχθῆ τόσον εἰς τὰ γράμματα, ὥστε ὑπερεῖχον κατὰ πολὺ τῶν ἄλλων Βαβυλωνιακῶν λαῶν καὶ τῶν πλησιοχώρων αὐτῶν. Ὁ Ναβουχοδονόσορ ἦτο Χαλδαῖος τὴν καταγωγήν, ἐπίσης ὁ Πατριάρχης Ἀβραὰμ Χαλδαῖος ἦτο.

[2] Ὁ σχῖνος αὐτὸς εἶναι δένδρον, ὁμοιάζων μὲ κουμαρέαν εἰς τὸ ὕψος, ἀναπτύσσεται δὲ εἰς τὰ παραθαλάσσια μέρη καὶ μάλιστα εἰς τὴν νῆσον Χίον, εἰς τὴν ὁποίαν εὑρίσκεται ἐν ἀφθονίᾳ· ἀπὸ τοῦτον παράγεται ἡ μαστίχη. Τὸ δένδρον τοῦτο εἶχον οἱ τότε ἄρχοντες εἰς τοὺς κήπους των διὰ στολισμὸν αὐτῶν.

[3] Πρίνος εἶναι τὸ πουρνάρι.

[4] Ἐπειδὴ εἶναι δυνατὸν νὰ γεννηθοῦν ἀπορίαι εἰς τὸν ἀναγνώστην, διὰ τὴν φαινομενικὴν ἀσυμφωνίαν τῶν ἐνταῦθα καὶ τῶν εἰς τὴν Ἁγίαν Γραφὴν (Βιβλίον Δανιὴλ) ἐκτιθεμένων, ἰδίᾳ ὡς πρὸς τὸ σημεῖον καθ’ ὃ ὁ Βαλτάσαρ ἀναφέρεται ὡς υἱὸς τοῦ Ναβουχοδονόσορος, σημειοῦμεν ἐνταῦθα τὰ ἑξῆς: Τὸν Ναβουχοδονόσορα ἀποθανόντα διεδέχθη ὁ υἱός του Εὐϊλμερωδὰχ (κατ’ ἄλλην γραφὴν Ἐβὶλ-Μεροδὰχ) καὶ τοῦτον ὁ ἐπὶ θυγατρὶ γαμβρός του Νιργάλ-σάρ-ουτσοὺρ (ὁ Νιγλίσαρος τοῦ Φλαβίου Ἰωσήπου). Τοῦτον διαδέχεται ὁ Ναβονίδης καὶ τοῦτον ὁ Βαλτάσαρ, ὅστις ὑπῆρξε καὶ ὁ τελευταῖος βασιλεὺς τῆς Βαβυλωνίας. Τὰ εἰς τὸ Βιβλίον τοῦ Δανιὴλ ἐκτιθέμενα δὲν ἔρχονται εἰς ἀντίθεσιν μὲ τὴν ἱστορίαν, διότι ἡ σημασία τῶν λέξεων πατὴρ καὶ υἱὸς ἐνταῦθα ἔχουν τὴν σημασίαν τοῦ πρόγονος καὶ ἀπόγονος. Ὁ Ναβουχοδονόσορ δηλαδὴ ὑπῆρξε πρόγονος (πατὴρ) τοῦ Βαλτάσαρ καὶ οὗτος ἀπόγονος (υἱὸς) ἐκείνου. Ἄλλωστε καὶ ἡμεῖς σήμερον πολλάκις μεταχειριζόμεθα τὴν λέξιν «πατέρες» μὲ τὴν σημασίαν τοῦ «πρόγονοι». Ταῦτα ὡς πρὸς τὴν πραγματικὴν σειρὰν διαδοχῆς τοῦ Ναβουχοδονόσορος, ἐκ τῆς ὁποίας καὶ ὁ συγγραφεὺς τοῦ παρόντος λόγου ἀφίσταται ὀλίγον εἴς τινα σημεῖα, παρασυρθεὶς ἀπὸ ἐσφαλμένας ἐξιστορίσεις ἐνίων ἰστορικῶν.

[5] Λέχοι ὀνομάζονται οἱ Ἑβραῖοι οἱ κατοικοῦντες τὰς ἀνατολικὰς χώρας τῆς Εὐρώπης, οἵτινες καὶ διατηροῦν ἰδιαίτερα ἔθιμα καὶ ἐμφάνισιν. Ἐπὶ Τουρκοκρατίας μάλιστα ἡ Πολωνία ἐκαλεῖτο Λεχία.

[6] Βαβυλὼν, ἡ ἀρχαιοτάτη μεγίστη καὶ ἱστορικὴ πόλις τῆς Μεσοποταμίας, ἔκειτο πρὸς νότον τῆς σημερινῆς Βαγδάτης πρωτευούσης τοῦ Ἰράκ, ἑκατέρωθεν τοῦ Εὐφράτου ποταμοῦ, ἀπέχει δὲ τῆς Ἱερουσαλὴμ περὶ τὰ 850 χ.λ.μ. κατ’ εὐθεῖαν πρὸς Ἀνατολάς. Ἐπὶ τῶν ἡμερῶν τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου εἶχε περιέλθει εἰς τοὺς Πέρσας· σήμερον ἐλάχιστα αὐτῆς ἐρείπια σῴζονται.

[7] Τὸ ἱστορικὸν τοῦτο γεγονὸς ἔλαβε χώραν κατὰ τὸ ἔτος 536 π.Χ.

[8] Κατ’ ἄλλους ἀκριβεστέρους ὑπολογισμοὺς ὁ Ἅγιος οὗτος Προφήτης Δανιὴλ ἐκοιμήθη εἰς ἡλικίαν 88 ἐτῶν.

[9] Βλέπε σελ. 454 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου.

✥ Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ