ΝΙΚΑΝΩΡ ὁ Ὅσιος καὶ θεοφόρος πατὴρ ἡμῶν κατήγετο ἀπὸ τὴν περίφημον, μεγαλόπολιν Θεσσαλονίκην. Ὁ πατήρ του ὠνομάζετο Ἰωάννης, ἡ δε μήτηρ Μαρία, ἀποτελοῦντες εὐσεβὲς καὶ ἐνάρετον ἀνδρόγυνον, τοὺς ὁποίους ὅλη ἡ πόλις ἐκαλοτύχιζε καὶ ἐπαινοῦσε, τόσον διὰ τὰ ὑλικὰ ἀγαθά, τὸν πολὺν πλοῦτον καὶ τὴν εὐγένειαν, ὅσον καὶ διὰ τὴν θεάρεστον πολιτείαν των. Διότι καὶ οἱ δύο ἦσαν παράδειγμα ἀρετῆς εἰς ὅλους. Ἀλλ’ ὅσον ἦσαν ἀπὸ τὸ ἓν μέρος περιφανεῖς καὶ ἐπαινετοὶ εἰς τοὺς ἀνθρώπους, τόσον ἦσαν ἀπὸ τὸ ἄλλο μέρος περίλυποι, ἐπειδὴ ἦσαν ἄτεκνοι καὶ δὲν εἶχον κληρονόμον τοῦ πλούτου των, οὐδὲ θὰ εἶχον παραμυθίαν εἰς τὰ γηρατεῖά των. Ὅθεν κάθε ἡμέραν δὲν ἔπαυον δίδοντες ἐλεημοσύνας πλουσίᾳ χειρὶ εἰς τοὺς πένητας, ἐνήστευον μὲ μεγάλην ταπείνωσιν, προσηύχοντο πολλὰς φορὰς καθ’ ὅλην τὴν νύκτα, εἰς τὴν Ἐκκλησίαν συχνάκις μετέβαινον καὶ παρεκάλουν τὸν Θεὸν μὲ θερμὰ δάκρυα νὰ τοὺς δώσῃ κληρονόμον καὶ διάδοχον τοῦ πλούτου καὶ τοῦ γένους των. Ὁ δὲ ταχὺς εἰς τὴν ἀντίληψιν Κύριος καὶ ἕτοιμος εἰς τὰς δεήσεις τῶν δούλων του, ἐπήκουσε καὶ τῆς δεήσεως αὐτῶν, καὶ τοὺς ἔδωσε τέκνον κατὰ τὸν πόθον των, τοῦτον τὸν θαυματουργὸν καὶ μέγαν Νικάνορα. Καὶ ἀκούσατε παθακαλῶ τὴν ὑπόθεσιν, διὰ νὰ ἐννοήσετε ταύτην καλύτερον.
Ἐν μιᾷ τῶν ἡμερῶν, ξηροφαγήσασα ἡ μήτηρ τοῦ Ἁγίου καὶ πολλὰς ἐλεημοσύνας πρὸς τοὺς δεομένους ποιήσασα, μετέβη ἀφ’ ἑσπέρας εἰς τὸν Ναὸν τοῦ Μεγαλομάρτυρος Μηνᾶ, εἰς τὸν ὁποῖον εἶχε συνήθειαν νὰ πηγαίνῃ πάντοτε· ἐκεῖ δὲ προσηύχετο καθ’ ὅλην τὴν νύκτα γονυκλινῶς ἔμπροσθεν τῆς εἰκόνος τοῦ Ἁγίου, ἔχυνε ποταμηδὸν τὰ δάκρυα ἀπὸ τοὺς ὀφθαλμούς της καὶ ἐδέετο μετὰ συντετριμμένης καρδίας καὶ κατανύξεως νὰ τῆς δώσῃ τέκνον ὁ πλουσιόδωρος Κύριος. Ὅθεν ἡ ταχυτάτη βοήθεια τοῦ παναγάθου Θεοῦ, καθώς ποτε ἐπήκουσε τῆς δεήσεως τῆς Προφήτιδος Ἄννης καὶ ἔλυσε τὴν στείρωσίν της, οὕτω καὶ τότε ἐκάμφθη εἰς τὰ δάκρυα καὶ τὴν θερμὴν δέησιν τῆς δούλης του Μαρίας, καὶ τὴν ἠξίωσε νὰ γεννήσσῃ κατ’ ἐπαγγελίαν τὸν Ἅγιον. Διότι, καθὼς ὕπνωσεν ὀλίγον ἀπὸ τὸν πολὺν κόπον, εὐθὺς βλέπει ἐν ὁράματι τὸν Μεγαλομάρτυρα Μηνᾶν, ἐξερχόμενον ἐκ τοῦ ἁγίου Βήματος μὲ ἄλλους δύο λευκοφόρους ἄνδρας καὶ λέγει πρὸς αὐτήν· «Ἐπήκουσεν ὁ Θεὸς τῆς δεήσεώς σου, ὦ γύναι, ὥς ποτε τῆς Ἄννης, καὶ ἔλυσε τὰ δεσμὰ τῆς στειρώσεώς σου, μόνον πορεύου εἰς τὸν οἶκόν σου, καὶ θέλεις συλλάβει καὶ θὰ γεννήσῃς υἱόν, ὅστις θὰ γίνῃ δοχεῖον καθαρὸν τοῦ Παναγίου Πνεύματος, καὶ πολλοὺς θέλει ὁδηγήσει εἰς Κύριον διὰ τῆς ἀγγελικῆς αὐτοῦ καὶ ἐναρέτου διαγωγῆς».