Τῇ ΚϚ’ (26ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος ΒΑΣΙΛΕΩΣ Ἐπισκόπου Ἀμασείας.

Ταῦτα ὁ ἔπαρχος διεβίβασεν εἰς τὸν Ἅγιον. Ἀλλ’ ἄν καὶ μετεχειρίσθη τρόπον θωπευτικόν, ὁ τοῦ Χριστοῦ Ἀθλητὴς ἔμενεν ἄκαμπτος· μᾶλλον δὲ καὶ θερμότερος ἐδεικνύετο, εἰς τὸ νὰ ποθῇ διακαῶς τὸ Μαρτύριον. Διὰ τοῦτο μὴ ὑπομένων πλέον ὁ ἔπαρχος καὶ ἀφοῦ ἐμαστίγωσε πρότερον τὸν Ἅγιον, ἀπήγγειλε τὴν τοῦ θανάτου ἀπόφασιν.

Ὁ δὲ Ἅγιος Μάρτυς Βασιλεὺς πλήρης εὐφροσύνης προσήρχετο πρὸς τὸ Μαρτύριον, ἀπελευθερούμενος τοῦ παρόντος βίου ὡς ἀπὸ δεσμωτηρίου καὶ εἰς κατάλληλον στιγμὴν ἀνέπεμψε πρὸς Κύριον εὐσπρόσδεκτον ψαλμῳδίαν καὶ εὐχαρίστως ὕμνει τὸν Θεόν, τὸν οὕτω, κατὰ τὸ συμφέρον εἰς αὐτόν, πάντα οἰκονομήσαντα. Κατόπιν, σταθεὶς εἰς θέσιν προσευχῆς, ὡς φιλόστοργος πατὴρ καὶ ὑπὲρ πάντα ἄλλον φιλότεκνος ηὐχήθη τὸ ποίμνιον διὰ τῶν ἑξῆς λόγων· «Κύριε ὁ Θεός μου, ὁ διὰ τοῦ λόγου τὰ σύμπαντα δημιουργήσας, τά τε ὁρατὰ καὶ τὰ ἀόρατα καὶ διὰ τοῦ ρήματος τῆς δυνάμεώς Σου σοφῶς συγκρατῶν καὶ σωτηρίως διακυβερνῶν, ἐπάκουσόν μου τῆς δεήσεως καὶ διαφύλαξον ἀπὸ παντὸς κινδύνου τὸ πιστόν σου ποιμνιον τοῦτο, τοῦ ὁποίου κατέστησάς με Ποιμένα καθὼς καὶ πᾶσαν τὴν περιοχὴν ταύτην καὶ ρῦσαι αὐτοὺς ἀπὸ πάσης ματαιότητος τῶν εἰδώλων, αἱρετικῆς φλυαρίας καὶ δαιμονικῶν τεχνασμάτων. Λύτρωσαι αὐτοὺς ἀπὸ πάσης κακώσεως, πάσης θεηλάτου ὀργῆς καὶ πάσης μάστιγος καὶ κατάστησον αὐτὸν λαὸν εὐαρεστοῦντα Σοι, ἵνα ἐν αὐτοῖς δοξάζηται τὸ πανάγιόν Σου ὄνομα, ὅτι Σοὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας. Ἀμήν. Ταῦτα δὲ εἰπὼν καὶ ἀσπασάμενος δι’ ἁγίου φιλήματος τοὺς Κληρικοὺς καὶ τὸν Ἐλπιδοφόρον εἶπεν ἐν χαρᾷ εἰς τὸν δήμιον· «Πρᾶξον, ὦ φίλε, τὸ προσταχθέν σοι». Οὕτω χαίρων ἀποτμηθείς, ἐξεδήμησε πρὸς Κύριον ὁ μακάριος Βασιλεύς.

Ἀλλὰ καὶ μετὰ τὸ τέλος τοῦ μακαρίου ἀνδρὸς ὁ διώκτης τύραννος δὲν ἠρέμησεν, ἀλλ’ ὥρισεν, ἵνα τὸ καλλίνικον σῶμα ἀτίμως ἀπορριφθῇ εἰς τὴν θάλασσαν μόνον καὶ μακρὰν ἀπὸ τῆς πόλεως, ἵνα μὴ εὕρωσιν αὐτὸ οἱ Χριστιανοὶ καὶ δεόντως τὸ τιμήσωσι. Τοῦτο ὅμως οὕτως ᾠκονόμησεν ὁ Κύριος, ἵνα καὶ ἡ θάλασσα καὶ ἡ τῶν ὑδάτων φύσις ἁγιασθῇ διὰ τούτου, καθὸ προμιανθεῖσα δι’ ἁμαρτωλῶν αἱμάτων.


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε περὶ Ἀμασείας ὑποσημ. 1η ἐν σελ. 114 τοῦ ἀνα χεῖρας τόμου.

[2] Σελμών, ὄρος τῆς Παλαιστίνης πλησίον τῆς Συχέμ· σημαίνει δὲ τὸ ρητὸν τοῦτο, ὅτι, ὅταν ὁ ἐπουράνιος Βασιλεὺς διεσκόρπισε τοὺς ἀλλοφύλους βασιλεῖς τῆς Χαναάν, οἱ Ἰσραηλῖται ἐκυρίευσαν τόσα λάφυρα, ὥστε ἐφαίνοντο ὡς τὸ χιονισμένον ὄρος Σελμών, ὅταν εἶναι κατάφορτον ἀπὸ χιόνια.

[3] Περὶ τοῦ μακαρίου τούτου Φαιδίμου βλέπε ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Νεοκαισαρείας καὶ δὴ ἐν τόμῳ ΙΑʹ.

[4] Περὶ τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Νεοκαισαρείας καὶ τοῦ μακαρίου Φαιδίμου βλέπε εἰς τὸν βίον τοῦ Ἁγίου, ἐν τόμῳ ΙΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» τῇ ιζʹ (17ῃ) τοῦ μηνὸς Νοεμβρίου.

[5] Κορυβαντιάω· πάσχω κορυβαντιασμόν. Εἶναι δὲ κορυβαντιασμὸς μανία καὶ νόσος κατὰ τὴν ὁποίαν ὁ πάσχων νομίζει ὅτι ἀκούει ἤχους ὀργάνων πολλῶν καὶ περιπίπτει εἰς ἔκστασιν.

[6] Ἀμινσὸς ἢ μᾶλλον Ἀμισός, ἀρχαία παράλιος πόλις τοῦ Πόντου. Κατὰ τὸν Ϛʹ πρὸ Χριστοῦ αἰῶνα ἀποικίσθη ὑπὸ Μιλησίων καὶ κατόπι ὑπὸ Ἀθηναίων ὑφ’ ὧν καὶ μετωνομάσθη Πειραιεύς, διετήρησε δὲ τὸ ὄνομα τοῦτο μέχρι τοῦ ἔτους 404 πρὸ Χριστοῦ. Ὑπὸ τῶν Τούρκων καλεῖται Σαμψούν. Βλέπε περὶ ταύτης καὶ σχετικὴν ἰστορίαν ἐν τόμῳ ΙΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», εἰς τὸν βίον τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, τῇ λʹ (30ῇ) τοῦ μηνὸς Νοεμβρίου.

[7] Ἡ μνήμη τῆς εὑρέσεως τοῦ Λειψάνου τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Βασιλέως ἐπιτελεῖται ἰδιαιτέρως κατὰ τὴν λʹ (30ὴν) τοῦ παρόντος μηνὸς Ἀπριλίου (βλέπε εἰς τὴν ἡμερομηνίαν ταύτην ἐν τῷ ἀνὰ χεῖρας τόμῳ).