Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Ὁσιομάρτυρος ΑΓΑΘΑΓΓΕΛΟΥ τοῦ Ἐσφιγμενίτου.

Ταῦτα ἀφ’ ἑσπέρας προσηύχετο· τὸ δὲ πρωῒ ἐξυπνήσας, ὤ τῆς πρὸς Θεὸν παρρησίας τοῦ Μάρτυρος Ἀγαθαγγέλου! εὑρέθη πλήρως ὑγιής. Ὅθεν καὶ ὁ Ἀρχιερεὺς ἰδὼν ὑγιᾶ τὸν πρῴην ὀφθαλμιῶντα, ἐχειροτόνησεν αὐτὸν Ἱερέα, ἐνῷ οὗτος ἐκήρυττε πανταχοῦ τὸ θαῦμα τοῦτο μετὰ τῶν λοιπῶν τοῦ Ἁγίου θαυμάτων.

Μετὰ τὸν ἐνταφιασμὸν τοῦ ἱεροῦ Λειψάνου τοῦ Ἁγίου Ὁσιομάρτυρος Ἀγαθαγγέλου, ὡς ἄνωθεν εἴπομεν, εἰς τὸν τάφον τοῦ Ἁγίου Δήμου καὶ μετὰ πάροδον πέντε μηνῶν, ἤνοιξαν ἐκ πλαγίου μέρους τὸν τάφον ἐν καιρῷ νυκτὸς καὶ εὗρον τὸ ἅγιον Λείψανον διαλελυμένον. Ὅθεν εὐθὺς τότε ποιήσαντες τὴν ἀνακομιδήν, ἐτοποθέτησαν τὰ ἅγια ὀστᾶ μετὰ τῆς ἁγίας κάρας εἰς κιβώτιον καὶ ἀπέθεσαν ταῦτα, ὡς θησαυρὸν πολύτιμον, εἰς τὸ ταμεῖον τῆς ἐπιτροπῆς τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου. Κατὰ δὲ τὸ ἔτος ͵αωμδ’ (1844) ὁ Ἡγούμενος τοῦ Ἱεροῦ Κοινοβίου τοῦ Ἐσφιγμένου Ἀγαθάγγελος, συνώνυμος τοῦ Ἁγίου Ἀγαθαγγέλου ὑπάρχων, πόθῳ καὶ ζήλῳ πρὸς τὸν Ἅγιον κινηθείς, ἀπέστειλε τὸν Πανοσιολογιώτατον Ἱερομόναχον Μακάριον, ἕνα ἐκ τῶν ἐπισημοτέρων ἀδελφῶν τῆς Μονῆς, μὲ ἐπιστολὰς παρακλητικὰς καὶ προτρεπτικὰς πρὸς τὸν Ἀρχιερέα καὶ τοὺς δημογέροντας τῆς πόλεως Σμύρνης, ζητῶν τὴν ἄδειαν νὰ μετακομίσῃ τὰ ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου εἰς τὴν Μονήν, κατὰ τὴν παραγγελίαν τοῦ Ἁγίου, ἵνα ὡς εἶναι πρέπον εὑρίσκωνται εἰς τὸ ἔδαφος τῆς μετανοίας του. Ὁ δὲ πανσεβάσμιος Ἀρχιερεύς, οἱ εὐλαβέστατοι καὶ χριστιανικώτατοι ἄρχοντες καὶ οἱ προϊστάμενοι τοῦ κοινοῦ δημογέροντες ἐδέχθησαν τὴν εὔλογον αἴτησιν τῶν Πατέρων τοῦ Ἱεροῦ Κοινοβίου καὶ ἀπέδωκαν ἐντίμως τὴν ἁγίαν καὶ θαυματουργὸν Κάραν τοῦ Μάρτυρος, ὁμοῦ μὲ τὴν δεξιὰν χεῖρα καὶ τὸν δεξιὸν πόδα, προτιμήσαντες πρεπόντως τὴν Ἱερὰν Μονήν, τὰ δὲ ἄλλα τοιαῦτα ἐκράτησαν ἐκεῖ, ἵνα παραμένωσι δι’ ἁγιασμὸν τῆς πόλεως αὐτῶν. Πρὸς ἀσφαλῆ βεβαίωσιν δὲ καὶ ἀπόδειξιν, ὅτι εἶναι ταῦτα τὰ πραγματικὰ τοῦ Ἁγίου Λείψανα, ἔδωκαν οἱ ἐπίτροποι βεβαιωτικὸν γράμμα ἐσφραγισμένον καὶ σεσημασμένον μὲ τὴν ἐπιγραφὴν τοῦ Ἁγίου Σμύρνης [7]. Οὕτως ἀπέλαβεν ἡ Μονὴ τὰ ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου Ὁσιομάρτυρος Ἀγαθαγγέλου καὶ ἐπλουτίσθη μὲ θησαυρὸν ἀπαράμιλλον, μὲ πηγὴν θαυμάτων ἀέναον, καὶ νοσημάτων παντοίων ἰατρεῖον ἄμισθον.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Αἶνος εἶναι ἀρχαιοτάτη πόλις τῆς Θρᾴκης παρὰ τὰς ἐκβολὰς τοῦ ποταμοῦ Ἕβρου, κτισμένη ἐπὶ χερσονήσου εὑρισκομένης ἐντὸς τῆς λιμνοθαλάσσης Στεντορίδος. Ἀπὸ τοὺς πρώτους Χριστιανικοὺς χρόνους ἦτο ἕδρα Ἐπισκοπῆς, βραδύτερον Ἀρχιεπισκοπῆς καὶ κατὰ τοὺς τελευταίους πρὸ τῆς ἐκεῖθεν ἀναχωρήσεως τῶν Ἑλλήνων χρόνους Μητροπόλεως. Ἡ Αἶνος ἐπανῆλθε ὑπὸ τὴν Τουρκικὴν κατοχὴν κατὰ τὸ ἔτος 1922, εὑρίσκεται δὲ νῦν ἐν παρακμῇ.

[2] Πολυάνδριον· νεκροταφεῖον.

[3] Ἡ πέμπτη ὥρα τῆς ἡμέρας ἀντιστοιχεῖ πρὸς τὴν 11ην π.μ.

[4] Νατουραλισταί, περὶ ὧν ἐνταῦθα γίνεται λόγος, καλοῦνται οἱ ὁπαδοὶ τοῦ Νατουραλισμοῦ. Ὁ Νατουραλισμὸς (naturalismus) ἀποδίδεται ἑλληνιστὶ μὲ τὴν λέξιν φυσιοκρατία. Πρόκειται δηλαδὴ ἐν ὀλίγαις λέξεσι περὶ φιλοσοφικῆς θεωρίας, ἥτις ὡς μοναδικὴν ἀρχὴν τῶν ἐν τῷ κόσμῳ ὄντων, φαινομένων καὶ γεγονότων ἀναγνωρίζει τὴν φύσιν. Διὰ τοὺς ὀπαδοὺς τῆς θεωρίας ταύτης θεὸς εἶναι ἡ φύσις. Ἂς ἐξηγήσουν ὅμως οἱ κύριοι οὗτοι πῶς συμβαίνει ὥστε ὀστέα γυμνὰ καὶ ἀπεξηραμμένα νὰ ἀναβλύζουσιν ἰάματα καὶ μύρα πανεύοσμα;

[5] Βολταιρισταὶ καλοῦνται οἱ ὀπαδοὶ τῶν δοξασιῶν τοῦ Βολταίρου. Ὁ Βολταῖρος ὑπῆρξεν ὀνομαστὸς Γάλλος συγγραφεὺς καὶ ποιητὴς ἀκμάσας κατὰ τὸν ΙΗʹ (18ον) αἰῶνα. Ὑπῆρξε πολέμιος τῆς δογματικῆς διδασκαλίας τοῦ Χριστιανισμοῦ καὶ ἔγραψε πολλὰ κατὰ τοῦ Κλήρου. Διὰ λόγους σκοπιμότητος οὐδέποτε ὡμολόγησεν ἑαυτὸν ἄθεον, ἀλλ’ οὔτε καὶ πιστόν. Εἰς τὰ συγγράμματά του ἔγραφεν· «Εἴμεθα ἡμεῖς οἱ ἄνθρωποι μηχαναί, ἀλλὰ σκεπτόμεναι μηχαναὶ δημιουργημέναι ἀπὸ τὸν αἰώνιον γεωμέτρην (l’ éternel géometre)». Ὁ Κλῆρος τῆς πατρίδος του κατεπολέμησε τὸν Βολταῖρον διὰ τὰ ἀντιχριστιανικὰ καὶ ἀντικληρικὰ κηρύγματά του. Εἰς τὰς παραμονὰς τοῦ θανάτου του ἐγένετο προσπάθεια συνδιαλλαγῆς του μετὰ τῶν θανασίμων ἐχθρῶν του, τῶν Κληρικῶν, ἀλλ’ ὁ Βολταῖρος ἀπέρριψε πᾶσαν πρότασιν. Ὀλίγον πρὶν ἐκπνεύσῃ τοῦ προσεκόμισαν πρὸς ὑπογραφὴν ὁμολογίαν πίστεως, ἀλλὰ καὶ αὐτὴν ἀπέρριψε εἰπών· «Laissez moi monrir en paix!» (ἀφῆστε με νὰ πεθάνω ἐν εἰρήνῃ). Καὶ οὕτως ἀπέθανεν ὡς ἐχθρὸς τῆς εὐσεβείας καὶ τοῦ Κλήρου. Ἐν προκειμένῳ βολταιρισταὶ νοοῦνται οἱ κατ’ ἐπίφασιν Χριστιανοί, οἱ μὴ ἀποδεχόμενοι τὴν διδασκαλίαν τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὸν Ἱερὸν Κλῆρον.

[6] Βλέπε περὶ τούτου ἐν σελ. 181-183 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου.

[7] Τὸ ἐν λόγῳ ἐνσφράγιστον γράμμα τῶν ἐπιτρόπων τοῦ Ἁγίου Γεωργίου καὶ προὐχόντων δημογερόντων τῆς πόλεως Σμύρνης τὸ ἐκδοθὲν πρὸς πίστωσιν τῆς γνησιότητος τῶν ἱερῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Ὁσιομάρτυρος Ἀγαθαγγέλου, ἐπικεκυρωμένον μὲ τὴν ἐπιγραφὴν τοῦ Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Σμύρνης Ἀθανασίου, ἔχει ὡς ἑξῆς:

†Ὁ Σμύρνης Ἀθανάσιος ἐπιβεβαιοῖ. «Δηλοποιεῖται διὰ τοῦ παρόντος δημοσίου ἐνδεικτικοῦ γράμματος, ὅτι κατὰ δικαίαν αἴτησιν τοῦ Καθηγουμένου Κυρίου Ἀγαθαγγέλου Ἱερομονάχου μετὰ τῶν συναδέλφων αὐτοῦ τοῦ Κοινοβίου Ἐσφιγμένου, διὰ γράμματος αὐτῶν ἐκδοθέντος τῇ δεκάτῃ τοῦ λήγοντος Φεβρουαρίου εἰς τὸ νὰ παραδώσωμεν πρὸς ἐπὶ τούτῳ ἀπεσταλμένου συναδέλφου αὐτῶν ὁσιολογιωτάτου Κυρίου Μακαρίου, ἐκ τῶν ἁγίων Λειψάνων τοῦ ἐν ταύτῃ τῇ πόλει πρὸ χρόνων καρατομηθέντος Νεομάρτυρος Ἁγίου Ἀγαθαγγέλου, ὡς θεωρουμένου ἡμετέρου γνησίου ἀδελφοῦ καὶ συμμονάζοντος, διετάξαμεν διὰ συναινέσεως τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιερέως Ἁγίου Σμύρνης Κυρίου Ἀθανασίου, τοὺς Κυρίους ἐπιτρόπους τῆς ἐνταῦθα Ἐκκλησίας τοῦ Μεγαλομάρτυρος Ἁγίου Γεωργίου καὶ παρέδωκαν ἐκ τῶν εἰς τὸ ταμεῖον τῆς αὐτῆς Ἐκκλησίας ἁγίων Λειψάνων, ὄντων τοῦ ρηθέντος Νεομάρτυρος, τὴν τιμίαν δεξιὰν χεῖρα καὶ πόδα, τὴν μίαν πλευρὰν καὶ τὴν τιμίαν Κάραν, διὰ νὰ μεταφέρῃ ταῦτα εἰς τὸ ρηθὲν Κοινόβιον, ἅτινα ὁμολογοῦμεν καὶ βεβαιοῦμεν ἡμεῖς τε καὶ οἱ μνησθέντες ἐπίτροποι, ὅτι ἀναμφιβόλως καὶ ἀδιστάκτως γνήσια Λείψανα τοῦ μνησθέντος Νεομάρτυρος. Ὅθεν εἰς ἔνδειξιν ἐγένετο τὸ παρὸν δημόσιον ἔγγραφον, ὑπογεγραμμένον παρὰ τῶν μνησθέντων ἐπιτρόπων καὶ παρ’ ἡμῶν τῶν δημογερόντων, ἐπικυρωμένον δὲ καὶ παρὰ τοῦ Σεβασμιωτάτου ἡμῶν Ἀρχιερέως, ἵνα ἔχῃ τὸ κῦρος καὶ τὴν ἰσχὺν ἐν παντὶ καιρῷ. Τῇ 29ῃ Φεβρουαρίου 1844, οἱ Δημογέροντες τῆς πόλεως Σμύρνης καὶ οἱ Ἐπίτροποι τοῦ Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου ἐν Σμύρνῃ, Ν. Μανδᾶς, Ἰωάν. Τζοκμαγιόπουλος, Ἰωάν. Μαϊμαροῦγλος, Νικόλαος Δ. Κούτπας, Δημήτριος Ταχμιντζῆς.» [Σφραγὶς τοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγ. Γεωργίου] [Σφραγὶς τοῦ κοινοῦ τῆς πόλεως Σμύρνης].