Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Ὁσιομάρτυρος ΑΓΑΘΑΓΓΕΛΟΥ τοῦ Ἐσφιγμενίτου.

Ταῦτα καὶ ἄλλα ὅμοια ἐκείνου εἰπόντος ἐξίσταντο πάντες καὶ παρηκολούθουν ἔκθαμβοι, δοξάζοντες τὸν Θεὸν τὸν ἀξιώσαντα αὐτοὺς νὰ ἴδωσι τοιαῦτον θαυμάσιον καὶ μὲ πολλὴν εὐλάβειαν ἠσπάζοντο τὸν ἅγιον δάκτυλον. Τότε εἶπεν ὁ κὺρ Ἀθανάσιος εἰς τὸν Γερμανόν· «Πάτερ μου, σεῖς ἔχετε πολλὰ τοιαῦτα ἅγια εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος· χάρισόν μοι αὐτὸ ἵνα τὸ δεικνύω εἰς τοὺς ἀθέους βολταιριστὰς νὰ ἐπιστρέψωσιν εἰς τὴν ἁγίαν Πίστιν ἡμῶν». Ὁ δὲ Γερμανὸς τοῦ εἶπεν ἀμέσως· «Χάρισμά σου». Οὕτω λοιπὸν ἐκράτησεν ὁ Ἀθανάσιος τὸν ἱερὸν δάκτυλον. Ἔπειτα παρέδωκεν εἰς αὐτὸν τὰ ἄλλα, ἤτοι τὸν αἱματωμένον χιτῶνα καὶ τὸ ἐσώρρουχον, ἐκ τῶν ὁποίων καὶ πάλιν ἠναγκάσθη νὰ διανείμῃ τὰ ἡμίση εἰς πάντας ὅσοι παρευρίσκοντο ἐκεῖ κατ’ ἐπίμονον αὐτῶν αἴτησιν, τὰ δὲ ἄλλα ἡμίση ἐκράτησεν ἐκεῖνος.

Καιρός, ἀγαπητοὶ Χριστιανοί, εἶναι τώρα νὰ εἴπωμεν καὶ περὶ τῶν διὰ τοῦ ἁγίου Λειψάνου τελεσθέντων, Θεοῦ εὐδοκίᾳ, θαυμάτων, εἰς δόξαν τοῦ διὰ τὴν τοῦ Χριστοῦ Πίστιν μαρτυρήσαντος Ἁγίου Ὁσιομάρτυρος Ἀγαθαγγέλου καὶ μάλιστα τοῦ προανάρχου Θεοῦ, ὅστις ἐδωρήσατο εἰς αὐτὸν τὴν χάριν ταύτην. Πρῶτον δὲ εὐεργετηθέντα ὑπὸ τοῦ Ἁγίου νὰ ἀναφέρωμεν τὸν προρρηθέντα κὺρ Ἀθανάσιον. Οὗτος μεθ’ ἡμέρας τινὰς πορευθεὶς εἰς τὴν πατρίδα του Χίον, εἰς τὸν οἶκόν του, εὗρε τὸν πρωτότοκον υἱόν του πνέοντα τὰ λοίσθια καὶ ἀποφασισθέντα ἀπὸ τοὺς ἰατρούς. Εὐθὺς τότε ἔθεσεν ἐπὶ τοῦ ἀσθενοῦς τὸν ἅγιον ἐκεῖνον δάκτυλον καὶ τὸ μέρος τῶν ἐνδυμάτων τὰ ὁποῖα εἶχε μεθ’ ἑαυτοῦ καὶ παρευθὺς ἀνέλαβεν ὁ ἀσθενὴς καὶ ἠγέρθη ὅλος ὑγιής. Τοῦτο διηγήθη μετὰ καιρὸν ὁ ἴδιος ὁ Ἀθανάσιος εἰς τὸν Ἱεροδιδάσκαλον Γερμανόν.

Ἀναχωρήσας δὲ καὶ ὁ Ἱερομόναχος καὶ Ἱεροδιδάσκαλος Γερμανὸς ἀπὸ τὴν Σμύρνην, ἤρχετο διὰ πλοίου εἰς τὸ Ὄρος. Ἐνῷ δὲ διέπλεον τὸν Ἄθωνα συνέβη μεγάλη τρικυμία καὶ αὐτὸς ἔκειτο ναυτιῶν καὶ ἀναίσθητος. Εἶδε τότε ἐν ὁράματι τὸν Ἅγιον ἱστάμενον πλησίον του, φαιδρόν. Ὅθεν ὑπὸ περιεργείας δῆθεν κινούμενος, τὸν ἠρώτησεν· «Ἀδελφέ μου Ἀγαθάγγελε, ποῦ ὑπάγεις;». Ὁ δὲ Ἅγιος μὲ γλυκεῖαν φωνὴν καὶ ἱλαρὸν ὄμμα ἀπεκρίθη· «Ἔρχομαι ἵνα ὑπάγωμεν εἰς τὴν Μονήν μας καὶ μετ’ ὀλίγον θέλομεν φθάσει εἰς τὴν Μονὴν τῶν Ἰβήρων ἀσφαλῶς». Τότε ὁ Γερμανὸς ἀπαντᾷ· «Σύ, ἀδελφέ μου, ἀπέθανες». Ὁ Μάρτυς ὅμως ἀπεκρίθη· «Ὄχι δὲν ἀπέθανον, ἀλλὰ ζῶ ὡς μὲ βλέπεις». Ὁμοῦ δὲ μὲ τὸν λόγον τοῦτον ὁ Γερμανὸς ἐξύπνησεν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Αἶνος εἶναι ἀρχαιοτάτη πόλις τῆς Θρᾴκης παρὰ τὰς ἐκβολὰς τοῦ ποταμοῦ Ἕβρου, κτισμένη ἐπὶ χερσονήσου εὑρισκομένης ἐντὸς τῆς λιμνοθαλάσσης Στεντορίδος. Ἀπὸ τοὺς πρώτους Χριστιανικοὺς χρόνους ἦτο ἕδρα Ἐπισκοπῆς, βραδύτερον Ἀρχιεπισκοπῆς καὶ κατὰ τοὺς τελευταίους πρὸ τῆς ἐκεῖθεν ἀναχωρήσεως τῶν Ἑλλήνων χρόνους Μητροπόλεως. Ἡ Αἶνος ἐπανῆλθε ὑπὸ τὴν Τουρκικὴν κατοχὴν κατὰ τὸ ἔτος 1922, εὑρίσκεται δὲ νῦν ἐν παρακμῇ.

[2] Πολυάνδριον· νεκροταφεῖον.

[3] Ἡ πέμπτη ὥρα τῆς ἡμέρας ἀντιστοιχεῖ πρὸς τὴν 11ην π.μ.

[4] Νατουραλισταί, περὶ ὧν ἐνταῦθα γίνεται λόγος, καλοῦνται οἱ ὁπαδοὶ τοῦ Νατουραλισμοῦ. Ὁ Νατουραλισμὸς (naturalismus) ἀποδίδεται ἑλληνιστὶ μὲ τὴν λέξιν φυσιοκρατία. Πρόκειται δηλαδὴ ἐν ὀλίγαις λέξεσι περὶ φιλοσοφικῆς θεωρίας, ἥτις ὡς μοναδικὴν ἀρχὴν τῶν ἐν τῷ κόσμῳ ὄντων, φαινομένων καὶ γεγονότων ἀναγνωρίζει τὴν φύσιν. Διὰ τοὺς ὀπαδοὺς τῆς θεωρίας ταύτης θεὸς εἶναι ἡ φύσις. Ἂς ἐξηγήσουν ὅμως οἱ κύριοι οὗτοι πῶς συμβαίνει ὥστε ὀστέα γυμνὰ καὶ ἀπεξηραμμένα νὰ ἀναβλύζουσιν ἰάματα καὶ μύρα πανεύοσμα;

[5] Βολταιρισταὶ καλοῦνται οἱ ὀπαδοὶ τῶν δοξασιῶν τοῦ Βολταίρου. Ὁ Βολταῖρος ὑπῆρξεν ὀνομαστὸς Γάλλος συγγραφεὺς καὶ ποιητὴς ἀκμάσας κατὰ τὸν ΙΗʹ (18ον) αἰῶνα. Ὑπῆρξε πολέμιος τῆς δογματικῆς διδασκαλίας τοῦ Χριστιανισμοῦ καὶ ἔγραψε πολλὰ κατὰ τοῦ Κλήρου. Διὰ λόγους σκοπιμότητος οὐδέποτε ὡμολόγησεν ἑαυτὸν ἄθεον, ἀλλ’ οὔτε καὶ πιστόν. Εἰς τὰ συγγράμματά του ἔγραφεν· «Εἴμεθα ἡμεῖς οἱ ἄνθρωποι μηχαναί, ἀλλὰ σκεπτόμεναι μηχαναὶ δημιουργημέναι ἀπὸ τὸν αἰώνιον γεωμέτρην (l’ éternel géometre)». Ὁ Κλῆρος τῆς πατρίδος του κατεπολέμησε τὸν Βολταῖρον διὰ τὰ ἀντιχριστιανικὰ καὶ ἀντικληρικὰ κηρύγματά του. Εἰς τὰς παραμονὰς τοῦ θανάτου του ἐγένετο προσπάθεια συνδιαλλαγῆς του μετὰ τῶν θανασίμων ἐχθρῶν του, τῶν Κληρικῶν, ἀλλ’ ὁ Βολταῖρος ἀπέρριψε πᾶσαν πρότασιν. Ὀλίγον πρὶν ἐκπνεύσῃ τοῦ προσεκόμισαν πρὸς ὑπογραφὴν ὁμολογίαν πίστεως, ἀλλὰ καὶ αὐτὴν ἀπέρριψε εἰπών· «Laissez moi monrir en paix!» (ἀφῆστε με νὰ πεθάνω ἐν εἰρήνῃ). Καὶ οὕτως ἀπέθανεν ὡς ἐχθρὸς τῆς εὐσεβείας καὶ τοῦ Κλήρου. Ἐν προκειμένῳ βολταιρισταὶ νοοῦνται οἱ κατ’ ἐπίφασιν Χριστιανοί, οἱ μὴ ἀποδεχόμενοι τὴν διδασκαλίαν τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὸν Ἱερὸν Κλῆρον.

[6] Βλέπε περὶ τούτου ἐν σελ. 181-183 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου.

[7] Τὸ ἐν λόγῳ ἐνσφράγιστον γράμμα τῶν ἐπιτρόπων τοῦ Ἁγίου Γεωργίου καὶ προὐχόντων δημογερόντων τῆς πόλεως Σμύρνης τὸ ἐκδοθὲν πρὸς πίστωσιν τῆς γνησιότητος τῶν ἱερῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Ὁσιομάρτυρος Ἀγαθαγγέλου, ἐπικεκυρωμένον μὲ τὴν ἐπιγραφὴν τοῦ Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Σμύρνης Ἀθανασίου, ἔχει ὡς ἑξῆς:

†Ὁ Σμύρνης Ἀθανάσιος ἐπιβεβαιοῖ. «Δηλοποιεῖται διὰ τοῦ παρόντος δημοσίου ἐνδεικτικοῦ γράμματος, ὅτι κατὰ δικαίαν αἴτησιν τοῦ Καθηγουμένου Κυρίου Ἀγαθαγγέλου Ἱερομονάχου μετὰ τῶν συναδέλφων αὐτοῦ τοῦ Κοινοβίου Ἐσφιγμένου, διὰ γράμματος αὐτῶν ἐκδοθέντος τῇ δεκάτῃ τοῦ λήγοντος Φεβρουαρίου εἰς τὸ νὰ παραδώσωμεν πρὸς ἐπὶ τούτῳ ἀπεσταλμένου συναδέλφου αὐτῶν ὁσιολογιωτάτου Κυρίου Μακαρίου, ἐκ τῶν ἁγίων Λειψάνων τοῦ ἐν ταύτῃ τῇ πόλει πρὸ χρόνων καρατομηθέντος Νεομάρτυρος Ἁγίου Ἀγαθαγγέλου, ὡς θεωρουμένου ἡμετέρου γνησίου ἀδελφοῦ καὶ συμμονάζοντος, διετάξαμεν διὰ συναινέσεως τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιερέως Ἁγίου Σμύρνης Κυρίου Ἀθανασίου, τοὺς Κυρίους ἐπιτρόπους τῆς ἐνταῦθα Ἐκκλησίας τοῦ Μεγαλομάρτυρος Ἁγίου Γεωργίου καὶ παρέδωκαν ἐκ τῶν εἰς τὸ ταμεῖον τῆς αὐτῆς Ἐκκλησίας ἁγίων Λειψάνων, ὄντων τοῦ ρηθέντος Νεομάρτυρος, τὴν τιμίαν δεξιὰν χεῖρα καὶ πόδα, τὴν μίαν πλευρὰν καὶ τὴν τιμίαν Κάραν, διὰ νὰ μεταφέρῃ ταῦτα εἰς τὸ ρηθὲν Κοινόβιον, ἅτινα ὁμολογοῦμεν καὶ βεβαιοῦμεν ἡμεῖς τε καὶ οἱ μνησθέντες ἐπίτροποι, ὅτι ἀναμφιβόλως καὶ ἀδιστάκτως γνήσια Λείψανα τοῦ μνησθέντος Νεομάρτυρος. Ὅθεν εἰς ἔνδειξιν ἐγένετο τὸ παρὸν δημόσιον ἔγγραφον, ὑπογεγραμμένον παρὰ τῶν μνησθέντων ἐπιτρόπων καὶ παρ’ ἡμῶν τῶν δημογερόντων, ἐπικυρωμένον δὲ καὶ παρὰ τοῦ Σεβασμιωτάτου ἡμῶν Ἀρχιερέως, ἵνα ἔχῃ τὸ κῦρος καὶ τὴν ἰσχὺν ἐν παντὶ καιρῷ. Τῇ 29ῃ Φεβρουαρίου 1844, οἱ Δημογέροντες τῆς πόλεως Σμύρνης καὶ οἱ Ἐπίτροποι τοῦ Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου ἐν Σμύρνῃ, Ν. Μανδᾶς, Ἰωάν. Τζοκμαγιόπουλος, Ἰωάν. Μαϊμαροῦγλος, Νικόλαος Δ. Κούτπας, Δημήτριος Ταχμιντζῆς.» [Σφραγὶς τοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγ. Γεωργίου] [Σφραγὶς τοῦ κοινοῦ τῆς πόλεως Σμύρνης].