Λόγος εἰς τὸν ΙΕΡΟΝ ΝΙΠΤΗΡΑΝ, ἐκ τῆς «Εὐαγγελικῆς Σάλπιγγος» Μακαρίου τοῦ ἐν Πάτμῳ, ἐλαφρῶς διεσκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν.

Γράφει ὁ θεόπτης Μωϋσῇς (Γεν. β’ 10-14), ὅτι ἐξέρχονται ἀπὸ τὸν Παράδεισον τέσσαρες μεγάλοι ποταμοί, οἱ ὁποῖοι μολονότι καὶ ποτίζουσιν ὅλην τὴν γῆν, πλὴν πρῶτον ποτίζουσιν τὸν τόπον, τὸν καλούμενον Ἀσούρ, τὸν ὁποῖον κατοικοῦσιν οἱ πλέον ἀχάριστοι καὶ ἀνυπότακτοι εἰς τὸν Θεὸν ἄνθρωποι· διὰ νὰ γνωρίσῃς καὶ ἐξ αὐτοῦ ἀφ’ ἑνὸς μὲν τὴν ἀσύγκριτον ἀγάπην τοῦ Θεοῦ, ὅστις διὰ τῆς εὐεργεσίας φροντίζει νὰ νικήσῃ τὴν κακίαν τοῦ ἀνθρώπου, ἀφ’ ἑτέρου δὲ νὰ μάθῃς τὴν σκληρογνωμοσύνην τοῦ ἰδίου ἀνθρώπου, καὶ παρ’ ὅλας τὰς εὐεργεσίας γίνεται χειρότερος, καθὼς τὸ βλέπεις ὀφθαλμοφανῶς σήμερον καὶ ἀπὸ τὸν ὄντως νοητὸν Παράδεισον, τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, ἀπὸ τοῦ ὁποίου τὰς χεῖρας ἐκπηγάζων ὁ ποταμὸς οὗτος τοῦ Ἱεροῦ Νιπτῆρος πλύνει, τιμᾷ πρῶτα τὸν προδότην καὶ θανάσιμον ἐχθρόν του Ἰούδαν· καὶ ὅμως τί πρὸς τοῦτο; Ὅσον ὁ φιλάνθρωπος ἐκεῖνος Δεσπότης ἐπιδιώκει νὰ φανερώσῃ μὲ τὰ χαρίσματα τὸ πέλαγος τῆς ἀγάπης του, τόσον ὁ Ἰούδας οὗτος, μὲ τὴν μελέτην τῆς προδοσίας, διακηρύττει τὴν σκληρογνωμοσύνην τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως.

Ἀπαριθμεῖ δὲ ὁ Προφήτης Μωϋσῆς, μὲ πολλὴν συντομίαν τὰς πολλὰς καὶ μεγάλας εὐεργεσίας τοῦ Ἁγίου Σαβαώθ, ὅσας ἔκαμεν εἰς τὸ ἀχάριστον γένος τοῦ Ἰσραήλ· μετὰ δὲ ταῦτα, ὡς νὰ ἔβλεπεν ἔμπροσθέν του μὲ τὸν προφητικόν του ὀφθαλμὸν τὴν σκληρογνωμοσύνην καὶ ἀπανθρωπίαν τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, ἐκβάλλει φωνὴν κατὰ τοῦ Ἰσραήλ, πολλὰ ὀνειδιστικήν, λέγων· «Ἔφαγεν Ἰακὼβ καὶ ἐνεπλήσθη καὶ ἀπελάκτισεν ὁ ἠγαπημένος, ἐλιπάνθη, ἐπαχύνθη, ἐπλατύνθη καὶ ἐγκατέλιπε τὸν Θεόν, τὸν ποιήσαντα αὐτόν» (Δευτ. λβ’ 15). Ὡσὰν νὰ λέγῃ· ἔχομεν συνήθειαν οἱ ἄνθρωποι νὰ ἀλείφωμεν τὰ σκληρὰ καὶ οὕτω νὰ γίνωνται ἁπαλὰ καὶ εὐκολομεταχείριστα. Τοῦτον τὸν τρόπον μετεχειρίσθη καὶ ἡ ἄπειρος σοφία τοῦ Θεοῦ, ἤλειψε μὲ πολλὰς καὶ διαφόρους εὐεργεσίας τὸν Ἰσραήλ, ὅστις ἦτο κατάξηρος τόσους καὶ τόσους χρόνους ὑποκάτω ἀπὸ τὸν βαρύτατον ζυγὸν τῆς τυραννίδος τοῦ Φαραώ, πλὴν ἀντὶ νὰ ἁπαλυνθῇ, ἀντὶ νὰ γίνῃ εὐγνώμων καὶ ὑπήκοος πρὸς τὸν εὐεργέτην καὶ μεγαλόδωρον Θεόν, σκληρύνεται ὄχι μόνον περισσότερον, ἀλλὰ καὶ παντάπασιν ἀποστατεῖ, φεύγει ἀπὸ τὴν ὑποταγὴν τοῦ ἐλευθερώσαντος Θεοῦ. «Ἐλιπάνθη, ἐπαχύνθη, ἐπλατύνθη καὶ ἐγκατέλιπε τὸν Θεόν, τὸν ποιήσαντα αὐτόν» (Δευτ. λβ’ 15). Οὕτως ἡ μοχθηρὰ φύσις, εὐεργετουμένη, γίνεται.