Θαῦμα κατὰ τὸ ποιόν· ἐκεῖ οὐσία Σώματος καὶ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ· ὄχι οὐσία ἄρτου καὶ οἴνου, πλὴν ἄρτου καὶ οἴνου εἴδη, συμβεβηκότα καὶ ποιότητες· εἴδη χωρὶς ἰδίαν ὕλην, συμβεβηκότα χωρὶς ἰδίαν οὐσίαν· ποιότητες χωρὶς ἴδιον ὑποκείμενον. Ἡμεῖς χρῶμα ἄρτου καὶ οἴνου βλέπομεν, γεῦσιν ἄρτου καὶ οἴνου αἰσθανόμεθα· ἀλλ’ ἡμεῖς τρώγομεν καὶ πίνομεν Σῶμα καὶ Αἷμα Χριστοῦ. Θαῦμα κατὰ τὸ πρός τι· εἰς τὴν θείαν Εὐχαριστίαν εἶναι Ἐκεῖνος ὁ θεῖος Υἱός, τὸν ὁποῖον γεννᾷ ἀμήτορα ἀϊδίως ὁ Θεὸς καὶ Πατὴρ καὶ τὸν ὁποῖον γεννᾷ ἀπάτορα ἐν χρόνῳ ἡ παρθένος Μαρία· εἶναι, λέγω, ὁ αὐτὸς Υἱός· ἀλλ’ ἐκεῖ τοῦτον τὸν Υἱὸν δὲν γεννᾷ οὔτε Πατὴρ οὔτε μήτηρ· διότι ὁ Χριστὸς εἰς τὰ ἄχραντα Μυστήρια δὲν γεννᾶται κυρίως, ἀλλὰ τελεσιουργεῖται μυστηριωδῶς. Αὐτὸς εἶναι ἕνας τρίτος τρόπος ὑπάρξεως. Ὅθεν ἂν κατὰ τὸν πρῶτον τῆς ἀϊδίου γεννήσεως εἶναι Υἱός, ὅστις ἀναφέρεται πρὸς τὸν Πατέρα καὶ κατὰ τὸν δεύτερον, τῆς χρονικῆς, εἶναι ὁ αὐτὸς Υἱός, ὅστις ἀναφέρεται πρὸς τὴν Μητέρα, κατὰ τὸν τρίτον τῆς μετουσιώσεως εἶναι πάλιν ὁ Υἱός, ἀλλὰ δὲν ἀναφέρεται οὔτε εἰς Πατέρα οὔτε εἰς Μητέρα καὶ μένει ἄσχετος. Θαῦμα κατὰ τὸ ἐνεργεῖν· τὸ Μυστήριον τῆς θείας Εὐχαριστίας ἐνεργεῖ ὑλικῶς, ἀλλὰ καὶ θαυματουργεῖ πνευματικῶς· εἶναι βρῶσις τοῦ στόματος, ἀλλ’ εἶναι καὶ τροφὴ τῆς ψυχῆς· ἐγγίζει τὴν αἴσθησιν, ἀλλ’ ἁγιάζει καὶ τὸ πνεῦμα.
Θαῦμα κατὰ τὸ πάσχειν· ὁ θεῖος Ἄρτος μελίζεται, ἀλλὰ δὲν χωρίζεται· διαμερίζεται, ἀλλὰ δὲν διαιρεῖται· τρώγεται, ἀλλὰ δὲν δαπανᾶται· κοινωνεῖται ἀπὸ ὅλους καὶ πάντα, ἀλλὰ δὲν λείπει ποτέ. Θαῦμα κατὰ τὸ ποῦ ὁ αὐτὸς Ἰησοῦς Χριστὸς εἰς τὴν γῆν καὶ εἰς τὸν οὐρανόν· ὁ αὐτὸς εἰς τὴν ἱερὰν Τράπεζαν καὶ ἐκ δεξιῶν τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρός· ὁ αὐτὸς εἰς τοῦτο τὸ ἱερὸν θυσιαστήριον καὶ εἰς ὅλα τὰ θυσιαστήρια τῶν Ὀρθοδόξων. Θαῦμα κατὰ τὸ πότε· αὐτὸ εἶναι Σῶμα ἄφθαρτον καὶ ἀθάνατον, αὐτὸ εἶναι Αἷμα πηγὴ ζωῆς αἰωνίου, ἀλλὰ δὲν διαμένει, παρὰ μὲ τὴν διαμονὴν τῶν εἰδῶν. Θαῦμα κατὰ τὸ κεῖσθαι· ἄν τὸ νοήσῃ ὅπως εἰς τὴν Γέννησιν, κεῖται ἐν τῇ φάτνῃ· ὅπως εἰς τὸ Πάθος κρέμαται εἰς τὸν Σταυρόν· ὅπως εἰς τὴν Ἀνάστασιν, στέκει τροπαιοφόρος· ὅπως εἰς τὴν Ἀνάληψιν, πετᾷ εἰς τοὺς οὐρανούς· ὅπως εἰς τὸν Παράδεισον, κάθεται ἐκ δεξιῶν τοῦ Πατρός. Θαῦμα τέλος πάντων κατὰ τὸ ἔχειν· αὐτὸ εἶναι ἀληθινὸν καὶ Σῶμα Χριστοῦ καὶ Αἷμα· ἀλλ’ ἔχει ὡσὰν ἐξωτερικὸν ἀμφίασμα τὰ εἴδη τοῦ ἄρτου καὶ οἴνου. Καὶ λοιπόν, ἂν ἡ θεία Εὐχαριστία ὑπερβαίνῃ ὅλους τοὺς ὅρους τῆς φύσεως, ὅλους τοὺς τρόπους τῆς ὑπάρξεως τῶν φυσικῶν πραγμάτων, εἶναι τὸ μεγαλύτερον θαῦμα τῆς θείας δυνάμεως.