Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ Σαββάτῳ τῆς Ε’ Ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν ἑορτάζομεν τὸν ΑΚΑΘΙΣΤΟΝ ΥΜΝΟΝ τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου ΜΑΡΙΑΣ, διὰ τὴν παράδοξον ἐν Κωνσταντινουπόλει θαυματουργίαν Αὐτῆς.

Τοιουτοτρόπως ἡ Θεοτόκος, ἡ Παναγία καὶ ὑπεράμωμος, ἡ ὑπουργὸς τῆς θείας οἰκονομίας καὶ ἀγαθότητος, ἡ τῶν Χριστιανῶν δυνατὴ βοήθεια, ἔδειξε τὴν δύναμίν της. Τοιουτοτρόπως ἐποίησε τὴν μεγάλην καὶ παράδοξον σωτηρίαν εἰς τοὺς ἐλπίσαντας ἐπ’ αὐτήν. Διὰ τὴν εὐεργεσίαν ταύτην πρὸς ἐνθύμησιν ποιοῦμεν καὶ ἡμεῖς τὴν παροῦσαν ἀγρυπνίαν, εὐλογημένοι Χριστιανοί. Ἐπειδὴ δὲ ὁ τότε λαὸς ὄρθιοι ἱστάμενοι καθ’ ὅλην τὴν νύκτα ηὐχαρίστουν τὴν Παναγίαν Θεοτόκον, διὰ τοῦτο ὠνομάσθη ἡ τοιαύτη ἀκολουθία Ἀκάθιστος. Ἐξαιρέτως μάλιστα ἔψαλλον καθ’ ὅλην τὴν νύκτα τοὺς εὑρισκομένους καὶ ἀναγινωσμένους εἴκοσι τέσσαρας Οἴκους τῆς Θεοτόκου, ὡς οὗτοι εὑρίσκονται τονισμένοι εἰς ἀρχαῖα στιχηράρια, ἀπὸ τότε δὲ ἐπικρατεῖ ἡ τοιαύτη Ἀκολουθία νὰ ψάλληται εἰς πᾶσαν πόλιν καὶ χώραν [1]. Ἀλλὰ ταῦτα ἔγιναν εἰς τὸν καιρὸν τοῦ βασιλέως Ἡρακλείου. Ἂς διηγηθῶμεν ὅμως πῶς καὶ ἐν τοῖς μετὰ ταῦτα καιροῖς ἀπὸ πολλοὺς πειρασμοὺς καὶ αἰχμαλωσίας ἠλευθέρωσεν ἡ Δέσποινα Θεοτόκος τὴν Κωνσταντινούπολιν.

Μετὰ τεσσαράκοντα ἓξ ἔτη, ἤτοι ἐν ἔτει χοβ’ (672), βασιλεύοντος Κωνσταντίνου Δ’ τοῦ Πωγωνάτου (668-685), ἐπέδραμον κατὰ τῆς Κωνσταντινουπόλεως οἱ Ἀγαρηνοὶ μὲ μεγάλον στόλον διὰ θαλάσσης, ἠγκυροβόλησαν δὲ τὰ πλοῖά των εἰς τόπον λεγόμενον τῶν Ἑπτὰ Κουλάδων. Ἐπολέμουν δὲ μὲ τοὺς Πολίτας, ἀπὸ τὴν ἄνοιξιν ἕως τὸ φθινόπωρον· κατὰ δὲ τὸν χειμῶνα ἐπήγαινον εἰς τὴν Κύζικον, ἡ ὁποία εἶναι εἰς τὴν Προποντίδα, πρὸς τὸ ἀνατολικὸν μέρος τῆς θαλάσσης καὶ ἐκεῖ ἐξεχείμαζον μὲ τὸ στόλον των· τὴν ἄνοιξιν ἀνέβαινον καὶ πάλιν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν καὶ ἐπολέμουν ἕως τὸ φθινόπωρον καὶ οὕτω πάλιν ἐπέστρεφον εἰς τὴν Κύζικον. Ἑπτὰ κατὰ συνέχειαν ἔτη ἐπολέμουν οἱ ἀσεβέστατοι. Ἀφοῦ δὲ εἶδον, ὅτι δὲν ἠδύναντο νὰ πράξωσι τίποτε, διότι ἐφονεύθησαν πολλοὶ ἀνδρεῖοι καὶ ἐκλεκτοὶ ἀπ’ αὐτοὺς καὶ πλοῖα πολλὰ συνετρίβησαν ἀπὸ τὰς τρικυμίας, τότε ἐπέστρεψαν εἰς τὰ ὀπίσω ἄπρακτοι, ἐρχόμενοι δὲ εἰς τὰ μέρη τοῦ Συλαίου τῆς Πέργης, ἡ ὁποία εὑρίσκεται εἱς τὴν περιοχὴν τῆς Παμφυλίας, μεταξὺ Ρόδου καὶ Κύπρου, κατεστράφησαν παντελῶς ὑπὸ μεγάλης τρικυμίας, τῇ δικαίᾳ ὀργῇ τοῦ παντοδυνάμου Θεοῦ. Τοιουτοτρόπως κατὰ διαφόρους καιροὺς ἐρχόμενοι οἱ ἀσεβεῖς Ἀγαρηνοὶ κατὰ τῆς Κωνσταντινουπόλεως μετὰ μανίας πολλῆς, ἐπέστρεφον ἄπρακτοι καὶ κατῃσχυμμένοι.


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε ἐκτενῆ περὶ τούτου ἐπεξήγησιν ἐν τῇ ὑποσημ. τῶν σελ. 370-377.