Τῇ Δ’ (4ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμητοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος ΒΑΒΥΛΑ, Ἐπισκόπον Ἀντιοχείας, καὶ τῶν σὺν αὐτῷ ΤΡΙΩΝ ΠΑΙΔΩΝ.

Εἰς τοὺς λόγους τούτους τοῦ Μάρτυρος θαυμάσας ὁ βασιλεὺς τὴν παρρησίαν καὶ σύνεσιν αὐτοῦ, μὲ πρᾳότητα τὸν ἠρώτησε λέγων· «Ὦ διδάσκαλε τῶν παιδίων, ἠμπορεῖς νὰ μοῦ ἑρμηνεύσῃς τί πρᾶγμα εἶναι ὁ Θεός;». Ἀπεκρίθη ὁ Ἅγιος· «Ἀδύνατον εἶναι, ὦ βασιλεῦ, νὰ ἐξηγήσῃ ἄνθρωπος, ἀλλ’ οὔτε καὶ Ἄγγελος, ὁποίας φύσεως εἶναι ὁ Θεός, διότι εἶναι ἀνεκδιήγητος, ἀκατάληπτος καὶ εἰς ἀνθρωπίνους λογισμοὺς ἀχώρητος· ἀρχὴ καὶ σύστασις τῶν ἀπάντων, βασιλεὺς καὶ Κύριος, δοτὴρ παντὸς ἀγαθοῦ καὶ μηδενὸς δεόμενος. Πρῶτον ἐποίησε τὰς ἀγγελικὰς ἀΰλους δυνάμεις, δεύτερον ἐποίησε τὸν ἄνθρωπον καὶ ὅλον τὸν φαινόμενον κόσμον καὶ τὸν ἐστόλισε μὲ μυρία καὶ διάφορα ἀγαθά, ἔπλασε τὸν ἄνθρωπον καὶ τὸν ἐτίμησε νὰ ἐξουσιάσῃ ὅλα τὰ κτίσματα τοῦ ὁρωμένου κόσμου, χαρίζων εἰς αὐτὸν ὡς βασιλέα βασίλειον πρὸς κατοικίαν, τὸ κάλλιστον πάντων τῶν ποιημάτων, τὸν Παράδεισον. Καὶ θέλων ἀκόμη ὁ Θεὸς νὰ δείξῃ εἰς τὸν ἄνθρωπον εἰς πόσην τιμὴν καὶ ἀξίαν τὸν ἠξίωσε καὶ ὑπερέβη ἀσυγκρίτως τὰ ἐπίλοιπα ζῷα, τὸν ἐπρόσταξε καὶ ἔδωκεν εἰς ἕκαστον ζῷον ἴδιον ὄνομα· τοῦ ἔδωκε δὲ καὶ τὴν γυναῖκα διὰ σύντροφον καὶ ἐδῶ ἐφανέρωσεν ἄλλην ὑπεροχὴν εἰς τὸν ἄνθρωπον, ὅτι δι’ αὐτὸν ἔπλασε τὴν γυναῖκα ἀπὸ τὴν πλευρὰν αὐτοῦ».

«Ἐκτὸς δὲ τούτων ἁπάντων ἐχάρισεν ὁ Θεός, ὡς φύσει ἀγαθός, εἰς τὸν ἄνθρωπον τὸ λογικὸν μὲ γνωστικὰς δυνάμεις, μὲ τὰ ὁποῖα χαρίσματα δύναται νὰ συνομιλῇ μὲ τὸν ἴδιον ὕψιστον Θεὸν μὲ καθαρότητα, καθὼς οἱ Προφῆται καὶ αἱ μυριάδες τῶν Ἁγίων· ὅμως ὁ πρῶτος ἄνθρωπος περισσότερον ἐπίστευσε τὸν ἐχθρόν του διάβολον, παρὰ τὸν Θεόν, ὅστις τὸν ἔπλασε καὶ ἐτίμησεν. Ἐπείσθη λοιπὸν εἰς τὴν ὀλέθριον συμβουλὴν τοῦ ἐχθροῦ, παρέβη τὴν ζωοπάροχον ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ καὶ οὕτως ἐξέπεσεν, ἐδιώχθη τοῦ Παραδείσου καὶ κατήντησεν ἀπὸ τὴν ἀθανασίαν εἰς τὸν θάνατον. Τί μεγαλυτέρα ἀχαριστία εἰς τὸν ἄνθρωπον, ἀπὸ τοῦ νὰ προτιμήσῃ ἕνα καὶ μόνον ρῆμα τῆς κακῆς συμβουλῆς τοῦ ἐχθροῦ, περισσότερον ἀπὸ τὰ τόσα ἀγαθὰ τὰ ὁποῖα τοῦ ἐχάρισεν ὁ Θεός; Ἦτο λοιπὸν δίκαιον νὰ τὸν ἐξαλείψῃ εὐθὺς ὁ Θεός, ἀλλὰ ἡ ἀγαθότης του πάλιν τὸν ἠλέησε καὶ μὲ τρόπους ἄκρας συμπαθείας τὸν ἔφερεν εἰς τὴν ἀρχαίαν τιμήν· καὶ ἔδειξεν ὁ Θεός ὅτι ἀνίσως καὶ μυρίας φορὰς σφάλωμεν, πάλιν αὐτός, ὡς ἀγαθός, οἰκονομεῖ τὴν σωτηρίαν μας».


Ὑποσημειώσεις

[1] Κατὰ δὲ τὸ Ὡρολόγιον ἤθλησεν ἐπὶ Δεκίου τὸ 250.

[2] Ὁ θεῖος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ἐν τῷ δευτέρῳ λόγῳ αὐτοῦ εἰς τὸν Ἅγιον τοῦτον Ἱερομάρτυρα Βαβύλαν ἀναφέρει καὶ περὶ τῆς ὑποθέσεως ταύτης, λέγων· «Λαβὼν γὰρ (ὁ Νουμεριανὸς δηλαδὴ) νόμῳ Φιλίας καὶ συνθηκῶν τὸ παιδίον ἐκεῖνο τὸ βασιλικόν, πάντα ὁμοῦ κατεπάτησε καὶ ἀνέτρεψε τοὺς ὅρκους, τὰς συνθήκας, τὴν πρὸς ἀνθρώπους αἰδῶ, τὴν πρὸς τὸ θεῖον εὐλάβειαν, τὸν ἀπὸ τῆς ἡλικίας ἔλεον … τούτων, λέγω, οὐδὲν εἰς νοῦν ὁ μιαρὸς ἐκεῖνος ἐβάλετο, ἀλλὰ πάντα ρίψας ἀθρόως ἀπὸ τῆς ψυχῆς, τὸν φόνον ἐναγέστατον ἐργάζεται». (Τόμος Εʹ, τῆς ἐν Ἐτόνῃ ἐκδόσεως καὶ τόμος 50 τῆς ἐκδόσεως Migne).

[3] Ὁ Χρυσορρήμων βεβαιοῖ τοῦτο, ὅπερ λέγει ἐνταῦθα ὁ Συναξαριστής, λέγων τὰ ἑξῆς· «Μέλλων τοίνυν ὁ μακάριος ἀποσφάττεσθαι Βαβύλας, μετὰ τοῦ σιδήρου τὸ σῶμα ταφῆναι ἐπέσκηψε, δεικνύς, ὅτι τὰ δοκοῦντα ἐπονείδιστα εἶναι, ταῦτα, ὅταν διὰ τὸν Χριστὸν γένηται, σεμνά τε ἐστὶ καὶ λαμπρά· καὶ οὐ μόνον οὐκ ἐγκαλύπτεσθαι, ἀλλὰ καὶ σεμνύνεσθαι ἐπ’ αὐτοῖς χρὴ τὸν πάσχοντα· κἂν τούτῳ τὸν μακάριον Παῦλον μιμούμενος, ὃς ἄνω καὶ κάτω τὰ στίγματα, τὰ δεσμά, τὴν ἅλυσιν ἔστρεφε, καυχώμενος καὶ μεγαλοφρονῶν ἐφ’ οἷς ᾐσχύνοντο ἕτεροι». (Λόγος βʹ εἰς τὸν Ἱερομάρτυρα Βαβύλαν). Καὶ καθὼς οἱ ἐν πολέμῳ νικήσαντες ἦτο συνήθεια καὶ ἐθάπτοντο μαζὶ μὲ τὰ ὅπλα ἐκεῖνα, μὲ τὰ ὁποῖα ἐνίκησαν τοὺς ἐχθρούς, τοιουτοτρόπως καὶ ὁ Ἱερομάρτυς οὗτος Βαβύλας ἠθέλησε νὰ ἐνταφιασθῇ μαζὶ μὲ τὰς ἁλυσίδας ἐκείνας, μὲ τὰς ὁποίας ἐνίκησε τὸν διάβολον, ἔχων πρὸς τούτοις καὶ τὸν θώρακα τῆς πίστεως καὶ τὴν περικεφαλαίαν τοῦ σωτηρίου καὶ τὰ ἄλλα νοητὰ ὅπλα· ὅθεν εἶπεν ὁ ἴδιος Χρυσορρήμων· «Ἔτι γὰρ καὶ νῦν παράκειται ταῦτα τὰ ὅπλα τοῖς τοῦ Χριστοῦ στρατιώταις· καὶ καθάπερ τοὺς ἀριστέας μετὰ τῶν ὅπλων θάπτουσιν οἱ βασιλεῖς, οὕτω καὶ ὁ Χριστὸς ἐποίησε καὶ μετὰ τῶν ὅπλων αὐτοὺς ἔθαψεν· ἵνα καὶ πρὸ τῆς ἀναστάσεως δείξῃ πᾶσαν τὴν δόξαν καὶ τὴν δύναμιν τῶν Ἁγίων». (Λόγος εἰς τὸν Μάρτυρα Βαρλαάμ).

Ὁ δὲ Θεοδώρητος ἐν βιβλίῳ γʹ, κεφ. θʹ τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας προσθέτει, ὅτι ὁ παραβάτης Ἰουλιανός, μέλλων νὰ ἀπέλθῃ εἰς τὴν Περσίαν καὶ νὰ πολεμήσῃ, ἠρώτησε τὸν ἐν Δάφνῃ Ἀπόλλωνα νὰ τοῦ προείπῃ τὰ μέλλοντα· ὁ δὲ εἶπεν, ὅτι ἐμποδίζεται ἀπὸ τοὺς γετονεύοντας νεκρούς, ἐννοῶν ὁ ψευδόμαντις τὸ λείψανον τοῦ καλλινίκου τούτου Μάρτυρος Βαβύλα καὶ τῶν συναθλησάντων μετ’ αὐτῶν Παίδων· τούτου ἕνεκα ὁ Ἰουλιανός, γινώσκων τῶν Μαρτύρων τὴν δύναμιν, προσέταξε καὶ ἐσήκωσαν ἀπὸ ἐκεῖ οἱ Χριστιανοὶ τὰ ἅγια Λείψανα τοῦ θείου Βαβύλα, οἵτινες χορεύοντες καθ’ ὁδὸν καὶ τὴν Δαβιδικὴν ᾄδοντες μελῳδίαν, καθ’ ἕκαστον κῶλον ἀπεφθέγγοντο· «Αἰσχυνθήτωσαν πάντες οἱ προσκυνοῦντες τοῖς γλυπτοῖς»· διότι ἐλογίζοντο ἧτταν τοῦ δαίμονος τὴν μετάθεσιν τοῦ Μάρτυρος.