Τῇ ΚΕ’ (25ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῆς Ὁσίας μητρὸς ἡμῶν ΕΥΦΡΟΣΥΝΗΣ, θυγατρὸς Παφνουτίου τοῦ Αἰγυπτίου.

Ταῦτα ἀκούσας ἐχάρη ὁ Παφνούτιος καὶ ὁδηγηθεὶς ὑπὸ τοῦ Ἀγαπίου, ἀπῆλθεν εἰς τὸ κελλίον ἐκείνου. Ἡ δὲ Εὐφροσύνη, ὡς εἶδε τὸν πατέρα της, ἔτρεξαν τὰ δάκρυά της ποταμηδόν, ἀλλ’ αὐτὸς δὲν τὴν ἐγνώρισεν, ὅτι ἀπὸ τὴν πολλὴν νηστείαν καὶ κακοπάθειαν ἦτο ἡ μορφή της ἐνηλλαγμένη καὶ οἱ χαρακτῆρες τῆς ὄψεως μεταβεβλημένοι, ἐνόμιζε δὲ ὅτι τὸν ἐλυπήθη διὰ τὴν συμφοράν του καὶ ἔκλαυσεν. Ἀφ᾽ οὗ δὲ ἔπαυσαν τὰ δάκρυα ἔκαμεν εὐχὴν κατὰ τὴν συνήθειαν, καὶ εἶτα λέγει εἰς τὸν Παφνούτιον· «Πίστευσόν μοι, ἄνθρωπε, ὅτι ἐὰν ἦτο ἡ θυγάτηρ σου εἰς ὁδὸν ἀπωλείας, δὲν θὰ κατεφρόνει ὁ ἐλεήμων Θεὸς τὰς εὐχὰς καὶ τὰς ἐλεημοσύνας καὶ τὰ δάκρυα σου καὶ τὰς δεήσεις ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν τοῦ τε Καθηγουμένου καὶ ἡμῶν πάντων δι᾽ ἀγάπην σου· ἀλλὰ πιστεύω εἰς τὸν Θεόν, ὅτι ἐξελέξατο τὴν ἀγαθὴν μερίδα, ὑπακούσασα τῷ προστάγματι τοῦ Δεσπότου, λέγοντος εἰς τὸ Ἱερὸν Εὐαγγέλιον· «Ὁ φιλῶν πατέρα ἢ μητέρα ὑπὲρ ἐμέ, καὶ οὐκ ἀποτασσόμενος πᾶσι τοῖς ἑαυτοῦ, οὐκ ἔστι μου ἄξιος». Ὅθεν μὴ λυποῦ, ἀλλ’ ἔχε ὑπομονήν. Δυνατὸς εἶναι ὁ Θεὸς νὰ σοῦ φανερώσῃ τί ἔγινεν. Ἐνθυμήσου τοῦ Πατριάρχου Ἰακώβ, ὅστις κλαύσας τὸν υἱόν του Ἰωσὴφ ὡς νεκρὸν πολυετῶς, ἠξιώθη νὰ τὸν ἴδῃ ἀνελπίστως εἰς τοσαύτην δόξαν, ὅθεν μετέτρεψε τὴν λύπην εἰς ἀγαλλίασιν. Ἔχε καὶ σὺ τὴν ἐλπίδα σου εἰς τὸν Κύριον, καὶ σὲ βεβαιῶ, ἐν φόβῳ Θεοῦ, νὰ ἴδῃς τὴν θυγατέρα σου πρὶν ἀποθάνῃς». Ταῦτα εἰποῦσα ἀπέλυσεν αὐτόν. Ὁ δὲ ἀπελθὼν εἶπε πρὸς τὸν Ἡγούμενον· «Εὐχαριστῶ σοι, Ἅγιε Πάτερ, ὅτι τόσον ηὐφράνθην μὲ τοὺς λόγους τοῦ Ὁσίου Σμαράγδου, ὥσπερ νὰ εἶδον τρόπον τινὰ αὐτὸ τοῦτο τὸ τέκνον μου».

Ἔκαμε λοιπὸν ἡ Εὐφροσύνη ἀγνώριστος εἰς τὸ Μοναστήριον χρόνους ὀκτὼ καὶ τριάκοντα, καὶ τότε ἠσθένησε. Ὁ δὲ Παφνούτιος ἔτυχεν ἐκεῖ ἐκ θείας Προνοίας καὶ ἰδὼν κλινήρη τὸν Σμάραγδον, ἔκλαυσε πικρῶς λέγων· «Οἴμοι τῷ ἀθλίῳ! τὶς νὰ μὲ παρηγορήσῃ εἰς τὸ γῆρας μου; τριάκοντα καὶ ὀκτὼ ἔτη εἶναι ὅπου ἔχασα τὸ τέκνον μου, καὶ κανεὶς δὲν μοὶ ἔδωσε θάρρος καὶ ἐλπίδα ὅτι θὰ τὸ ἴδω, ἀλλὰ μόνον σύ, φίλτατε ἀδελφέ, τώρα δὲ οὔτε ἐκεῖνο βλέπω, οὔτε σὲ ἔχω πλέον, ὅστις ἦσο παρηγορία τῆς λύπης μου. Τώρα ἀπελπίζομαι καὶ δὲν πιστεύω νὰ ἴδω πλέον τὴν θυγατέρα μου». Ἡ δὲ εἶπεν εἰς αὐτόν· «Διατί θλίβεσαι τόσον καὶ ἀπελπίζεσαι; ἔχε ὑπομονήν, καὶ ὑπόμεινον ἄλλας τρεῖς ἡμέρας, νὰ ἴδῃς τοῦ Θεοῦ τὰ θαυμάσια». Ἔμεινε λοιπὸν ὁ Παφνούτιος, νομίζων ὅτι ὁ Κύριος ἀπεκάλυψεν εἰς τὸν Σμάραγδον τὸ ζητούμενον, καὶ διὰ τοῦτο τοῦ εἶπε νὰ μείνῃ τρεῖς ἡμέρας.