Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμην ἐπιτελοῦμεν τοῦ ἐξαισίου θαύματος τῆς ὑπερευλογημένης Δεσποίνης ἡμῶν ΘΕΟΤΟΚΟΥ καὶ ΑΕΙΠΑΡΘΕΝΟΥ ΜΑΡΙΑΣ, γεγονότος ἐν τῷ πανσέπτῳ αὐτῆς Ναῷ τῶν Μυρτιδίων ἐν τῇ νήσῳ τῶν Κυθήρων, ὅτε τὸν παράλυτον ἤγειρεν.

Ἔκτισε δὲ ὁ καλὸς ἐκεῖνος Χριστιανὸς καὶ μικρὸν κελλίον πλησίον τῆς Ἐκκλησίας, καὶ γενόμενος Μοναχὸς κατῴκησεν ἐκεῖ, ὑπηρετῶν εἰς τὸν θεῖον τῆς Θεοτόκου Ναὸν καὶ προσκυνῶν μετὰ πάσης εὐλαβείας τὴν ἁγίαν καὶ θαυμασίαν Εἰκόνα Της· ἀποθανόντος δὲ αὐτοῦ, ἔμεινεν ἐκεῖ· ὕστερον εἷς εὐλαβὴς Μοναχός, ὀνομαζόμενος Λεόντιος, ὅστις ἐμεγάλωσε τὸν Ναόν, κτίσας καὶ κελλία πέριξ αὐτοῦ, καὶ οὕτω κατέστησεν ἐκεῖ τέλειον Μοναστήριον. Ἔκτοτε ὀλίγον κατ᾽ ὀλίγον ἐπλάτυνεν ἡ φήμη περὶ τῆς Ἁγίας ταύτης Εἰκόνος, καὶ ἐκ διαφόρων μερῶν προσήρχοντο εὐλαβῶς οἱ Χριστιανοὶ πρὸς προσκύνησιν Αὐτῆς φέροντες καὶ πολλὰς ἐλεημοσύνας καὶ ἀφιερώματα, διότι καὶ πολλὰ θαύματα ἐγίνοντο εἰς τοὺς μετὰ πίστεως προσερχομένους, καὶ οὕτως ἡ φήμη καὶ ἡ δόξα τῆς Παναγίας Μυρτιδιωτίσσης ἐξηπλώθη σὺν τῇ παρόδῳ τοῦ χρόνου εἰς ὅλον τὸν κόσμον.

Βραδύτερον εἷς εὐλαβὴς Χριστιανός, ὀνομαζόμενος Θεόδωρος Κουμπανιός, ἔχων ἰδιαιτέραν εὐλάβειαν εἰς τὴν θαυμασιωτάτην ταύτην Εἰκόνα τῆς Παναγίας Μυρτιδιωτίσσης, ἐκτὸς τῶν ἄλλων λειτουργιῶν καὶ πανηγύρεων, τὰς ὁποίας ἐτέλει εἰς τὸ Μοναστήριον αὐτό, εἶχε καὶ ταύτην τὴν καλὴν συνήθειαν, καὶ λαμβάνων μεθ’ ἑαυτοῦ πάντας τοὺς συγγενεῖς καὶ φίλους του, μετέβαινεν ἐκεῖ τεσσαράκοντα ἡμέρας μετὰ τὴν ἑορτὴν τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, ἤτοι τὴν κδ’ (24ην) Σεπτεμβρίου, καὶ ἐτέλει λειτουργίαν καὶ πανήγυριν· ἔκτοτε δὲ ἐσυνηθίσθη ἡ ἑορτὴ αὕτη τὰ τελῆται εἰς ὅλην τὴν νῆσον τῶν Κυθήρων. Συνέβη ὅμως μετὰ παρέλευσιν καιροῦ νὰ ἀσθενήσῃ ὁ ρηθεὶς Θεόδωρος, κατασταθεὶς ἐκ τῆς ἀσθενείας παράλυτος, κατακείμενος οὕτως εἰς τὸν κράββατον χρόνους πολλούς. Ὅμως καὶ καθ’ ὅλον τὸ διάστημα τῆς δεινῆς αὐτοῦ ἀσθενείας δὲν παρέλειψε τὴν συνηθισμένην του ἑορτὴν καὶ πανήγυριν· ἀλλ’ ἂν καὶ λόγῳ τῆς ἀσθενείας δὲν ἠδύνατο καὶ οὗτος νὰ μεταβῇ εἰς τὸν Ναὸν τῆς Θεοτόκου, ἔστελλεν ὅμως πάντοτε τὰ τέκνα καὶ τοὺς συγγενεῖς του καὶ ἐτέλουν εὐλαβῶς τὴν πανήγυριν, δίδοντες καὶ ἐλεημοσύνην πλουσιοπάροχον εἰς τὸ Μοναστήριον· οὔτε, δὲ ἡ πίστις καὶ ἡ εὐλάβεια αὐτοῦ πρὸς τὴν Κυρίαν Θεοτόκον ὠλιγόστευσέ ποτε, ἀλλὰ καὶ μακρόθεν εὑρισκόμενος εἰς τὴν κλίνην, μετὰ δακρύων προσηύχετο λέγων·»Κυρία μου Μυρτιδιώτισσα, ἐλέησόν με τὸν ἁμαρτωλόν, σὺ ἥτις εἶσαι ἡ βοήθεια τῶν ἀβοηθήτων, ἡ καταφυγὴ καὶ ἡ ἐπίσκεψις ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι σὲ ἐπικαλοῦνται, ἡ σκέπη καὶ προστασία τῶν παρακαλούντων σε, βοήθησον κἀμὲ τὸν ἁμαρτωλὸν καὶ ἀνάξιον δοῦλόν σου, καὶ ἀξίωσόν με τῆς ποθουμένης ὑγείας, διὰ νὰ ἔλθω σωματικῶς κἂν τὸν ἐρχόμενον χρόνον, πρὶν τελειώσῃ ἡ ζωή μου, διὰ νὰ προσκυνήσω τὴν ἁγίαν Εἰκόνα σου».


Ὑποσημειώσεις

[1] Τὸ ὄνομα τούτου παραμένει ἄγνωστον, συγκαλυφθὲν ὑπὸ τοῦ πανδαμάτορος χρόνου, καθότι τεκμαίρεται ὅτι ὑπὲρ τὰ διακόσια ἔτη παρῆλθον ἀπὸ τῆς ὑπὸ τούτου εὑρέσεως τῆς ἁγίας Εἰκόνος μέχρις τῆς ἐποχῆς καθ’ ἣν ἐγένετο παγκοίνως γνωστὴ ἐν Κυθήροις ἡ χάρις τῆς ἁγίας ταύτης Εἰκόνος.

[2] Ὁ χρόνος τῆς εὑρέσεως τῆς ἁγίας ταύτης Εἰκόνος δὲν εἶναι ἐξηκριβωμένος, τεκμαίρεται ὅμως ὅτι αὕτη ἔλαβε χώραν πιθανῶς διαρκοῦντος τοῦ ΙΔʹ (14ου) αἰῶνος. Εἰς αὐτὴν τὴν ἐποχὴν τάττει τὴν εὕρεσιν αὐτῆς ὁ προρρηθεὶς Κυθήριος λόγιος κ. Σοφοκλῆς Καλούτσης ἐν σελίδι 60 τῆς ὑπ’ αὐτοῦ συγγραφείσης Ἀκολουθίας τῆς Παναγίας Μυρτιδιωτίσσης. Ἐνῷ ἐν παλαιοτέρᾳ ἐκδόσει τῆς ἐφημερίδος «Κυθηραϊκὴ» (ἔτος Δʹ, περίοδος βʹ, ἀριθ. φύλλου 39 τῆς 1-10-1928) ἐν ᾗ δημοσιεύεται χρονολογικὸς πίναξ τῶν σπουδαιοτέρων γεγονότων τῶν ἀφορώντων τὴν νῆσον Κύθηρα, ὑπὸ τὸν τίτλον «Τὰ Κύθηρα ἀνὰ τοὺς αἰῶνας», ἀναγράφεται ὡς ἔτος εὑρέσεως τῆς ἁγίας ταύτης Εἰκόνος τὸ ἔτος 1160.

[3] Ἐν τῇ προρρηθείσῃ Ἀκολουθίᾳ τῆς Παναγίας Μυρτιδιωτίσσης τοῦ κ. Σ. Καλούτση ἀναγράφεται ὅτι ὁ εὑρὼν τὴν ἁγίαν Εἰκόνα βοσκὸς ἐκόμισε ταύτην εἰς τὸν οἶκον του, ἀλλ’ αὕτη κατὰ τὴν ἰδίαν ἐκείνην ἑσπέραν ἐπανέκαμψεν ἀοράτως εἰς τὴν ἰδίαν ἐκείνην μυρσίνην, ἐν ᾗ εὑρέθη. Ὁ βοσκὸς κατάπληκτος ἀνεῦρε καὶ πάλιν τὴν ἁγίαν Εἰκόνα εἰς τὸν τόπον ἐκεῖνον καὶ ἐπανέφερε ταύτην εἰς τὸν οἶκόν του, ἀλλὰ καὶ πάλιν ἡ ἁγία Εἰκὼν ἐπανέκαμψεν εἰς τὸν τόπον της, τοῦτο δὲ ἐπανελήφθη τρεῖς, ὁπότε πεισθεὶς ὁ βοσκὸς ὅτι θέλημα τῆς Θεοτόκου εἶναι νὰ παραμείνῃ εἰς τὸν τόπον εἰς τὸν ὁποῖον εὑρέθη, ἀνήγειρεν εἰς αὐτὸν τὸν πρῶτον μικρὸν Ναόν, εἰς τὸν ὁποῖον ἐναπέθεσε τὴν ἁγίαν Εἰκόνα. Τὴν προρρηθεῖσαν Ἀκολουθίαν τῆς Παναγίας Μυρτιδιωτίσσης τοῦ κ. Σ. Καλούτση περιέχουσαν ἐν πλάτει καὶ ἐπιστημονικῇ διασαφήσει ἅπαντα τὰ ἀφορῶντα τὴν ἱερὰν Εἰκόνα, τὰ θαύματα αὐτῆς καὶ τὰ περὶ τοῦ Ἱεροῦ Αὐτῆς Καθιδρύματος, δύναται πᾶς τις νὰ προμηθευθῇ παρὰ τῆς διαχειριστικῆς ἐπιτροπῆς τοῦ ἐν Κυθήροις Ἱεροῦ Καθιδρύματος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Μυρτιδίων.

[4] Τὸ θαῦμα τοῦτο κατὰ τὸν κ. Σ. Καλούτσην (Ἀκολουθία Μυρτιδιωτίσσης, σελ. 61) ἔλαβε χώραν περὶ τὰ τέλη τοῦ ΙϚʹ αἰῶνος ἢ ἀρχὰς τοῦ ΙΖʹ.