Λόγος εἰς τὴν ΑΓΙΑΝ ΣΚΕΠΗΝ τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν ΘΕΟΤΟΚΟΥ.

Ὅθεν τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον προσομοιοῖ τὴν ὑπέραγνον Παρθένον μὲ τὸν πύργον τῆς Ἱερουσαλήμ, ἐπειδὴ θυγάτηρ οὖσα τοῦ Προφήτου Δαβίδ, παρίσταται μεταξὺ τοῦ Χριστοῦ, τοῦ ὄντος κεφαλῆς τῆς Ἐκκλησίας, καὶ μεταξὺ τῶν πιστῶν τῶν ὄντων σῶμα τῆς Ἐκκλησίας αὐτοῦ, ὑπερκειμένη μὲν τῆς Ἐκκλησίας, ὡς οὖσα ἀληθῶς ἀνωτέρα πάντων, πλησιάζουσα δὲ εἰς τὸν Χριστόν, ὡς δωρησαμένη εἰς αὐτὸν τὴν σάρκα. Παρίσταται δὲ καὶ τώρα ὅτε ἐστάθη εἰς τὸν ἀέρα μεταξὺ οὐρανοῦ καὶ γῆς, μεταξὺ Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων, μεταξὺ τοῦ ἀγωνοθέτου Χριστοῦ καὶ τῆς ἀγωνιζομένης Ἐκκλησίας, ὥσπερ ὁ πύργος Δαβὶδ μεταξὺ Σιὼν καὶ Ἱερουσαλήμ, πεπληρωμένη θυρεῶν δυνατῶν (θυρεοὺς δὲ λέγω τὰς πρὸς Θεὸν ὑπὲρ ἡμῶν παντοδυνάμους ἱκεσίας αὐτῆς, τὰς ὑπὸ τῶν ἀξίων ἀκουσθείσας κατὰ τὴν ἐμφάνισιν τῆς τιμίας αὐτῆς Σκέπης).

Εὐχομένη λοιπὸν θερμῶς ὡς Μήτηρ, πρὸς τὸν Υἱὸν καὶ Θεὸν καὶ πλάστην αὐτῆς καθικέτευεν αὐτὸν μὲ λόγους γεμάτους εὐσπλαγχνίας καὶ ἀγάπης, τοιαῦτα, λέγουσα· «Βασιλεῦ Οὐράνιε, δέξαι πάντα ἄνθρωπον δοξάζοντά σε καὶ ἐπικαλούμενον τὸ Πανάγιόν σου ὄνομα ἐν παντὶ τόπῳ, καὶ τὸν τόπον, εἰς τὸν ὁποῖον ἐκτελεῖται ἡ μνήμη τοῦ ἐμοῦ ὀνόματος, ἁγίασον καὶ δόζασον τοὺς δοξάζοντάς σε καὶ τιμῶντας ἐμὲ τὴν ἠγαπημένην Μητέρα σου, προσδεχόμενος πάσας τὰς δεήσεις καὶ ἱκεσίας αὐτῶν, καὶ ἀπολυτρῶν αὐτοὺ, ἀπὸ πάσης ἀνάγκης καὶ θλίψεως». Αἱ τοιαῦται ἆρα δεήσεις αὐτῆς δὲν εἶναι ὥσπερ θυρεοὶ διαφυλάττοντες τὴν ἀγωνιζομένην Ἐκκλησίαν; Ναί, ἀληθῶς θυρεοὶ ἀήττητοι, διὰ τῶν ὁποίων δυνάμεθα νὰ σβέσωμεν πάντα τὰ πεπυρωμένα βέλη τοῦ μισοκάλου ἐχθροῦ.

Ὁ ἐν Ἁγίοις Πατὴρ ἡμῶν Ἀμβρόσιος ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Μεδιολάνων, λέγει διὰ τὸν πύργον τοῦ Δαβίδ, ὅτι ἐκτίσθη διὰ δύο αἰτίας, ἤτοι ἀφ’ ἑνὸς μὲν πρὸς ὑπεράσπισιν καὶ ἀφ’ ἑτέρου πρὸς καλλωπισμὸν τῆς πόλεως· «ᾨκοδόμησε, λέγει, πύργον ὁ Δαβίδ, ἵν’ ἔσται φρουρὰ μὲν ὡς μακρόθεν ὁρῶν τὸν ἐχθρὸν καὶ ἀποδιώκων αὐτὸν τῆς πόλεως, εὐπρέπεια δὲ ὡς ὑπερκείμενος τῷ ὕψει ἁπάσας τὰς ἐν Ἱερουσαλὴμ ὑψηλὰς οἰκοδομάς». Καὶ λοιπὸν οὐχὶ ματαίως προσωμοιώθη μὲ τὸν πύργον ἐκεῖνον καὶ ἡ σκέπουσα ἡμᾶς Θεοτόκος, ἐπειδὴ δι’ ἡμᾶς αὕτη εἶναι πύργος ἰσχύος ἀπὸ προσώπου ἐχθροῦ.


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τοῦ χρόνου καθ’ ὃν ἤκμασεν ὁ μακάριος Ἀνδρέας ὑπάρχουσι δύο ἀπόψεις καὶ κατὰ μὲν τὴν μίαν ὑποστηρίζεται ὅτι οὗτος ἤκμασεν ἐπὶ τῆς βασιλείας Λέοντος Αʹ τοῦ Μακέλλη (457-474) τοῦ καὶ μεγάλου ἐπονομαζομένου, κατὰ δὲ τὴν ἑτέραν ἐπὶ τῆς βασιλείας Λέοντος Ϛʹ τοῦ Σοφοῦ (886-912). Ὁ βιογράφος τοῦ Ἁγίου Ἱερεὺς Νικηφόρος δὲν ἀναφέρει χρονολογίαν, λέγει ὅμως τὰ ἑξῆς· «Ἐπὶ τῆς βασιλείας Λέοντος τοῦ φιλοχρίστου καὶ μεγάλου…». Ἐκ τούτου καὶ ἄλλων τινῶν λεπτομερειῶν συνῆγον οἱ μὲν τὸ συμπέρασμα ὅτι πρόκειται περὶ Λέοντος τοῦ Αʹ (457-474), ὅστις προσηγορεύετο μέγας. Τὴν ἄποψιν ταύτην υἱοθετοῦν καὶ οἱ ἐκδώσαντες εἰς τύπον τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου (Αὐγουστῖνος Μοναχὸς Ἰορδανίτης 1912, ὅστις καὶ ἐτελεύτησε μαρτυρικῶς κατακοπεὶς ὑπὸ τῶν Τούρκων καὶ Εὐγένιος Ἱερομόναχος Λεμονῆς 1933). Ἄλλοι πάλιν ἐρειδόμενοι ἐπὶ ἄλλων γεγονότων ὑποστηρίζουσιν ὅτι πρόκειται περὶ τοῦ Λέοντος Ϛʹ τοῦ Σοφοῦ (886-912). Ὁ Ναὸς τῶν Βλαχερνῶν ἐν Κωνσταντινουπόλει, εἰς τὸν ὁποῖον εἶδε τὴν ὅρασιν τῆς Ἁγίας Σκέπης ὁ Ὅσιος Ἀνδρέας ἀνηγέρθη τὸ πρῶτον ἐν ἔτει 453 ὑπὸ τῶν εὐσεβῶν αὐτοκρατόρων Μαρκιανοῦ καὶ Πουλχερίας (450-457). Ἐντὸς τοῦ ἰδίου Ναοῦ καὶ εἰς τὸ δεξιὸν αὐτοῦ κλῖτος ἵδρυσεν ὁ Λέων Αʹ τὸ παρεκκλήσιον τῆς Ἁγίας Σοροῦ, εἰς τὸ ὁποῖον ἐφυλάσσετο τὸ κιβώτιον τὸ περιέχον τὴν Ἁγίαν Σκέπην τῆς Θεοτόκου. Ἔκτοτε καὶ ἐπὶ χίλια συνεχῶς ἔτη (458-1453) ὁ Ναὸς τῶν Βλαχερνῶν ἐτιμᾶτο μετὰ ἰδιαιτέρας εὐλαβείας ὑπὸ τῶν Βυζαντινῶν διὰ τὰ ἐν αὐτῷ ἱερὰ κειμήλια τῆς Θεοτόκου (βλ. καὶ ἐν τῷ Συναξαρίῳ εἰς τὴν Κατάθεσιν τῆς Τιμίας Ἐσθῆτος τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῇ βʹ (2ᾳ) τοῦ μηνὸς Ἰουλίου, ἐν τόμῳ Ζʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[2] «Καὶ Ἀαρὼν καὶ Ὢρ ἐστήριζον τὰς χεῖρας αὐτοῦ ἐντεῦθεν εἰς καὶ ἐντεῦθεν εἷς» (Ἔξοδ. ιζʹ 12).