Λόγος εἰς τὴν ΑΓΙΑΝ ΣΚΕΠΗΝ τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν ΘΕΟΤΟΚΟΥ.

τῶν οὐχὶ μικρὸν δελεαζουσῶν ματαίων τοῦ κόσμου ἡδονῶν, ἐκ τῶν φωνῶν τῆς βιοτικῆς ὑπερηφανείας καὶ κενοδοξίας, ἐκ τῶν βροντῶν τῆς ἀπροσδοκήτου τῶν ἐχθρῶν ἐπιδρομῆς, ἐκ τοῦ σεισμοῦ τῶν παθῶν, καὶ ἐκ τῆς χαλάζης τῶν ἄνωθεν κατερχομένων ἐφ’ ἡμᾶς τιμωριῶν διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν. Ὁπόταν δηλαδὴ ἅπαντα τὰ ρηθέντα δεινὰ περιστοιχοῦσιν ἡμᾶς, τότε εὐθὺς φανεροῦται ὡς μέγα σημεῖον ἡ ταχίστη τοῦ γένους τῶν Χριστιανῶν βοήθεια, σκέπουσα καὶ διαφυλάττουσα ἡμᾶς διὰ τῆς ἀοράτου προστασίας αὐτῆς.

Τοῦτο λοιπὸν τὸ σημεῖον ἔδωκεν ὁ Κύριος εἰς τοὺς φοβουμένους αὐτόν, ὅπως δι’ αὐτοῦ ἐκφύγωσιν ἀπὸ προσώπου τόξου διότι εὑρισκόμεθα εἰς τὸν κόσμον τοῦτον ὡς τὸ σημεῖον τὸ τοξευόμενον. Διότι ἵπτανται ἐφ’ ἡμᾶς βέλη πανταχόθεν τὰ μὲν ἐκ τοῦ τόξου τῶν ὁρατῶν ἐχθρῶν τῶν καυχωμένων ἐναντίον ἡμῶν διὰ τὴν ὑπερηφανίαν αὐτῶν, τὰ δὲ ἐκ τοῦ τόξου τῶν ἀοράτων ἐχθρῶν, ὥστε νὰ μὴ δυνάμεθα νὰ ὑπομένωμεν τὰς διαβολικὰς αὐτῶν προσβολάς, ἄλλα ἐκ τῆς φύσεως τῆς πολεμούσης τὸ πνεῦμα, καὶ ἄλλα ἐκ τῆς τοῦ Θεοῦ δικαίας ὀργῆς, ὑπὲρ τῆς ὁποίας εἶπε καὶ ὁ Προφητάναξ Δαβίδ· «Ἐὰν μὴ ἐπιστραφῆτε, τὴν ρομφαίαν αὐτοῦ στιλβώσει τὸ τόξον αὐτοῦ ἐνέτεινε καὶ ἡτοίμασεν αὐτό καὶ ἐν αὐτῷ ἡτοίμασε σκεύη θανάτου· τὰ βέλη αὐτοῦ τοῖς καιομένοις ἐξειργάσατο» (Ψαλμ. ζ’ 13-14). Ὅθεν ἵνα μὴ θανατηφόρως πληγωθῶμεν ἀπὸ ταῦτα τὰ βέλη, ἐδόθη εἰς ἡμᾶς σημεῖον τοῦ φυγεῖν ἀπὸ προσώπου τόξου ἡ Σκέπη τῆς Πανάγνου καὶ Πανυπερευλογημένης Παρθένου. Ὑπὸ τὴν Σκέπην λοιπὸν αὐτῆς ὡς διὰ θυρεοῦ φυλαττόμεθα ἐκ τῶν βελῶν ἀβλαβεῖς. Ἐπειδὴ αὕτη ἡ προστάτις ἡμῶν ἔχει χιλιάδας καὶ μυριάδας μυριάδων θυρεῶν εἰς προφύλαξιν ἡμῶν. Ὅθεν καὶ λέγει πρὸς αὐτὴν τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον· «Ὡς πύργος Δαβὶδ τράχηλός σου … χίλιοι θυρεοὶ κρέμανται ἐπ’ αὐτόν, πᾶσαι βολίδες τῶν δυνατῶν» (ᾌσμα ᾈσμάτων δ’ 4).

Ὁ Προφήτης Δαβὶδ ᾠκοδόμησέ ποτε τὸν ὡραιότατον καὶ ὑψηλότατον πύργον αὐτοῦ μεταξὺ τῆς Σιὼν τῆς ἐν ὑψηλῷ ὄρει ἱσταμένης καὶ τῆς Ἱερουσαλὴμ τῆς κατωτέρω κειμένης καὶ θυγατρὸς Σιὼν ὀνομαζομένης. Καὶ ἦτο μεταξὺ αὐτῶν ὁ πύργος ἐκεῖνος, ὥσπερ ὁ βραχίων μεταξὺ κεφαλῆς καὶ σώματος, ἐπειδὴ τὴν μὲν Ἱερουσαλὴμ ὑπερέβαινεν εἰς τὸ ὕψος, τὴν δὲ Σιὼν ἐπλησίαζεν, εἰς αὐτὸν δὲ τὸν πύργον ἐκρέμαντο οἱ θυρεοὶ καὶ πάντα τὰ ὅπλα τὰ εἰς διαφύλαξιν τῆς Ἱερουσαλὴμ προοριζόμενα.


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τοῦ χρόνου καθ’ ὃν ἤκμασεν ὁ μακάριος Ἀνδρέας ὑπάρχουσι δύο ἀπόψεις καὶ κατὰ μὲν τὴν μίαν ὑποστηρίζεται ὅτι οὗτος ἤκμασεν ἐπὶ τῆς βασιλείας Λέοντος Αʹ τοῦ Μακέλλη (457-474) τοῦ καὶ μεγάλου ἐπονομαζομένου, κατὰ δὲ τὴν ἑτέραν ἐπὶ τῆς βασιλείας Λέοντος Ϛʹ τοῦ Σοφοῦ (886-912). Ὁ βιογράφος τοῦ Ἁγίου Ἱερεὺς Νικηφόρος δὲν ἀναφέρει χρονολογίαν, λέγει ὅμως τὰ ἑξῆς· «Ἐπὶ τῆς βασιλείας Λέοντος τοῦ φιλοχρίστου καὶ μεγάλου…». Ἐκ τούτου καὶ ἄλλων τινῶν λεπτομερειῶν συνῆγον οἱ μὲν τὸ συμπέρασμα ὅτι πρόκειται περὶ Λέοντος τοῦ Αʹ (457-474), ὅστις προσηγορεύετο μέγας. Τὴν ἄποψιν ταύτην υἱοθετοῦν καὶ οἱ ἐκδώσαντες εἰς τύπον τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου (Αὐγουστῖνος Μοναχὸς Ἰορδανίτης 1912, ὅστις καὶ ἐτελεύτησε μαρτυρικῶς κατακοπεὶς ὑπὸ τῶν Τούρκων καὶ Εὐγένιος Ἱερομόναχος Λεμονῆς 1933). Ἄλλοι πάλιν ἐρειδόμενοι ἐπὶ ἄλλων γεγονότων ὑποστηρίζουσιν ὅτι πρόκειται περὶ τοῦ Λέοντος Ϛʹ τοῦ Σοφοῦ (886-912). Ὁ Ναὸς τῶν Βλαχερνῶν ἐν Κωνσταντινουπόλει, εἰς τὸν ὁποῖον εἶδε τὴν ὅρασιν τῆς Ἁγίας Σκέπης ὁ Ὅσιος Ἀνδρέας ἀνηγέρθη τὸ πρῶτον ἐν ἔτει 453 ὑπὸ τῶν εὐσεβῶν αὐτοκρατόρων Μαρκιανοῦ καὶ Πουλχερίας (450-457). Ἐντὸς τοῦ ἰδίου Ναοῦ καὶ εἰς τὸ δεξιὸν αὐτοῦ κλῖτος ἵδρυσεν ὁ Λέων Αʹ τὸ παρεκκλήσιον τῆς Ἁγίας Σοροῦ, εἰς τὸ ὁποῖον ἐφυλάσσετο τὸ κιβώτιον τὸ περιέχον τὴν Ἁγίαν Σκέπην τῆς Θεοτόκου. Ἔκτοτε καὶ ἐπὶ χίλια συνεχῶς ἔτη (458-1453) ὁ Ναὸς τῶν Βλαχερνῶν ἐτιμᾶτο μετὰ ἰδιαιτέρας εὐλαβείας ὑπὸ τῶν Βυζαντινῶν διὰ τὰ ἐν αὐτῷ ἱερὰ κειμήλια τῆς Θεοτόκου (βλ. καὶ ἐν τῷ Συναξαρίῳ εἰς τὴν Κατάθεσιν τῆς Τιμίας Ἐσθῆτος τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῇ βʹ (2ᾳ) τοῦ μηνὸς Ἰουλίου, ἐν τόμῳ Ζʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[2] «Καὶ Ἀαρὼν καὶ Ὢρ ἐστήριζον τὰς χεῖρας αὐτοῦ ἐντεῦθεν εἰς καὶ ἐντεῦθεν εἷς» (Ἔξοδ. ιζʹ 12).