Τὴν Δευτέραν τῆς μεσονηστίμου ἑβδομάδος, μετὰ τὸν Ἑσπερινόν, λαβὼν εὐλογίαν παρὰ τοῦ Ἱερέως, ἀνεχώρησε δρομαίως, ἐνεργήσας ἀντιθέτως πρὸς τὴν συνήθειάν του. Διότι ἡμεῖς (λέγει ὁ συγγραφεὺς περὶ ἑαυτοῦ), συνηθίζαμεν μετὰ τὴν ἀπόλυσιν τῆς ἀκολουθίας νὰ κάμνωμεν ἀνάγνωσιν, πρὸς ὠφέλειαν τῶν ἀκροατῶν. Τότε οἱ μὲν ἄλλοι παρέμειναν ἕως ὅτου τελειώσῃ ἡ ἀνάγνωσις. Ἐκεῖνος ὅμως, ὡς νὰ τὸν ἐβίαζέ τις, ἢ καὶ νὰ τὸν ὡδηγοῦσεν, ἐξῆλθε πρότερον, μεταβὰς δὲ εἰς τὸ ἐργαστήριόν του ἐκάθισεν ἐκεῖ.

Ἐλθὸν τότε παιδίον τι τῶν Ἀγαρηνῶν γειτόνων του, ἔχον ἀπὸ πρότερον γνωριμίαν μετ’ αὐτοῦ, ἐζήτει νὰ ἀγοράσῃ ἄρτον, ὁ δὲ Μάρτυς ἠρώτα τὸ παιδίον, ποῦ πηγαίνει, τί πιστεύει καὶ ἐὰν ἐννοῇ ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον λέγει. Τοῦτο ὁ Μάρτυς ἔπραττε συχνά, ἀλλὰ τότε αὐστηρότερον συνωμίλει μὲ τὸν μικρὸν Ἀγαρηνόν. Ἔτυχε δὲ νὰ διέρχεται ἀπὸ ἐκεῖ εἷς ἐκ τῶν νομοδιδασκάλων τῶν Ὀθωμανῶν, τὸν ὁποῖον ἀφοῦ ἐχαιρέτησεν ὁ μικρὸς τοῦ λέγει· «Ἀκούεις, διδάσκαλε, τί μοῦ λέγει αὐτὸς ὁ ἄπιστος;». Ἐκεῖνος τότε στραφεὶς εἶπε πρὸς τὸν Μάρτυρα· «Τί εἶναι αὐτὰ τὰ ὁποῖα λέγεις, ἄπιστε ἄνθρωπε, καὶ βλασφημεῖς τὴν πίστιν μας, ἥτις εἶναι ἔνδοξος καὶ πολύτιμος;». Ὁ δὲ Ἅγιος μετὰ παρρησίας ἀπαντᾷ· «Ἐγὼ εἶμαι ἀληθῶς πιστὸς καὶ εὐσεβὴς μὲ τὴν Χάριν τοῦ Χριστοῦ μου τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ καὶ γνωρίζω τί λέγω καὶ τί πιστεύω, ὥστε νὰ εἶμαι ἕτοιμος νὰ ἀποθάνω διὰ τὴν ὁμολογίαν τῆς Πίστεώς μου. Σεῖς δὲ ταλαίπωροι, οὐδὲ τί λέγετε γνωρίζετε, οὔτε τί πιστεύετε, ἀλλ’ εἶσθε πεπλανημένοι καὶ περιπατεῖτε εἰς τὸ σκότος, ἔχοντες μίαν θρησκείαν γεμάτην ἀπὸ μυθολογίας καὶ πλάσματα».

Τούτων οὕτω λεχθέντων, ἐντὸς ὀλίγου συνηθροίσθησαν ἐκεῖ πλῆθος Ἀγαρηνῶν, οἵτινες συλλαβόντες τὸν Ἅγιον τὸν ἔφεραν εἰς τὸν κριτὴν τῆς πόλεως λέγοντες· «Ἠκούσαμεν τὸν ἄνθρωπον αὐτὸν νὰ βλασφημῇ τὸν Μωάμεθ καὶ τὸν Θεόν». Ὁ κριτὴς τότε, λαβὼν εἰς τὰς χεῖράς του χάρτην, ἤρχισε νὰ ἐρωτᾷ λεπτομερῶς τὸν Ἅγιον καὶ νὰ γράφῃ τὰς ἀποκρίσεις του. Καὶ πρῶτον μὲν τὸν ἠρώτησε· «Τί πιστεύεις καὶ πῶς ὀνομάζεσαι καὶ ποία εἶναι ἡ πατρίς σου;». Ὁ δὲ Ἅγιος ἀπεκρίθη· «Χριστιανὸς εἶμαι, ἀπὸ τὴν ἐπαρχίαν τῆς Εὐρυτανίας, ἀπὸ Χριστιανοὺς γονεῖς ἐγεννήθην καὶ ὀνομάζομαι Μιχαήλ». Ὁ κριτὴς συνέχισε· «Γνωρίζεις γράμματα;». Ἀπεκρίθη ὁ Μάρτυς· «Ὄχι».