Λόγος Α’, Διηγηματικὸς εἰς τοὺς Ἁγίους ἐνδόξους καὶ Πρωτοκορυφαίους Ἀποστόλους ΠΕΤΡΟΝ καὶ ΠΑΥΛΟΝ.

Ἄλλα δὲ πάθη οὔτε φυσικὰ εἶναι οὔτε ἀναγκαῖα, ὅπως ἡ μέθη καὶ ἡ πορνεία, διότι τῆς φύσεως μὲν εἶναι νὰ τρώγῃ ὁ ἄνθρωπος ὅσον ζῇ ὄχι ὅμως νὰ δυναστεύῃ τὸν ἑαυτόν του εἰς πολυφαγίαν. Πάλιν τῆς φύσεως εἶναι νὰ λάβῃ ὁ ἄνθρωπος νόμιμον γυναῖκα, ὄχι ὅμως νὰ πληρώσῃ τὴν ἐπιθυμίαν του εἰς οἱανδήποτε ἐπιθυμεῖ. Τί θέλω νὰ εἴπω; Ὅτι ὅσα μὲν πάθη εἶναι φυσικὰ καὶ ἀναγκαῖα τοῦ ἀνθρώπου, ὡς τὸ φαγητὸν καὶ τὸ ποτὸν καὶ ὁ ὕπνος, τὰ τοιαῦτα δὲν ἔχουσι κόλασιν. Ὅσα δὲ πάλιν εἶναι φυσικὰ μέν, οὐχὶ δὲ ἀναγκαῖα, ὅπως ὁ νόμιμος γάμος, τὰ τοιαῦτα, οὔτε κόλασιν ἔχουν οὔτε ἔπαινον. Ὅσα δὲ πάθη οὔτε φυσικὰ εἶναι, οὔτε ἀναγκαῖα, ἐκεῖνα ἔχουσιν, εὐλογημένοι Χριστιανοί, καὶ μεγάλην κόλασιν. Διότι τί φυσικὸν εἶναι νὰ τρώγῃ πολὺ ὁ ἄνθρωπος; ἢ τίς ἀνάγκη εἶναι νὰ μεθᾷ; ἢ νὰ πορνεύῃ; μήπως δίχως αὐτὰ δὲν δύναται ὁ ἄνθρωπος νὰ ζήσῃ; μάλιστα βλέπομεν, ὅτι, ὅταν ἐγκρατεύεται ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ πολυφαγίαν καὶ πολυποσίαν καὶ πορνείαν, οἱ τοιοῦσι ζῶσι περισσότερον. Μὴ προφασιζώμεθα λοιπὸν καὶ λέγωμεν, ὅτι ὑπὸ τῆς φύσεως ἀναγκαζόμεθα καὶ ἁμαρτάνομεν, διότι κάμνομεν τὸν Θεὸν αἴτιον τοῦ κακοῦ· μηδὲ νὰ λέγωμεν, ὅτι τὸν δεῖνα μὲν ἠθέλησεν ὁ Θεός, καὶ τοῦ ἔκαμε καλόν, τὸν δεῖνα δέ, τοῦ ἔκαμε κακόν. Διότι ἐξ ἀρχῆς ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπον τὸν ἄφησεν εἰς τὴν ἐξουσίαν του, κἂν τὸ καλὸν ἀγαπήσῃ, κἂν τὸ κακόν· αὐτὸς δέ, ἀκούσας τὴν συμβουλὴν τοῦ διαβόλου, ἐξέλεξε· τὸ κακόν, καὶ ἀπὸ τότε δὲν ἔπαυσεν ὁ ἀντικείμενος καὶ μισόκαλος ἀείποτε παρακινῶν καὶ συμβουλεύων τὸν ἄνθρωπον εἰς τὸ κακόν.

Ὅτι δέ, ὡς τὸ προεῖπον, ἀπὸ τῆς ἰδίας κακῆς προαιρέσεως καὶ ἀπὸ τῆς συνεργείας τοῦ διαβόλου ποιεῖ ὁ ἄνθρωπος τὸ κακόν, ἀπὸ τὸ παράδειγμα τοῦ Ἰούδα καὶ ἄλλων τοιούτων εἶναι δυνατὸν νὰ τὸ ἐννοήσῃ ὁ καθ’ εἷς ἄνθρωπος. Ὅτι δὲ πάλιν ἀπὸ τῆς ἀγαθῆς προαιρέσεως καὶ τῆς τοῦ Θεοῦ δυνάμεως καὶ συνεργείας κατορθώνει τὰς ἀρετάς, εἶναι μὲν καὶ ἀπὸ ἄλλα πολλὰ παραδείγματα δυνατὸν νὰ τὸ καταλάβῃ πᾶς ἄνθρωπος, ἐξόχως δὲ ἀπὸ τοὺς σήμερον ἑορταζομένους Πρωτοκορυφαίους τῶν Ἀποστόλων, Πέτρον καὶ Παῦλον, ἐξ ὧν ὁ μὲν Ἀπόστολος Πέτρος, ἂν καὶ ἦτο ἄνθρωπος ἰδιώτης καὶ ἀγράμματος, τὶ μᾶλλον εἰπεῖν ἄγροικος τὸ πρῶτον, ἀλλὰ διὰ νὰ ἔχῃ ἀγαθὴν προαίρεσιν, ὕστερον ἀκολουθήσας τῷ Χριστῷ καὶ πιστεύσας εἰς τοὺς λόγους Του, ἐγένετο Ἀπόστολος καὶ Διδάσκαλος τῆς οἰκουμένης.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἐν τῇ Δωδεκαβίβλῳ σελ. 12 γράφεται Ὑστιακὴ ὁδός.

[2] Αἱ ἐπιστολαὶ αὗται τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, ἑρμηνευθεῖσαι ὑπὸ τοῦ θείου Χρυσοστόμου εἰς 250 ὁμιλίας, ἐμφαίνουσι τὸ ὕψος τῶν νοημάτων αὐτοῦ, τὴν ὑπερβολὴν τῶν γενομένων εἰς αὐτὸν ἀποκαλύψεων, καὶ τὴν θεόθεν δοθεῖσαν εἰς αὐτὸν σοφίαν, διὰ τῆς ὁποίας συμβιβάζει θαυμασίως τὴν Παλαιὰν μετὰ τῆς Νέας Διαθήκης. Διὰ τῶν ἐπιστολῶν αὐτῶν ἑρμηνεύει τὰ Μυστήρια τῆς Καινῆς Διαθήκης, τὰ ὑπὸ τοὺς τύπους τῆς Παλαιᾶς κεκρυμμένα, κρατύνει τὰ τῆς πίστεως δόγματα, πλατύνει τὴν ἠθικὴν τοῦ Εὐαγγελίου διδασκαλίαν, καὶ ὑποδεικνύει ἀκριβῶς τὰ καθήκοντα ἑκάστης τάξεως καὶ ἡλικίας καὶ καταστάσεως ἀνθρώπων.