Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ τοῦ κτίτορος τῆς ἐν τῷ Ὄρει τοῦ Ἄθω ἱερᾶς καὶ κοινοβιακῆς Μονῆς τοῦ Τιμίου Προδρόμου, ἐν εἰρήνῃ τελειωθέντος.

Ἰδοὺ δὴ τὶ καλὸν ἢ τί τὸ τερπνόν, ἀλλ’ ἢ τὸ κατοικεῖν ἀδελφοὺς ἐπὶ τὸ αὐτό; Εἰς ὀλίγας ἡμέρας ἐκούρευσεν αὐτὸν ὁ ἀδελφός του, καὶ τὸν ἔκαμε Μοναχόν, ηὐχαρίστει δὲ καὶ ἐδόξαζε τὸν Κύριον, ὅτι ἐπέτυχεν ἐκεῖνο ὅπερ ἐκ καρδίας ἐπόθησε καὶ διδαχθεὶς ἀπὸ τὸν καλὸν ἐκεῖνον ποιμένα ὅλην τὴν ἀκρίβειαν τῆς μοναδικῆς πολιτείας, ἐμιμεῖτο τοὺς ἐναρέτους ὅσον ἠδύνατο καὶ ἠγωνίζετο νὰ γίνῃ ἐναρετώτερος.

Ἰδὼν ὅθεν αὐτὸν ὁ ἡγούμενος τοσοῦτον προκόπτοντα, τὸν ἔμαθε καὶ τὰ ἱερὰ γράμματα, ἐπειδὴ ἤξευρεν ὀλίγα πρότερον, καθὼς εἴπομεν. Ἀφότου λοιπὸν ἔμαθε τὴν Ἱερὰν Γραφὴν ἅπασαν καὶ τὰ θεῖα τῆς Ἐκκλησίας δόγματα, τὸν ἔκαμε Ἐκκλησιάρχην καὶ ὑπηρέτει τὸν θεῖον Ναὸν μὲ πολλὴν ἐπιμέλειαν· ἔπειτα ἐξομολογήσας αὐτὸν ἀκριβῶς, καὶ εὑρίσκων αὐτὸν ἀγγεῖον καθαρὸν καὶ ἀμόλυντον, τὸν παρουσίασεν εἰς τὸν ἐπίσκοπον τῆς ἐπαρχίας, καὶ τὸν ἐχειροτόνησε διάκονον· καὶ ὅταν ἔγινε χρόνων λ’ (30) τὸν προεχείρισε καὶ πρεσβύτερον. Τότε μᾶλλον ἐταπεινώνετο περισσότερον καὶ δὲν ὑπερήρετο καθὼς τώρα κάμνουν οἱ ἱερομόναχοι· ἐσπούδαζε, δὲ εἰς ὅλας τὰς ἀρετὰς νὰ μιμῆται τὸν καθηγούμενον· ὅθεν καθ’ ἑκάστην ἐδίδετο εἰς ἀγῶνας μεγάλους καὶ τρόπαια κατὰ τοῦ πονηροῦ κοσμοκράτορος, τῶν μὲν ὄπισθεν, κατὰ τὸν Παῦλον, ἐπιλανθανόμιενος, τοῖς δὲ ἔμπροσθεν ἐπεκτεινόμενος. Ἐκ τούτου ἔλαμπον εἰς τὴν ἱερὰν ἐκείνην μονὴν ἀνάμεσα εἰς τοὺς ἄλλους πατέρας οἱ δύο αὐτάδελφοι ὡς ἀστέρες φωτοειδέστατοι· ὁ δὲ Θεὸς εἰς αὐτὸ ἐδοξάζετο ὁ δοξάζων τοὺς Αὐτὸν ἀντιδοξάζοντας.

Ἀλλ’ ὁ θεῖος Διονύσιος ἔχων περισσότερον πόθον καὶ ἐγκάρδιον ἔρωτα πρὸς τὸν Θεόν, ἐδίδετο εἰς σκληροτέρους ἀγῶνας καὶ ἄσκησιν, ἐνήστευε περισσότερον, ἠγρύπνει ὁλονυκτίως προσευχόμενος, ἦτο ἀκτήμων παντελῶς, δὲν εἶχε δεύτερον ἱμάτιον· μόνον πρὸς τὸν Θεὸν ἐνητένιζε καὶ Αὐτὸν εἶχε περιουσίαν καὶ πλοῦτον ἀσύλητον, νοερῶς δὲ πρὸς αὐτὸν ἀδιαλείπτως προσομιλῶν, ἐφωτίζετο ὑπ’ Αὐτοῦ ἡ μακαρία ψυχή του, τόσον ὥστε καὶ ἔξωθεν ἐφαίνετο ἀπὸ τοὺς ἄλλους θεοφόρος καὶ σεμνότερος. Πλὴν ἐπειδὴ δύσκολον εἶναι νὰ πολιτεύεταί τις τόσον ὑψηλὴν διαγωγὴν καὶ θεάρεστον εἰς τὸ μέσον πολλῶν ἀδελφῶν, οἵτινες ἔχουν πολλὰς φροντίδας καὶ συγχύσεις, ἐδυσφόρει πολλὰ καὶ ἐπικραίνετο, ἐμελέτα δὲ νὰ εὕρῃ κάπου τόπον ἀπόμερον, διὰ τὴν ἡσυχίαν ἁρμόδιον, νὰ προσεύχεται μόνος μόνῳ τῷ ἠγαπημένῳ αὐτοῦ Θεῷ καὶ Σωτῆρι ἀταράχως. Συμβουλευθεὶς λοιπὸν τινὰς ἐναρέτους, ἔφυγε κρυφὰ ἀπὸ τὴν μονὴν διὰ νὰ μὴν τὸν ἐμποδίσωσιν.