Τῇ Ε’ (5ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνός, μνήμη τῆς Ἁγίας Μάρτυρος ΑΓΑΘΗΣ.

Οἱ λόγοι οὗτοι κατετάραξαν τὸν τύραννον καὶ προστάσσει τοὺς ὑπηρέτας νὰ συντρίψουν τὸ στόμα τῆς Ἁγίας, διὰ νὰ μὴ τολμήσῃ πλέον νὰ ἐξυβρίσῃ τὸν θεόν του. Τούτου γενομένου, λέγει πρὸς αὐτὸν ἡ Ἁγία· «Θαυμάζω εἰς σέ, ὦ ἡγεμών, ὅστις νομίζεσαι φρόνιμος ἄνθρωπος, πῶς ἔδειξες εἰς αὐτὸ πολλὴν ἀφροσύνην· ἐγὼ διὰ σὲ ἐδεήθην καλὸν καὶ τιμήν, νὰ γίνῃς ὅμοιος τοῦ θεοῦ σου, καὶ σὺ ἐκέλευσας ἄγνωστε, νὰ μὲ δείρωσιν· ἐὰν οἱ θεοί σας εἶναι καλλίτεροι ἀπὸ σᾶς, ἔπρεπε νὰ μὲ εὐχαριστῇς, ὅπου ἐπιθυμῶ τὸ συμφέρον σου· εἰ δὲ καὶ εἶναι χειρότεροι, αἰσχύνθητε, τετυφλωμένοι, καὶ ἐντραπῆτε, προσκυνοῦντες τοιούτους θεοὺς ἀνοήτους».

Τότε ἐθυμώθη ὁ τύραννος περισσότερον καὶ λέγει πρὸς αὐτήν· «Πῶς τολμᾷς, ἀναίσχυντον γύναιον, καὶ λαλεῖς τοιαῦτα μάταια καὶ ἀφρονέστατα λόγια; ἢ θυσίασε εἱς τοὺς θεούς μου τὴν ὥραν ταύτην, ἢ νὰ λάβῃς διάφορα κολαστήρια». Ἀπεκρίθη ἡ Ἁγία· «Τὰς τιμωρίας σου καὶ τὰ κολαστήρια ἐγὼ οὐδόλως φοβοῦμαι, διότι, ἂν μὲ βάλῃς εἰς θηρία ἀνήμερα, εὐθὺς ὡς ἀκούσουν τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ γίνονται ταπεινὰ καὶ ἥμερα ὡς ἀρνία· ἐὰν μὲ ρίψῃς εἰς τὴν φλόγα, διὰ νὰ μὲ καύσῃς, οἱ οὐράνιοι Ἄγγελοι θέλουσιν ἔλθει νὰ ψυχράνουν τὴν καῦσιν καὶ δριμύτητα τῆς φλογός· ἐὰν μὲ ραβδίσῃς καὶ ξεσχίσῃς τὰς σάρκας μου καὶ ὅ,τι ἄλλην τιμωρίαν μοῦ δώσῃς, ἔχω βοηθὸν τὸ Δεσπότην μου, εἰς τὸν ὁποῖον ὅλα τὰ στοιχεῖα ὑπακούουσι καὶ μὲ τὸν λόγον του ὅλαι αἱ ἀσθένειαι θεραπεύονται· δαιμόνια ἐκδιώκονται, παράλυτοι συσφίγγονται, χωλοὶ περπατοῦσι καὶ ἄλλα θαυμαστὰ τεράστια γίνονται μὲ τὸ νεῦμα του μόνον καὶ τὴν θείαν βούλησιν. Αὐτὸς λοιπὸν θέλει μὲ ἐλευθερώσει ἀπὸ πάσας τὰς ἐπινοίας σου». Τότε προσέταξεν ὁ ἡγεμὼν νὰ ὁδηγήσωσι τὴν Ἁγίαν εἰς τὴν φυλακὴν ἕως τὴν ἑπομένην, διὰ νὰ τοῦ δοθῇ καιρὸς νὰ σκεφθῇ ποίαν βάσανον νὰ τῆς δώσῃ. Πορευομένη δὲ ἡ Ἁγία εἰς τὴν φυλακὴν ἔχαιρε καὶ εἶχε τοσοῦτον ἀγαλλιώμενον πρόσωπον, ὥστε ἐφαίνετο, ὅτι ἐπήγαινεν εἰς γάμους.

Τὴν ἐπαύριον ἐκάθισεν ὁ Κυντιανὸς εἰς τὸν θρόνον ὡς λύκος ἄγριος, ἀφοῦ δὲ ἔφεραν τὴν Ἁγίαν λέγει πρὸς αὐτήν· «Μὴ χάνωμεν τὸν καιρόν· ἀρνήσου παρευθὺς, τὸν Χριστὸν καὶ θυσίασε εἰς τὰ εἴδωλα». Ἀπεκρίθη ἡ Ἁγία· «Γνώριζε, ὅτι ποτὲ δὲν θέλω ἔλθει εἰς τόσην ἀναισθησίαν, νὰ προσκυνήσω τοὺς δαίμονάς σου, ἔστω καὶ ἂν μοῦ δώσῃς τὰς φοβερωτέρας τιμωρίας, ὅπου νὰ ἠκούσθησαν ποτέ, ἀλλὰ πάντα ὁμολογῶ τὸν Θεόν μου καρδίᾳ καὶ στόματι· λοιπὸν παίδευε, τιμώρα, ξέσχιζε τὰς σάρκας μου, παράδος με εἰς διαφόρους θανάτους, νὰ γνωρίσῃς τὴν ἀλήθειαν».


Ὑποσημειώσεις

[1] Εἰς τὰς προγενεστέρας ἐκδόσεις ἡμῶν γράφεται ἐνταῦθα ὅτι πατρὶς τῆς Ἁγίας Μάρτυρος Ἀγάθης ἦτο ἡ Πάνορμος τῆς Σικελίας. Τοῦτ’ αὐτὸ ἀναφέρουν καὶ τὰ Συναξάρια τῶν τε Συναξαριστῶν καὶ τῶν Μηναίων. Γεγονὸς ὅμως ἀναμφισβήτητον τυγχάνει ὅτι ἡ Ἁγία Ἀγάθη ἐμαρτύρησεν εἰς τὴν Κατάνην τῆς Σικελίας, παρὰ τὴν ὁποίαν εὑρίσκετο καὶ ὁ τάφος της, εἰς τὸ προάστειον Hybla Major, ἐκ δὲ τῆς περιγραφῆς τοῦ Συναξαρίου φαίνεται ὅτι ἡ ἰδία αὕτη πόλις ἦτο καὶ ἡ πατρίς της. Ἡ Κατάνη εὑρίσκεται εἰς τὰς ἀνατολικὰς ἀκτὰς τῆς Σικελίας, παρὰ τοὺς πρόποδας τῆς Αἴτνης, εἶναι δὲ ἱστορικῶς ἐξηκριβωμένον ὅτι κατὰ τὸ ἔτος 251, ὅπως ἀναφέρεται καὶ ἐν τῷ Συναξαρίῳ κατεχώσθη μέγα μέρος τῆς πόλεως ὑπὸ τῆς λάβας τοῦ ἐκραγέντος ἡφαιστείου τῆς Αἴτνης, τοῦ ὑπολοίπου διασωθέντος θαυματουργικῶς διὰ πρεσβειῶν τῆς Ἁγίας Μάρτυρος Ἀγάθης ὡς καὶ τοῦτο ἀναφέρεται ἐν τῷ Συναξαρίῳ βεβαιοῦται δὲ καὶ ὑπὸ τῆς τοπικῆς παραδόσεως, διὸ καὶ ὁ Μητροπολιτικὸς ναὸς τῆς Κατάνης τιμᾶται ἐπ’ ὀνόματι τῆς Ἁγίας, σῴζεται δὲ ἐν αὐτῇ καὶ λείψανον αὐτῆς. Τὴν Κατάνην βεβαιοῖ καὶ τὸ Κοντάκιον τῆς Ἁγίας ἔνθα γράφεται «Κατάνης τὸ καύχημα».

Ἀντιθέτως ἡ Πάνορμος, ἥτις εἶναι τὸ σημερινὸν Παλέρμον, εὑρίσκεται εἰς τὰς βορειοδυτικὰς ἀκτὰς τῆς Σικελίας εἰς ἀπόστασιν πολλῶν ἀπὸ τῆς Αἴτνης χιλιομέτρων, οὐδεμία δὲ περιγραφὴ τοῦ Συναξαρίου συμβιβάζεται πρὸς τὸ Παλέρμον καὶ οὐδεμία τοπικὴ παράδοσις ἀναφέρει τοιοῦτον τι γεγονός. Πρόκειται ὅθεν προφανῶς περὶ παραδρομῆς, ἥτις ἔλαβε χώραν κατὰ τὸ ἀρχικὸν Συναξάριον, πολὺ δὲ πιθανὸν νὰ ἀνεγράφη ἡ Πάνορμος ἐπειδὴ ἐτύγχανε τότε πρωτεύουσα τῆς Σικεκελίας καὶ ἐξ αὐτοῦ ὠνομάσθη χώρα τοῦ Πανόρμου. Ὅθεν διὰ τοὺς ἐκτεθέντας λόγους ἐγένετο νῦν ἡ σχετικὴ διόρθωσις.