Ὅθεν οἱ Χριστιανοὶ προσέτρεξαν πάλιν εἰς τὸν Ἅγιον καὶ τὸν παρεκάλεσαν νὰ τοὺς βοηθήσῃ. Ὁ δὲ Ἅγιος ἔκαμε τότε δέησιν πρὸς Κύριον καί, ὤ τῶν θαυμασίων σου, Χριστὲ Βασιλεῦ! ἔβρεξε τόση βροχή, ὥστε ἐδρόσισεν ὅλους τοὺς καρπούς· ἔλαβον ὅθεν μεγάλην παρηγορίαν οἱ ἄνθρωποι, δοξάζοντες τὸν Θεὸν καὶ εὐχαριστοῦντες τὸν Ἅγιον. Ἀλλ’ ἐπειδὴ δὲν ἔπαυε καὶ ἔβρεχεν ἀκαταπαύστως, πάλιν ὁ Ἅγιος μὲ τὴν προσευχήν του τὴν κατέπαυσε. Ἀπὸ ταῦτα τὰ ὀλίγα θαύματα τοῦ Ἁγίου, τὰ ὁποῖα διηγήθημεν, ἂς γνωρίσῃ πᾶς τις πόσην παρρησίαν εἶχεν εἰς τὸν Θεόν, διότι ἀρκετὰ εἶναι αὐτὰ νὰ φανερώσουν τὴν ἁγιότητά του. Ἂς ἔλθωμεν λοιπὸν εἰς τὸ προκείμενον τοῦ λόγου, νὰ διηγηθῶμεν μὲ βραχυλογίαν καὶ τὸ ἔνδοξον αὐτοῦ Μαρτύριον.

Ὅταν ἐβασίλευεν εἰς τὴν Ρώμην ὁ Ἀντωνῖνος [3], ἐκινήθη μέγας διωγμὸς κατὰ τῆς πίστεως τοῦ Χριστοῦ, ὅλοι δὲ οἱ κατὰ πόλεις ἐξουσιασταὶ ἐβασάνιζαν ἀνηλεῶς τοὺς Χριστιανούς. Ὅθεν καὶ ὁ ἐξουσιαστὴς τῆς Σμύρνης ἔπραττε τὰ ἴδια, τιμωρῶν ἀπανθρώπως ἕως θανάτου ὅποιον Χριστιανὸν εὕρισκεν. Ἦλθε δὲ εἰς τόσην μανίαν ὁ ἐπάρατος, ὥστε ἀπεφάσισε νὰ ζητήσῃ καὶ τὸν Ἅγιον Πολύκαρπον, ὡς Ἀρχιερέα τῶν Χριστιανῶν. Τοῦτο ἀκούσας ὁ θεῖος Πολύκαρπος οὐδόλως ἐταράχθη καὶ ἤθελε νὰ μείνῃ εἰς τὴν πόλιν. Οἱ Χριστιανοὶ ὅμως θέλοντες νὰ μὴ ὑστερηθοῦν τοιοῦτον ἅγιον ποιμένα, τὸν κατέπεισαν διὰ παντοίων τρόπων νὰ ἀναχωρήσῃ ἀπὸ τὴν Σμύρνην. Οὕτως ὁ Ἅγιος, ἂν καὶ ἐπόθει τὸ Μαρτύριον, ἐν τούτοις ἀποβλέπων περισσότερον εἰς τὸ συμφέρον τῶν ἄλλων, κατὰ τὴν ἐντολὴν τοῦ θείου Ἀποστόλου Παύλου καὶ ὄχι μόνον εἰς τὸ ἰδικόν του, ἀνεχώρησεν ἀπὸ τὴν Σμύρνην καὶ ἐπῆγεν εἰς ἓν χωρίον ὄχι μακρὰν ἀπὸ τὴν πόλιν καὶ ἐκεῖ διέτριβεν, οὐδὲν ἕτερον ποιῶν παρὰ προσευχόμενος νύκτα καὶ ἡμέραν δι’ ὅλους τοὺς Χριστιανοὺς καὶ δι’ ὅλας τὰς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, τὰς καθ’ ἅπασαν τὴν οἰκουμένην εὑρισκομένας.

Ἡμέραν δέ τινα, τρεῖς ἡμέρας προτοῦ συλληφθῇ, προσευχόμενος ἐκοιμήθη μετὰ τὴν προσευχήν του· καὶ τότε εἶδεν ἐν ὁράματι, ὅτι ἐπῆρε φωτιὰν τὸ προσκεφάλαιόν του καὶ ἐκάη. Ἐξυπνήσας δὲ εἶπε προφητικῶς εἰς ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἦσαν μαζί του, ὅτι πρόκειται νὰ μεταλλάξῃ τὴν παροῦσαν ζωὴν διὰ τοῦ πυρὸς χάριν τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ. Ἐπειδὴ δὲ οἱ ὑπηρέται τοῦ ἐξουσιαστοῦ ἀνεζήτουν αὐτὸν μὲ κάθε ἐπιμέλειαν, ἐβιάσθη πάλιν ἀπὸ τὴν ἀγάπην τῶν ἀδελφῶν καὶ ἐπῆγεν εἰς ἄλλο χωρίον· τὴν ὥραν ὅμως κατὰ τὴν ὁποίαν ἀνεχώρησεν ὁ Ἅγιος ἔφθασαν οἱ στρατιῶται, οἱ ὁποῖοι τὸν ἐζήτουν, καὶ μὴ εὑρόντες αὐτὸν ἐκεῖ, συνέλαβον δύο παιδία καὶ τὰ ἐβασάνιζαν διὰ νὰ φανερώσουν ποῦ εὑρίσκετο ὁ Ἅγιος· μὴ ὑποφέρον δὲ τὸ ἓν παιδίον τὰ βάσανα, τὸν ἐφανέρωσε.