Τῇ ΚΓ’ (23ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ Ἐπισκόπου Σμύρνης.

Ἐλθόντες λοιπὸν εἰς τὴν Σμύρνην, ὁ Ἅγιος Βουκόλος μαζὶ μὲ τὸν ἱερὸν Πολύκαρπον, τὸν ἐχειροτόνησεν Ἱερέα, μὲ ὅλον ὅπου δὲν ἤθελε κατ’ οὐδένα τρόπον, προφασιζόμενος ὅτι δὲν εἶναι ἄξιος· ἀλλ’ ὁ μακάριος Βουκόλος, βλέπων τὰς ἀρετάς του καὶ τὰ θεῖα του κατορθώματα, τὸν ἀνεβίβασεν ἀκόμη καὶ εἰς τὸ ἀξίωμα τοῦ ὀρφανοτρόφου· τόσον δὲ ταπεινόφρων ἦτο ὁ μακάριος, ὥστε δὲν ἠθέλησε ποτὲ καμμίαν προτίμησιν, οὔτε εἰς τὰς συνάξεις τῶν Ἱερέων ἐκάθητο κατὰ τὴν τάξιν του, ἀλλὰ πάντοτε ἐκάθητο κατώτερα ἀπ’ ὅλους, ὡσὰν εἷς ταπεινὸς ἄνθρωπος. Βλέπων ὅμως ὁ Θεὸς τὴν πολλήν του ταπείνωσιν, τὸν ὕψωσε καὶ τὸν ἐδόξασε, καθὼς ἐπαγγέλλεται· διότι, προγνωρίσας ὁ μακάριος Βουκόλος [2] τὸν θάνατόν του, ἐσύναξεν ὅλους τοὺς Ἐπισκόπους τῆς ἐπαρχίας, ὅλον τὸν Κλῆρον καὶ πάντας τοὺ Χριστιανοὺς καὶ ἐφανέρωσε τὸν θάνατόν του, εἰπὼν ὅτι ἐξέλεξε διάδοχόν του τὸν Ἅγιον Πολύκαρπον. Τοῦτον ἐδέχθησαν μετὰ μεγάλης χαρᾶς οἱ Ἐπίσκοποι, οἱ Κληρικοὶ καὶ ὅλος ὁ λαός, ἐχειροτονήθη λοιπὸν παρὰ τὴν θέλησίν του ὁ Ἱερὸς Πολύκαρπος Ἀρχιερεὺς τῆς Σμύρνης.

Λαβὼν λοιπὸν ὁ Ἅγιος τὸ μέγα τοῦτο καὶ πολύτιμον φορτίον τῆς Ἀρχιερωσύνης, ἐποίμαινε τὰ λογικὰ τοῦ Χριστοῦ πρόβατα με πολλὴν ἐπιμέλειαν εἰς νομὰς σωτηρίους τῶν θείων ἐντολῶν, διδάσκων καθ’ ἑκάστην τὸν λόγον τοῦ Εὐαγγελίου καὶ τύπος γινόμενος διὰ τῶν ἔργων παντὸς ἀγαθοῦ. Δὲν ἔπαυε δὲ νύκτα καὶ ἡμέραν νὰ ἐπισκέπτεται τὸ ποιμνιόν του· ἐδυνάμωνε τοὺς ἀδυνάτους, παρηγοροῦσε τοὺς τεθλιμμένους, ἐθεράπευε τοὺς ἀσθενοῦντας, ἐκυβέρνα τὰ ὀρφανά, ἐλεοῦσε τοὺς πτωχοὺς καὶ ἐβοηθοῦσε ὅλους τοὺς Χριστιανοὺς κατὰ τὴν ἀνάγκην ἑκάστου. Ἐπεμελεῖτο δὲ ἰδίως πολύ, κρυφὰ ἢ φανερά, ὡς ἠδύνατο, τοὺς Μάρτυρας τοὺς ὁποίους ἐβασάνιζαν ἐκεῖνον τὸν καιρὸν οἱ τύραννοι, στερεώνων τούτους εἰς τὴν πίστιν τοῦ Χριστοῦ καὶ διὰ νὰ εἴπωμεν ἐν συντομίᾳ πρεπόντως ὠνομάσθη Πολύκαρπος, διότι δὲν ἔλειψε ποτὲ ἀπὸ αὐτὸν ὁ ἔνθεος καρπός, ἀλλ’ ἦτο ὡς θαυμάσιος λιμὴν ἀχείμαστος δι’ ὅλους καὶ μέγα καταφύγιον, ὄχι δὲ μόνον εἰς τοὺς Χριστιανούς, ἀλλὰ καὶ εἰς τοὺς εἰδωλολάτρας, τοὺς ὁποίους ἀκαταπαύστως ἐδίδασκε, χωρὶς καμμίαν δειλίαν, χωρὶς κανένα φόβον, ἐπιστρέφων πολλοὺς εἰς τὴν πίστιν τοῦ Χριστοῦ. Ἐτέλει δὲ καὶ ἄπειρα θαύματα καθ’ ἑκάστην, ἀπὸ τὰ ὁποῖα θέλομεν διηγηθῆ ὀλίγα τινὰ εἰς πίστωσιν τῶν πολλῶν. Καὶ ἀκούσατε.


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τῆς Ἐφέσου, βλέπε ἐκτενὴ ὑποσημείωσιν ἐν τόμῳ ΙΑ’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», εἰς τὸν βίον τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Λαζάρου τοῦ ἐν τῷ Γαλλησίῷ ὄρει ἀσκήσαντος, τῇ Ζ’ (7ῃ) τοῦ μηνὸς Νοεμβρίου.

[2] Οὗτος ἑορτάζεται κατὰ τὴν ϛ’ (6ην) Φεβρουαρίου (βλέπε σελ. 124 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).

[3] Ὁ Ἀντωνῖνος οὗτος εἶναι ὁ ἐπιλεγόμενος Πῖος ἤτοι Εὐσεβής, ἐβασίλευσε δὲ ἐν Ρώμῃ κατὰ τὰ ἔτη 138-161. Ὑπό τινων ὑποστηρίζεται ὅτι ὁ Ἅγιος Πολύκαρπος ἐμαρτύρησεν ἐπὶ τῶν ἡμερῶν τοῦ διαδεχθέντος τὸν Ἀντωνῖνον, ἀνεψιοῦ αὐτοῦ, Μάρκου Αὐρηλίου βασιλεύσαντος κατὰ τὰ ἔτη 161-180, ὅστις καὶ αὐτός, ἅμα τῇ ἀνόδῳ του εἰς τὸν θρόνον, προσέλαβε τὸ ὄνομα Ἀντωνῖνος, (βλέπε περὶ τούτου ὑποσημείωσιν ἐν τόμῳ Ι’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», εἰς τὸν βίον τοῦ Ἁγίου Ἀβερκίου ἐπισκόπου Ἱεραπόλεως, τῇ κβ’ (22ᾳ) τοῦ μηνὸς Όκτωβρίου). Προσθέτομεν δὲ ἐνταῦθα καὶ τοῦτο: Ὁ Ἅγιος πρὸ τοῦ Μαρτυρίου του μετέβη περὶ τὸ ἔτος 155 εἰς Ρώμην, ἔνθα συνηντήθη μετὰ τοῦ Πάπα Ἀνικήτου μετὰ τοῦ ὁποίου καὶ συνεζήτησε ἐπὶ τῆς τότε, περὶ τοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα, διαφορὰς τῶν Ἐκκλησιῶν Ἀσίας καὶ Ρώμης, χωρὶς ὅμως νὰ καταλήξωσιν εἰς συμφωνίαν, ἑκατέρου ὑποστηρίζοντος τὴν παράδοσιν τῆς οἰκείας Ἐκκλησίας.

[4] Ἐτελειώθη δὲ τὸ Μαρτύριον τοῦ Ἁγίου τῇ κγ’ (23ῃ) Φεβρουαρίου, μεταξὺ τῶν ἐτῶν 157-167.