Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὶς ἡμῶν ΓΡΗΓΕΝΤΙΟΥ Ἐπισκόπου Αἰθιοπίας.

ΕΙΚΟΝΑ

ΓΡΗΓΕΝΤΙΟΣ ὁ ἐν Ἁγίοις Πατὴρ ἡμῶν ἦτο ἀπὸ τὴν μεγαλόπολιν τῶν Μεδιολάνων, ἤκμαζε δὲ ἐν ἔτει φιη’ (518). Οἱ γονεῖς του ὠνομάζοντο Ἀγάπιος καὶ Θεοδότη, εὐσεβεῖς ἀμφότεροι· τὸ δὲ παιδίον αὐτῶν, ὁ θεῖος δηλαδὴ οὗτος Γρηγέντιος, ἀπὸ μικρὸς ἐδεικνύετο, ὅτι ἔμελλε νὰ γίνῃ δοῦλος Χριστοῦ γνήσιος ἀπὸ σημεῖα καὶ πράξεις ἐναρέτους, τὰς ὁποίας εἶχεν ἐκ νεότητος. Ὅθεν ὅταν ἔφθασεν εἰς ἡλικίαν νόμιμον, τὸν ἐχειροτόνησαν Διάκονον μὲ θεῖον νεῦμα καὶ βούλησιν καὶ τότε ἐδόθη εἰς περισσοτέραν νηστείαν, σκληραγωγίαν καὶ ἄσκησιν καὶ ἄλλας ἀρετὰς ὁ θαυμάσιος· ὅθεν δεξάμενος τὴν Χάριν τοῦ Πνεύματος, ἐτέλει σημεῖα μεγάλα καὶ τέρατα.

Ὑπῆρχε δὲ ἐκεῖ εἰς τὰ Μεδιόλανα γέρων τις σημειοφόρος Ἐρημίτης, ὅστις προεφήτευσεν εἰς τὸν Ἅγιον ὅσα ἔμελλε νὰ συμβῶσιν εἰς αὐτόν. Ἀλλὰ καὶ ὁ Μέγας Ἀπόστολος Πέτρος εἰς ὀπτασίαν τοῦ ἐφανέρωσεν ὕστερον, ὅτι θέλει γίνει Ἐπίσκοπος Αἰθιοπίας καὶ θὰ ἐπιστρέψῃ μυριάδας Ἑβραίων εἰς τὴν εὐσέβειαν, καθὼς καὶ ἐγένετο.

Τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ἦτο αὐτοκράτωρ εἰς τὸ Βυζάντιον ὁ εὐσεβὴς, καὶ ὑπέρμαχος τῆς Ὀρθοδοξίας Ἰουστῖνος ὁ Α’, ὅστις ἐβασίλευσεν ἀπὸ τοῦ 518 μέχοι τοῦ 527 μ.Χ., ὁπότε ἀφῆκε τὸν θρόνον του εἰς τὸν ἀνεψιόν του Ἰουστινιανον Α’ (527-565 μ.Χ.).

Εἰς τὴν Αἰθιοπίαν ἐβασίλευε τότε ὁ χριστιανικώτατος καὶ γνωστὸς διὰ τὴν δικαιοσύνην καὶ εὐσέβειαν βασιλεὺς Ἐλεσβαάν [1]. Ὅτε δὲ ἐτελεύτησεν ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Αἰθιοπίας, ὁ βασιλεὺς ἔγραψεν εἰς τὸν Πατριάρχην Ἀλεξανδρείας νὰ τοῦ στείλῃ Ἀρχιερέα τινὰ ἐνάρετον καὶ σοφώτατον ἄνθρωπον, ἵνα ποιμάνῃ τὴν ἐπαρχίαν του. Τότε εὑρέθη ἀπὸ θείαν Πρόνοιαν εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειαν ὁ θαυμάσιος Γρηγέντιος, τὸν ὁποῖον χειροτονήσας ὁ Πατριάρχης, πεφωτισμένος ὢν ἐκ θείου Πνεύματος, τὸν ἔστειλεν εἰς τὴν Αἰθιοπίαν μὲ τιμήν, ὡς ἔπρεπεν· ὁ δὲ βασιλεὺς τὸν ὑπεδέχθη ἀσμένως μὲ ὅλην τὴν σύγκλητον καὶ κατὰ πολλὰ τὸν ἐτίμησαν ὡς σημειοφόρον καὶ ἰσαπόστολον, ἰδόντες αὐτὸν αἰδεσιμώτατον καὶ πανευλαβέστατον, εὐχαριστοῦντες τὸν Κύριον, ὅστις τοὺς ἔστειλε τοιοῦτον Ποιμένα ἀξιοθαύμαστον. Ὅθεν καὶ ὁ χριστιανικώτατος ἐκεῖνος βασιλεύς διὰ νὰ τὸν ἐνισχύσῃ εἰς τὸ ἔργον του, τὸν περιέβαλε μὲ πᾶσαν ἐμπιστοσύνην καὶ τοῦ ἔδωκεν ὅλην τὴν ἐξουσίαν εἰς ὅλην τὴν ἐπαρχίαν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τοῦ εὐσεβεστάτου βασιλέως Ἐλεσβαὰν βλέπε πλατύτερον ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Ἀρέθα τοῦ ἑορταζομένου τῇ καʹ (21ῃ) Ὀκτωβρίου, ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»). Ἡ δὲ Αἰθιοπία ἧς ἐβασίλευεν ὁ Ἐλεσβαὰν εἶναι κράτος τῆς Ἀφρικῆς. Ἐν τῇ Π. Διαθήκῃ ἀναφέρεται ἐν Γεν. βʹ 13, Ψαλμ. ξζʹ 32, Ἰὼβ κηʹ 19, Ἡσ. ιαʹ 11, ιηʹ 1, μγʹ 3, Ἰεζ. κθʹ 10, λʹ 4, 9. Αὕτη κεῖται νοτίως τῆς Αἰγύπτου καὶ πρὸς δυσμὰς τῆς Ἐρυθρᾶς θαλάσσης, περιελάμβανε δὲ τότε τὸ σημερινὸν Ἀνατολικὸν Σουδάν, τὴν Νουβίαν καὶ τὴν Ἀβησσυνίαν.

[2] Ἀραβία κατὰ γενικὴν ὀνομασίαν ὀνομάζεται ἡ χώρα ἡ ἐκτεινομένη κατὰ τὸ νοτιοδυτικὸν μέρος τῆς Ἀσίας καὶ ὁριζομένη πρὸς Ἀνατολὰς ὑπὸ τοῦ ποταμοῦ Εὐφράτου καὶ τοῦ Περσικοῦ κόλπου, πρὸς νότον ὑπὸ τῆς Ἀραβικῆς θαλάσσης, πρὸς δυσμὰς ὑπὸ τῆς Ἐρυθρᾶς θαλάσσης καὶ τῆς Αἰγύπτου καὶ πρὸς βορρᾶν ὑπὸ τῆς Παλαιστίνης καὶ τῆς Συρίας. Αὕτη διακρίνεται εἰς τρία μέρη· 1ον εἰς τὴν ἔρημον, ἡ ὁποία κατὰ τὸ μέγιστον μέρος ἁπλοῦται πρὸς τὰ ἀνατολικὰ της χώρας καὶ κατὰ μικρότερα τμήματα εἰς τὸ βόρειον καὶ τὰ λοιπὰ τοιαῦτα· 2ον εἰς τὴν Πετραίαν Ἀραβίαν, κειμένην πρὸς νότον τῆς Παλαιστίνης καὶ περιέχουσαν καὶ τὸ ὄρος Σινᾶ· 3ον εἰς τὴν Εὐδαίμονα Ἀραβίαν, περὶ ἧς ἐνταῦθα ὁ λόγος, κειμένην εἰς τὸ νοτιώτατον μέρος τῆς ὅλης Ἀραβίας καὶ περιβαλλομένην πρὸς ἀνατολὰς ὑπὸ τοῦ Περσικοῦ κόλπου, πρὸς νότον ὑπὸ τῆς Ἀραβικῆς θαλάσσης καὶ πρὸς δυσμὰς ὑπὸ τῆς Ἐρυθρᾶς θαλάσσης. Ἐν τῇ Εὐδαίμονι ταύτῃ Ἀραβίᾳ, ἥτις ἐλέγετο τότε καὶ Αἰθιοπίᾳ ὁμωνύμως τῆς ἐν Ἀφρικῇ τοιαύτης, νῦν δὲ καλουμένῃ Ὑεμένῃ, ὑπῆρχε καὶ ἡ περιοχὴ Σαβᾶ, τῆς ὁποίας ἡ βασίλισσα ἐπεσκέφθη τὸν βασιλέα Σολομῶντα (Γʹ Βασιλ. ιʹ 1). Αὕτη ὠνομάζετο τότε ὑπὸ τῶν ἐντοπίων χώρα τῶν Χιμιαριτῶν ἢ Ἰμιαριτῶν, καλουμένη οὕτως ἀπὸ τὸν Χιμιὰρ υἱὸν τοῦ Σαβᾶ, ὑπὸ δὲ τῶν Ἑλλήνων ἐκαλεῖτο Χώρα τῶν Ὁμηριτῶν ἢ Ὁμηρίτης, ἐξελληνισθέντος τοῦ τοπικοῦ ὀνόματος. Βλέπε περὶ τούτου ὑποσημείωσιν ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», εἰς τὸν βίον τοῦ Ἁγίου μεγαλομάρτυρος Άρέθα, τῇ κδʹ (24ῃ) τοῦ μηνὸς Ὀκτωβρίου.

[3] Περὶ τῶν Νόμων τούτων βλέπε ἐν τῷ 86ῳ τόμῳ τῆς Ἑλλ. Πατρολογίας.

[4] Τὰς κατὰ πλάτος διεξαχθείσας συζητήσεις τοῦ Ἁγίου Γρηγεντίου μετὰ τοῦ Ἐρβὰν ἐξέδωκεν εἰς βιβλίον ὁ ἐν Θεσσαλονίκῃ γνωστὸς ἐκδότης θρησκευτικῶν βιβλίων κ. Βασίλειος Σ. Ρηγόπουλος. Τὸ ἐν λόγῳ βιβλίον μετεφράσθη ἐκ τοῦ πρωτοτύπου ὑπὸ τοῦ κ. Θεοδοσίου Δ. Σακελλαρίου, ὑπὸ τοῦ ὁποίου ἐγράφη καὶ ἡ εἰσαγωγὴ καὶ ἐπλουτίσθη διὰ πλείστων σχολίων, σημειώσεων καὶ παρατηρήσεων, φέρει δὲ τὸν τίτλον «Διάλογος τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Γρηγεντίου Ἀρχιεπισκόπου Αἰθιοπίας μετὰ τοῦ Ἑβραίου Νομοδιδασκάλου Ἑρβὰν περὶ τῆς ἀληθοῦς πίστεως τοῦ Χριστοῦ». Τοῦτο, ἐκτυπωθὲν μετὰ πλείστης ὅσης ἐπιμελείας, ὡς ἄκρως δὲ διδακτικὸν καὶ ἀπολογητικὸν κατὰ τῶν Ἑβραίων ἀξίζει νὰ γίνῃ κτῆμα παντὸς ἐνδιαφερομένου νὰ πλουτίσῃ ἐν προκειμένῳ τὰς γνώσεις του.