Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων ΦΙΛΗΜΟΝΟΣ καὶ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ καὶ τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος ΑΡΡΙΑΝΟΥ καὶ τῶν τεσσάρων Προτεκτόρων τῶν συναθλησάντων αὐτῷ.

Τότε ὁ πρεσβύτερος τῶν προτεκτόρων, τὴν κλῆσιν Θεότυχος, ἀπεκρίνατο· «Ὁ Θεὸς ὁ ἀληθινός, τὸν ὁποῖον προσκυνοῦμεν καὶ διὰ τὸν ὁποῖον λαμβάνομεν θάνατον, νὰ σοῦ δώσῃ τὴν πρέπουσαν ἀντάμειψιν τῆς ἀγάπης αὐτῆς, τὴν ὁποίαν μᾶς ἔδειξες· πλὴν καὶ ταύτην τὴν χάριν παρακαλῶ νὰ μοῦ κάμῃ ἡ βασιλεία σου· τὰ πράγματά μου ὅλα ν᾽ ἀφήσῃς νὰ διαμοιρασθῶσιν εἰς δύο μέρη, τὸ ἓν νὰ δοθῇ εἰς τὰ βασίλεια καὶ τὸ ἄλλο νὰ διαμοιρασθῇ εἰς χήρας καὶ ὀρφανά». Ταῦτα λέγοντος τοῦ Θεοτύχου, εἶπον πρὸς αὐτὸν οἱ ἐπίλοιποι· «Ἂς ἀφήσωμεν, ἀδελφοί, ἅπαντα εἰς τὴν ἄνω Πρόνοιαν καὶ Αὐτὸς ὁ Θεὸς θέλει οἰκονομήσει ὡς βούλεται· ἡμεῖς δὲ ἂς φροντίσωμεν διὰ τὸ τέλος μας». Τότε ὁ βασιλεὺς ἵστατο συλλογιζόμενος καὶ θαυμάζων ἐπὶ ὥραν πολλὴν τὴν προθυμίαν, τὴν ὁποίαν εἶχον διὰ τὸν θάνατον. Ὁ δὲ Ἀρριανός, βλέπων τὸν βασιλέα συλλογιζόμενον, ἐφοβήθη μήπως μεταβάλῃ γνώμην καὶ δὲν τοὺς θανατώσῃ· ὅθεν λέγει πρὸς αὐτόν· «Μὴ σὲ πλανᾷ ὁ διάβολος καὶ ἔχῃς ἐλπίδα τινὰ ἀπὸ ἡμᾶς, διότι ἡμεῖς δὲν μεταβάλλομεν γνώμην, ἔστω καὶ ἂν μᾶς ἔδιδες μυρίους θανάτους». Ὅθεν ὁ τύραννος βλέπων τὴν στερεάν των γνώμην ἀπηλπίσθη τελείως καὶ δίδει κατ’ αὐτῶν τὴν τελευταίαν ἀπόφασιν, νὰ τοὺς βάλουν εἰς σάκκους ἕκαστον χωριστὰ καὶ νὰ γεμίσουν τοὺς σάκκους μὲ ἄμμον, ἔπειτα νὰ τοὺς ρίψουν εἰς τὸ πέλαγος· τούτου δὲ οὕτω γενομένου ἐπληρώθη ἡ προφητεία τοῦ Ἁγίου Φιλήμονος.

Ἀλλὰ καὶ πάλιν ἄλλο θαυματούργημα ἔγινε τότε· καθὼς δηλαδὴ τοὺς ἔρριψαν οἱ στρατιῶται εἰς τὴν θάλασσαν, ἐφάνη θηριόψαρον μέγα πολὺ καὶ θαυμάσιον, ὁμοιάζον μὲ δελφῖνα· οὗτος ἐσήκωσε καὶ τοὺς πέντε σάκκους εἰς τὴν ράχιν του μὲ τρόπον θαυμάσιον καὶ τρέχων ὡς ταχύπλοον πλοῖον, τοὺς ἐπῆγεν εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειαν, ἐκεῖ δὲ εἰς τὸν αἰγιαλὸν ἀνέμενον οἱ παῖδες τοῦ Ἀρριανοῦ, καθὼς ἐκεῖνος τοὺς προσέταξεν, οἵτινες ἰδόντες τὸν δελφῖνα ἐξεπλάγησαν καὶ διὰ τὸ μέγεθος τὸ ὁποῖον εἶχε καὶ διότι ἵσταντο ἐπάνω αὐτοῦ οἱ σάκκοι μὲ τόσην ἀσφάλειαν καὶ δὲν ἐγλύστρων νὰ πέσωσιν εἰς τὴν θάλασσαν· ἔτι δὲ ἐνθυμούμενοι, ὅτι ὁ αὐθέντης των Ἀρριανὸς τοὺς εἶπε μόνον διὰ τὸ ἰδικόν του Λείψανον, αὐτὰ δὲ ἦσαν πέντε, διηπόρουν θαυμάζοντες. Τότε ἀκούουν φωνὴν ἐκ Θεοῦ ἥτις τοὺς λέγει· «Λάβετε τὸ Λείψανον τοῦ αὐθέντου σας καὶ τὰ ἄλλα τέσσαρα τῶν Προτεκτόρων καὶ βάλετε αὐτὰ ὁμοῦ μὲ τὰ Λείψανα τῶν Ἁγίων μου Ἀσκλᾶ καὶ Λεωνίδους». Τότε ὁ δελφὶν πλησιάσας ἀπέθεσε μετὰ σεβασμοῦ τοὺς σάκκους εἰς τὸν αἰγιαλὸν καὶ ἐπέστρεψε πλέων ὀπίσω εἰς τὸ πέλαγος.


Ὑποσημειώσεις

[1] Προτέκτορες, λέξις Λατινικὴ (protector) σημαίνουσα σωματοφύλακες.

[2] Τὸ ὄνομα τοῦ ἡγεμόνος Ἀρριανοῦ ἀναφέρεται εἰς ἑλληνικὸν πάπυρον τοῦ ἔτους 306 ἢ 307 εὑρεθέντα ἐν Ὀξυρρύγχῳ τῆς Αἰγύπτου (Oxyrrh. Pap, II ἀρ. 78). Ἐπίσης, ὡς διώκτης τῶν Χριστιανῶν ἀναφέρεται εἰς πολλὰ Μαρτύρια.

[3] Οἱ Ἅγιοι οὗτοι Μάρτυρες ἐμαρτύρησαν ἐν Αἰγύπτῳ, ἐπιτελεῖται δὲ ἡ μνήμη αὐτῶν τοῦ μὲν Ἀσκλᾶ τὴν κʹ (20ὴν) Μαΐου (βλέπε τόμ. Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας») τοῦ δὲ Λεωνίδους τὴν εʹ (5ην) Ἰουνίου (βλέπε τόμ. Ϛʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ»).

[4] Περὶ τοῦ θαύματος τούτου βλέπε εἰς τὸν βίον τοῦ Ἁγίου Ἀσκλᾶ, ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ κʹ (20ῇ) τοῦ μηνὸς Μαΐου.

[5] Ἐκ τούτου τοῦ διηγήματος, δύο πράγματα ἂς μάθωσιν οἱ Χριστιανοὶ ἐκεῖνοι ὅσοι παίζουσι μουσικὰ ὄργανα, τύμπανα, λύρας καὶ ἄλλα διάφορα παιγνίδια καὶ διαβολικὰ ὄργανα· πρῶτον, ὅτι πρέπει νὰ μισήσωσιν αὐτὰ ἀπὸ καρδίας, καθὼς τὰ ἐμίμησε καὶ ὁ Ἅγιος οὗτος Μάρτυς Φιλήμων καὶ νὰ μὴ θέλωσιν οὐδὲ νὰ τὰ ἐγγίσωσι διὰ τῶν χειρῶν των· δεύτερον, ὅτι ὁ Θεὸς τόσον ἀποστρέφεται τὰ τοιαῦτα ὄργανα καὶ τόσον δι’ αὐτὰ ὀργίζεται, ὥστε ρίπτει πῦρ ἀπὸ τοὺς οὐρανοὺς καὶ τὰ κατακαίει, διότι ἐρεθίζουν τὰ πάθη καὶ ἀποβαίνουν ὄργανα διαβολικά.

[6] Ἀντινόη ἢ Ἀντινόεια ἢ Ἀντινούπολις ἦτο πόλις τῆς μέσης Αἰγύπτου ἐπὶ τῆς δεξιᾶς ὄχθης τοῦ Νείλου. Ἱδρύθη τὸ 130 μ.Χ. ὑπὸ τοῦ αὐτοκράτορος Ἀδριανοῦ, πρὸς τιμὴν τοῦ ἐκ Βιθυνίας φίλου του Ἀντινόου. Ὑπῆρξε πρωτεύουσα τοῦ Ἀντινοΐτου νομοῦ καὶ ἕδρα Ἐπισκοπῆς.